Suriye'deki devrik Baas hükümetinin eski lideri Beşar Esad, silahlı grupların başkent Şam'da kontrolü ele geçirmesinden hemen önce 8 Aralık'ta ülkeyi terk ederek Moskova'ya sığındı. 

Kremlin kaynakları, Esad ve ailesine geçici sığınma hakkı tanındığını doğrularken, Rusya Devlet Başkanı "Vladimir Putin’in Esad ile görüşme planı olmadığı" belirtildi. 

Rus basını, Esad ailesinin Moskova'da lüks bir yaşam sürdüğünü yazdı. Özellikle "Moskova City" kulelerindeki milyon dolarlık dairelerle bağlantılı haberler gazetelerin ana sayfalarını süsledi. 

Esad'ın son 32 yılda Rusya’dan siyasi sığınma alan üçüncü lider olduğu belirtildi.

Devrik liderin yeni statüsü ve sürgündeki yaşamına dair bilinenler, RTVI'nin haberinde işlendi.

İşte, o haberde öne çıkanlar...

8 Aralık'ta, TASS ajansının Kremlin'deki bir kaynağa dayandırdığı haberinde, Beşar Esad'ın Suriye'deki olaylar sonrası Moskova'ya sığındığı belirtildi. 

Habere göre, Esad’ın eşi Esma ve üç çocuğu, oğulları Hafız ve Kerim ile kızları Zeyn de muhtemelen Moskova’da bulunuyor. Hafız, Kasım ayı sonunda Moskova Devlet Üniversitesi’ne doktora tezini verdi. Esma Esad, Moskova Devlet Üniversitesi Rektörü Viktor Sadovniçi'nin özel davetiyle oğlunun diploma törenine katıldı.

Rusya Devlet Başkanı’nın Basın Sözcüsü Dmitri Peskov, Esad'ın ilticasıyla ilgili yorum yapmaktan kaçındı, ancak sığınma hakkı konusunun devlet başkanının kararı olmadan verilemeyeceğini belirtti. 

Peskov ayrıca Vladimir Putin’in Esad ile görüşmeyi planlamadığını ifade etti. Daha sonra Moskova’daki Suriye Büyükelçiliği ve Rusya'nın Viyana’daki uluslararası kuruluşlar nezdindeki daimi temsilcisi Mihail Ulyanov, Esad’ın Moskova’da olduğunu doğruladı. Ulyanov bu durumu, "Rusya, zor durumdaki dostlarını terk etmez. Bu, Rusya ile ABD arasındaki farktır" sözleriyle yorumladı.

Duma Uluslararası İlişkiler Komitesi Başkan Yardımcısı Aleksey Çepa ise "Dünya Vladimir Vladimiroviç'in [Putin] her zaman dostlarını koruduğunu bilir. Rusya, kendi dostlarını asla terk etmez. Bu, Rusya'nın ilkesidir – 'dostlarımızı terk etmeyiz' ve devlet başkanımız bu ilkeyle hareket eder. Bununla gurur duyabiliriz" dedi.

Rus Telegram kanalları, Esad’ın ailesiyle birlikte Kasım ayı sonlarında Moskova’ya geldiğini ve muhalif grupların Suriye'deki ilerleyişi sırasında Four Seasons otelinde kaldığını iddia etti. Daha sonra Esad'ın ülkesine döndüğü, ancak ailesinin Moskova’da kaldığı bildirildi.

The Financial Times ve yolsuzlukla mücadele kuruluşu Global Witness, 2019’da yayımladığı bir haberde, Esad’ın anne tarafından akrabalarının Moskova’daki "Moskova City" kulelerinde yer alan 19 daireyi yaklaşık 40 milyon dolar karşılığında satın aldığını ileri sürdü.

Bununla birlikte, Telegram kanalı VÇK-OGPU, bu dairelerin satın alınmadığını, "Neva" kulesinin inşasına yapılan yatırımlara karşılık, gelir olarak alındığını iddia etti. Kanal, Esad ile akraba Makhlouf ailesinin, Moskova’daki yeni evlerinin, "1905 Yılı Caddesi" metrosu yakınlarındaki bir binada 300 metrekarelik bir daire olduğunu öne sürdü.

ABD Dışişleri Bakanlığı’na göre Esad ailesinin servetinin net değeri 1-2 milyar dolar arasında, ancak varlıkların, birçok farklı hesap, emlak portföyü ve offshore hesaplarda saklanması nedeniyle kesin bir değerlendirme yapmak zor.

Ancak, İngiliz istihbarat servisi MI-6'nın eski başkanı Alex Younger, Esad ve ailesinin alışkın oldukları lükse kıyasla yaşam koşullarında keskin bir düşüş yaşayacağını öngördü ve bunun nedeninin ise "Rusya’nın önceliğinin Ukrayna olması" olduğunu belirtti.

Devrik liderin resmi statüsü henüz belirlenmiş değil, ancak Esad’ın 1992’den bu yana Rusya’dan siyasi sığınma alan ilk kişi olabileceği değerlendiriliyor.

Siyasi sığınma hakkı Rusya Devlet Başkanı tarafından tanınırken, geçici sığınma hakkı başvuruları göçmenlik servisi tarafından değerlendiriliyor. Bu statü, tıbbi sigorta ve banka kartı çıkartma hakkı sağlarken, her yıl yenilenmesi gerekiyor.

Son 32 yılda, Rusya’da siyasi sığınma hakkı sadece Azerbaycan’ın ilk cumhurbaşkanı Ayaz Mutallibov ve Kuzey Kore vatandaşı Kim Myong Chol'a tanındı.