Anayasa hukuku profesörü Serap Yazıcı, yargıda çok başlılığın hukuk devletine engel teşkil ettiğini söylerken, Doç. Dr. Şentop, "Hukuk kuralları aynı ise mahkemeler neden farklı" diye sordu. Tümgeneraller Gürbüz Kaya ve Halil Helvacıoğlu ile Tuğamiral Abdullah Gavremoğlu'nun, 30 Ağustos'ta terfi alamadıkları gerekçesiyle AYİM'e gitmesiyle başlayan süreç, yargıdaki çok başlılığı yeniden gündeme taşıdı. Uzmanlar, çok başlılığın hukuk devleti ilkelerine aykırı olduğunu belirterek, darbe ürünü AYİM gibi kurumların kaldırılmasını istedi. Yargıdaki çok başlılığın giderilmesi için yeni dönemde çalışma yapılacağı yönündeki ilk sinyali Başbakan Tayip Erdoğan verdi. Erdoğan, gazetecilerle sohbetinde konuyla ilgili soruya, "Yeni anayasada değerlendireceğiz. Yeni anayasa hepsini içerecek inşallah" diyerek bu konudaki mesajı verdi. Başbakan Erdoğan'ın yargıda çok başlılığı ortadan kaldıracak çalışmaların yapılacağını açıklamasına anayasa hukuku profesörlerinden de destek geldi. Askeri Yargıtay ile Askeri Yüksek İdare Mahkemesi'nin (AYİM) kaldırılması gerektiğini belirten Prof. Serap Yazıcı, yargı sisteminin tek başlı olması gerektiğine vurgu yaptı. Başbakan Erdoğan'ın ortaya attığı 'yargıda tekbaşlılık' görüşüne sonuna kadar katıldığını belirten Yazıcı, "Sayın Başbakan'ın görüşlerine katılıyorum. Türkiye'deki iki başlı yargı sistemi, hukuk devleti açısından büyük bir engel teşkil etmektedir. Türkiye'de artık bundan böyle tek başlı bir yargı sisteminin oluşması uygundur ve şarttır. Bu nedenle AYİM bir anayasa reformu ile ilga edilmelidir (ortadan kaldırılmalıdır). Bu mahkemede görülmekte olan bütün davalar da Danıştay'a gönderilmelidir" diye konuştu. Yazıcı, 1971'den önce Türkiye'de askeri idare ile ilgili davalara Danıştay'ın baktığını ancak yine bir askeri müdahale ile bunun değiştirildiğini dile getirdi. Yazıcı, "AYİM, 12 Mart 1971'deki muhtıradan sonra kurulmuştur. O tarihten önce askeri hizmete ilişkin uyuşmazlıkların hepsi Danıştay'da görülmekteydi. Doğrusu da budur, eski sisteme geçilmelidir" dedi. KURALLAR AYNI MAHKEME NEDEN FARKLI Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Mustafa Şentop, çift başlı yargı sisteminin dünyanın hiçbir ülkesinde olmadığına dikkati çekerek, "Askeri mahkemeler problem değil. Askeri yüksek mahkemelerin kaldırılması lazım. AYİM, askerlerin tamamen keyfi hareket etmesi için kurulmuş paravan bir kurumdur. Askeri Yargıtay'ın da kaldırılması gerekir. Yargıtay içerisinde bir daire, askeri konularda ihtisaslaşabilir. Askeri yüksek mahkemelerde uygulanan hukuk kurulları ile sivil yüksek yargı organlarında uygulanan hukuk kurulları aynı. Hukuk kuralları aynı ise mahkemeler neden farklı? Uyguladıkları kurallar aynı niye farklı mahkemeler uyguluyor. Sivil mahkemelere tabi olmak istemiyorlar. 27 Mayıs darbesinin ardından devlete paralel bir yapılanma çekirdek model devlet oluşturuldu. Sağlıkta eğitimde, yargı da bunun içinde: Türkiye'de vatandaşlar için bir yargı düzeni var, Bir de askerler için. Askerler toplundan yalıtılmış, keyfi uygulamaların önünü açmak için böyle merciler oluşturuldu. Çift başlı yargı sistemine son verilmeli ve herkes aynı yargı mercilerine tabi olmalı" dedi. AYİM KALDIRILMALIDIR Emekli Yargıtay Savcısı Ahmet Gündel, bakanların üç generalle ilgili idari işlemlerinin denetime tabi olduğunu belirterek, şunları söyledi: "Ancak gariplik burada ortaya çıkıyor. Sivil bakanların yaptığı idari işlemler Anayasa'nın 157. maddesi uyarınca AYİM'in incelemesine tabi tutulmuştur. Ancak bu 157. maddenin düzeltilmesi gerekmektedir. Aslında batılı normlara göre, AYİM'in tamamen ortadan kaldırılması gerekir. Zaten kamuoyunda da AYİM ve askeri yargıtayın kaldırılması konusunda bir görüş birliği söz konusu. Ancak AYİM'de generallerin lehine bir karar çıkarsa bu hukuka ve yasaya uygun olmayacaktır." Hukukçular Derneği Başkanı Reşat Petek ise AYİM'de askerlerin lehine çıkacak bir karar öncesinde hükümetin bu üç generalin 30 Ağustos'ta emekli olduklarına dair ısrarcı tutumunu sürdürmesi gerektiğini söyledi.