Son günlerde fatura tutarı kira bedellerini geçen esnaf şokta. Zorlayan enerji bedelleri sonrası bazı restoranlar açılış ücreti sistemine geçti, bazıları ise ısıtıcılar için saat başı ücret istemeye başladı.
Sozcu.com.tr’ye konuşan Tüm Restoranlar ve Turizmciler Derneği (TÜRES) Başkanı Ramazan Bingöl, “Alışılmış bir durum vardı, işletmeye göre değişmekle birlikte giderlerin yüzde 20’si enerjiye gidiyordu. Ancak son zamlarla bazı işletmelerin fatura tutarı kirası kadar, bazılarınınki kiranın iki katı gelince şok yaşıyoruz sektörde” dedi.
Bu yüzden her işletmenin kendine göre bir sistem geliştirmeye başladığını, her işletmede değil ama bazılarının semte göre değişmekle birlikte 10 TL ila 70 TL aralığında açılış ücreti aldığını aktaran Bingöl, “Çünkü bu enerji fiyatlarıyla artık bir çay ve kahveyle akşama kadar oturulamayacak. İşletme batar. Dolayısıyla kişi başı ücret ya da oturma parası alıyor. Tutturabilen ayakta kalacak” diye konuştu.
MENÜLER ZAMLANDI, YERLİ MÜŞTERİ AZALDI
Bingöl, ocak ayıyla birlikte gelen zamlarla işletme giderlerinin zorlamaya başladığını, bunun menü fiyatlarına yansıdığını, artan fiyatlardan sonra yerli müşteri sayısının ise azaldığını söyledi.
“Enerjiden gıdaya tüm ham maddelere gelen zamlarla birlikte ocak ayından itibaren menülere toplamda yüzde 10-50 aralığında zam geldi” diyen Bingöl, “Bundan sonra ne kadar gelir, süreç ve maliyetlerin seyri gösterecek. Ocak ayında yerli müşteri sayısında geçen yıla göre yüzde 20’ye yakın düşüş oldu. Arap turistlerin gelmesiyle şimdi biraz daha iyi. Ekonominin gidişatından dolayı yerli tarafta düşüş var” diye konuştu.
Bingöl tüm bu pahalılığın etkisiyle artık orta gelir sahibi kesime hitap eden işletmelerin ortadan kalkacağına dikkat çekerek şöyle devam etti: “Ya alt, ya üst düzey… Ortası yok artık. Ya orada yiyip içecekseniz, ya burada. Böyle bir sürece giriyoruz.”
Zorlayan enerji giderleri sonrası bazı kafeler ısıtıcı için ücret istemeye başladı.
TESK: İNSANLARIN UMUDU KALMADI
Son zamlardan esnafın nasıl etkilendiğini anlatan Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu (TESK) Genel Başkanı Bendevi Palandöken ise, sozcu.com.tr’ye yaptığı değerlendirmede, yeni yılla birlikte yapılan tüm zamların geri alınmasını talep ettiklerini iletti.
Palandöken’in “İnsanların eskiden bir umudu vardı. Sanayici olma, servisçi olma, tüccar olma… Artık sadece bulundukları konumu muhafaza etmeye çalışıyorlar” demesi ise dikkat çekti.
‘ZAMLARIN TAMAMI GERİ ALINMALI’
“Esnaf zaten zor durumda. Dükkanların kapanmasını kimse istemez. Ödenemeyecek faturalar geliyor” diyen Palandöken, şöyle devam etti:
“Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın’ın ‘vatandaşın yükünü hafifletecek adımları gelecek’ açıklamalarının uygulamaya alınmasını dört gözle bekliyoruz. Mutlaka ve mutlaka ocak ayıyla birlikte yapılan zamların tamamının geri alınmasını istiyoruz.”
