Bu çerçevede ilk olarak siyasiler, gazeteciler ve kamu görevlilerinin de aralarında bulunduğu kamuoyu önündeki isimlerin mal varlıkları ile seçim harcamaları şeffaf hale getirilecek. Ekim ayı içerisinde çıkarılması planlanan düzenleme ile 3628 sayılı Mal Bildiriminde Bulunulması, Rüşvet ve Yolsuzluklarla Mücadele Kanunu, TBMM Üyeliği ile Bağdaşmayan İşler ile Seçim ve Siyasi Partiler kanunlarında değişiklikler yapılıyor. Hükümetin tasarısında mal bildirimiyle ilgili getirilen en önemli yenilik 'açıklık' esası olarak özetleniyor. Daha önce gizlilik prensibi gereği açıklanmayan mal varlıkları yeni yasa gereği özel kanunlardaki hükümler saklı kalmak kaydı ile şeffaf olacak. İlgili madde, "Mal bildiriminde açıklık esastır." şeklinde değiştirildi. Mal bildiriminde bulunması zorunlu kişiler listesi de genişletildi. Siyasi parti genel başkanları ile birlikte parti genel merkez yönetim ve denetim kurulu üyeleri, mahkemelerde görev yapan bilirkişiler, kamu kurum niteliğindeki meslek kuruluşlarının başkanları, yönetim, denetim kurulu üyeleri, federasyon ve konfederasyonlar dahil sendikaların ve sendika şubelerinin başkanları ile yönetim ve denetim kurulu üyeleri de kapsama dahil edildi. Mal bildiriminde bir yenilik de medyaya ilişkin olacak. Gazete sahipleri, müdürleri, başyazarları, köşe yazarları ile birlikte bundan böyle TV, radyo, internet portalı kitle iletişim araçlarının patronları ile programcı ve sorumluları da mal bildiriminde bulunacak. Geçtiğimiz yıl “liderlerin mal varlığı” polemiği ile başlayan tartışmada ilk somut adım atılıyor. Adalet Bakanı Cemil Çiçek, AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Hayati Yazıcı ve AK Parti Grup Başkan Vekili Sadullah Ergin’in üzerinde çalıştığı mal bildirimi, siyasi etik ve siyasetin finansmanıyla ilgili taslak üzerindeki son rötuşlar yapılıyor. Bakan Çiçek, dün bu amaçla Maliye Bakanı Kemal Unakıtan’la bir araya geldi. Çiçek, taslağa son şeklini verdikten sonra haftaya Bakanlar Kurulu’nun imzasına sunacak. Siyaset ile ticaret ilişkisini baştan aşağı düzenleyecek köklü değişiklikler şöyle: Siyaseti Etik Komisyon denetleyecek: Meclis’te ilk kez Etik Komisyonu kurulacak. Komisyon, milletvekili ile bakanların bütün faaliyetlerini mercek altına alacak. Siyasilerin etik ilkelere uyup uymadığını denetleyecek olan Komisyon’un ağır yaptırımları da bulunuyor. Komisyon, milletvekili ve bakanlardan istediği her türlü bilgi ve belgeyi alabilecek. Milletvekilliği ve bakanlık ile bağdaşmayan işlerle uğraşanların üyeliği sona erdirilebilecek. Milletvekilleri borcunu da, alacağını da bildirecek: Milletvekilleri ve bakanlar, maaş geliri, üretimden kaynaklanan gelir, kira geliri, hisse senedi, tahvil, döviz, yatırım fonu da dahil olmak üzere tüm taşınır taşınmaz malları ile alacaklarını, bunun kaynaklarını, borçlarını, sebeplerini, yaptığı işin nitelik, kapsam, süresini ve ilişkide olduğu kuruluşun ticari kimlik ve unvanını bir ay içerisinde TBMM Başkanlığı’na yazılı olarak beyan edecek. Vekil ve bakanlara ihale yasağı: Milletvekili ve bakanların yapamayacağı işler listesi genişletiliyor. Getirilen yasak listesinden bazıları şöyle: Kanun kapsamında olanlar kamuyla hiçbir ihale veya taahhüt ilişkisine giremeyecek, özelleştirme kapsamında yapılan hiçbir işleme taraf olamayacak. Devletten özel teşvik, sübvansiyon veya maddi destek alan firma, işletme ve şirketlerin yönetimi ve denetiminde bulunamayacaklar. Kamu kesimiyle hiçbir ihale veya taahhüt ilişkisine giremeyecek. Milletvekili ile bakanlara gelecek bütün hediye ve hibeler denetim altına alınıyor. Bunlar Etik Komisyonu’nun izni olmadan dağıtılmayacak. Seçim hesabı şartı: Genel ve yerel seçimlere katılacak siyasi parti, milletvekili ve belediye başkan adaylarının harcamalarına sıkı denetim uygulanacak. Harcamaların şeffaf olabilmesi için “Seçim Hesabı” adı altında banka hesabı açılacak. Bu hesapta bağış, yardım gibi her türlü gelir ve giderler görüşülebilecek. Seçmen başına harcama limiti 500 YKr: Seçimlerde yapılacak harcama miktarına da sınır geliyor. Adaylar istediği gibi para harcayıp promosyon dağıtamayacak. Milletvekilleri, yerel yönetim adayları seçmen başına en fazla 500 YKr harcayabilecek. Bu miktarı aşan vekil ve belediye başkan adayı seçimleri kazansa bile göreve başlayamayacak, Yüksek Seçim Kurulu’nun kararı ile seçimler yenilenebilecek. Menfaat karşılığı transferde vekillik düşecek: Çok sık rastlanan parti değiştirmeleri engellemek için yasa tasarısında ayrı bir hüküm düzenleniyor. Bir milletvekilinin menfaat karşılığı parti değiştirdiği belirlenirse, o kişi menfaat tutarı kadar haksız mal edinmiş kabul edilecek. Milletvekilliği TBMM’de oylanarak düşürülebilecek. Mal varlığı tartışması, siyasetin değişmeyen gündemi Mal varlığı tartışması bugüne kadar siyasetin gündeminden hiç eksik olmadı. En son şubat ayında iktidar ile anamuhalefet partisi arasında sert polemiklere konu olmuştu. Tartışmalar sürerken ilk olarak CHP lideri Deniz Baykal, sahip olduğu malların listesini açıkladı. Baykal, 2’si ortak 4 daire, 40 dönüm arazi, iki kooperatif hissesi, 125 bin YTL ve 26 bin Euro nakit para beyanında bulundu. Ardından Başbakan Erdoğan, bildirimini yaptı. Başbakanlık Basın Merkezi’nin internet sitesinde yer alan beyana göre; 7 Şubat itibarıyla Erdoğan’ın sahip olduğu mal varlığı şöyle: Arnavutköy-Bolluca köyünde 376 metrekare arsa, Güneysu-Dumankaya köyünde 2 bin metrekare arsa, banka hesaplarında 1 milyon 361 bin 290 YTL ve 120 bin ABD Doları. Eşine ait 2006 model Volkswagen Passat araba ve 35 bin 640 YTL değerinde muhtelif takı. Haziran ayında ise Hürriyet gazetesi yazarlarından Emin Çölaşan’ın mal varlığıyla ilgili iddialar konuşuldu. Basına sızdırılan banka hesaplarında Çölaşan’ın 9 milyon doları bulunduğu ileri sürülüyordu. İddiayı yalanlayan Çölaşan, “9 milyon dolarım olduğunu ispat etsinler, bu parayı bağışlayacağım.” dedi. ZAMAN