Gül, "Tek millet, üç devletiz. Aramızda sınırlar olmayacak kadar gönüllerimiz bağlı" mesajını verdi..
Türk dünyası dün bir ilke ev sahipliği yaptı.
Türkmenistan'ın serbest turizm bölgesi Avaza'da
Türkiye Cumhurbaşkanı
Abdullah Gül,
Türkmenistan Devlet Başkanı Gurbangulu Berdimuhammedov ve
Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham
Aliyev Hazar kıyısında bir araya gelerek ilk defa bir Türk zirvesi gerçekleştirdi.
Rusya,
Kazakistan ve Türkmen liderlerinin geçtiğimiz yıl yine Avaza'da gerçekleştirdiği zirvenin ardından, üç liderin buluşması ilişkilerde yeni dönemin de ilk adımını oluşturdu. Zirvenin önümüzdeki yıllarda da devam etmesi bekleniyor. Türkmenistan Cumhurbaşkanı Berdimuhammedov ve
İlham Aliyev'in önceki gün Aşkabat'taki resmi buluşmalarıyla iki
ülke arasındaki ilişkiler ivme kazanırken, bu süreç Hazar kıyısında Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'ün de katılmasıyla yeni bir dönemi başlattı. İlk defa üç milletin liderleri gayri resmi ortamda bir araya geldi. Liderler bayraklar önünde yaptıkları kravatlı buluşmanın ardından öğle yemeğinde Berdimuhammedov'un Hazar Köşkü'nde kravatsız buluştu. Yuvarlak
masa etrafında üç lider görüşmeye girerken, yanlarına sadece bir tercüman katıldı. Türkmenistan
Dışişleri Bakanlığı Özel Kalem Müdürü İşan Amanlıyev de görüşmede hazır bulundu. Türkiye'de eğitim gören ve uzun yıllar Türk Büyükelçiliği'nde çalışan tercüman, Berdimuhammedov'un Hazar Köşkü'ndeki camlarla kaplı salonda bulundu. Liderler yemeğe giderken, kravatlarını çıkarttı ve böylece samimi bir sohbet de başladı. Liderlerin yemeğinde, Hazar'da
siyah havyarın çıkarıldığı, Türkiye'de
Mersin Balığı olarak bilinen meşhur Beluga balığının yanı sıra, üç lider Türk dünyasının ortak lezzetlerini de tattı.
ARAMIZDA SINIRLAR YOK
Yemekte Cumhurbaşkanı Gül, "Tek millet, üç devlet bir aradayız. Aramızda sınırlar olmayacak kadar gönüllerimiz bağlı" mesajı verdi. Gül, görüşmeler öncesinde basına yaptığı açıklamada da Aliyev ve Berdimuhammedov'un Aşkabat buluşması için, "Sizin resmi görüşme yapmanızı memnuniyetle izledik. Bizim üçlü zirvemiz de Türk milletini mutlu etmiştir" dedi. Berdimuhammedov, birlik ve dostluk mesajı verirken, kendisi için halkların önemini vurguladı. Aliyev de birliktelikten duyduğu memnuniyeti dile getirdi.
Cumhurbaşkanı Gül, 3 ülke arasındaki ilişkileri çok daha ileri düzeylere götürmeyi amaçladığını söyledi. Abdullah Gül, Türkmenistan'dan ayrılmadan önce, Türkmenbaşı Havaalanı'nda basın mensuplarına Türkmenistan ziyaretine ilişkin açıklamalarda bulundu.
Türk cumhuriyetlerine verdiği önemi dile getiren Gül, Türk dünyasıyla ilişkilerin güçlenmesi için gereken herşeyi yaptıklarını söyledi. Türkmenbaşı'nda, Türkmenistan Devlet Başkanı Gurbangulu Berdimuhammedov ve Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ile biraraya gelmelerinin, simgesel olmanın ötesinde bir anlam taşıdığına işaret eden Gül, Berdimuhammedov ve Aliyev'e daha önceki görüşmelerinde ''Üçümüz rahat bir ortamda, hatta kravatsız bir şekilde biraraya gelelim, meselelerimizi konuşalım, sohbet edelim'' önerisini götürdüğünü, bunun da kabul gördüğünü söyledi.
Azerbaycan ve Türkmenistan arasındaki yakınlaşmanın herkesi memnun ettiğini belirten Gül, ''Kardeşler arasındaki ilişki ne kadar artarsa o kadar seviniriz. Buna Türkiye'nin müdahil olması ayrıca bir önem arzetmektedir. Bugün başbaşa, üçümüz çok geniş konuları konuştuk. Bütün Türk dünyasını, ülkeler arasındaki ilişkileri derinlemesine konuştuk. Ekonomik, kültürel, siyasi ve enerji tüm bu konuları geniş geniş konuşmuş olduk. Gayet faydalı oldu'' dedi.
ÜÇ DEVLET BİR MİLLET
Türk, Türkmen ve Azeri
sanatçıların sergilediği kültürel programın önemine de değinen Gül, 3 devletin bir ulus olduğunun bir kez daha görüldüğünü söyledi. Bu devletlerin, dillerinin ayrı, din, kültür ve geleneklerinin aynı olduğunu belirten Gül, ''Aslında giydikleri folklorik kıyafetler bile birbirinin benzeri. Dolayısıyla hepsinin esas, temel ve özü aynı. Bunu bir kez daha hem kendi aramızda yaşamış olduk, hem de herkese göstermiş olduk. Ben bu ziyaretten çok mutlu bir şekilde dönüyorum'' diye konuştu.
Gül, bir soru üzerine, enerjiyle ilgili konuları ''çok büyük ve önemli meseleler'' olarak niteleyerek,
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı
Hilmi Güler'in, Türkmenistan,
İran ve Kazakistan'a yaptığı ziyaretlerin, Türkiye ile bu ülkeler arasındaki ilişkilerin ne denli sıkı olduğunu gösterdiğini kaydetti.
Görüşmelerinin içeriğine dönük daha fazla açıklama yapmanın niyetin ötesine geçebileceğini belirten Gül, ''Buradaki buluşmanın esas amacı, üç ülke arasındaki ilişkileri,
işbirliğini, her konudaki yakınlaşmayı çok daha ileri düzeylere götürmektir. Bu, aynı zamanda diğer Türk dünyasına da örnek olmaktadır. Burada sadece spesifik bir mesele değil, çok geniş meseleler de konuşuldu. Bunun en önemli boyutlarından birisi de gördüğünüz gibi kültürel boyuttu'' dedi.
Bu tür buluşmaların bölgesel ve uluslararası projelerin konuşulmasına fırsat verdiğini de belirten Gül, görüşmelerin enerji gibi dar bir alana indirgenmemesini ve geniş biçimde değerlendirilmesini istedi.
Avaza Serbest
Turizm ve
Ticaret Bölgesi'ndeki birçok inşaatın üzerinde
Türk bayrağı dalgalandığını da vurgulayan Gül, bunun Türk işadamlarına duyulan güven ve verilen desteğin göstergesi olduğunu anlattı.
KARDEŞ OLDUĞUMUZU TEKRAR KEŞFEDİYORUZ
Bir gazetecinin, Türk sanatçı Nilgün Kızılcı ve Türkmen Kerimberdi Gurbanaliyev'in ''Türkmen Gelini'' türküsünü birlikte seslendirdiklerini hatırlatması üzerine de Gül, şunları kaydetti:
''Bir Türkmen ile bir Türk aynı türküyü söylüyor, gördünüz. Aynı türkü aynı kelimelerle ifade ediliyor aslında. Bütün bunlar bizim birbirimize nasıl yakın olduğumuzu, birbirimizin nasıl akrabası ve kardeşi olduğumuzu göstermektedir. Belki uzun yıllar birbirimizden çok ayrı kaldık. Belki 25 yıl önce Aşkabat, Almatı neresi desem bilinmezdi.
Üniversite mezunları bile bilmezdi. Böyle acı bir dönem geçmiştir. Ama bugün ne kadar yakın olduğumuzu, ne kadar birbirimizin kardeşi olduğumuzu tekrar keşfediyoruz ve artık bunun ötesine geçiyoruz. Bu, sadece bir değer ve hissiyatta kalmıyor, büyük projelere, çok büyük işbirliğine yansıyor. O bakımdan çok memnuniyet verici.''
Bu arada Gül ve beraberindeki heyeti Ankara'ya getiren uçakta renkli anlar yaşandı. Uçakta bulunan
Kültür ve Turizm Bakanlığı sanatçılarına, Türkmen ve Azeri sanatçılarla sergiledikleri gösterideki başarıları dolayısıyla Gül'ün
kutlama ve teşekkür dilekleri iletildi. Soprano Funda Ateşoğlu ve diğer sanatçılar da Gül'ün memleketi olan Kayseri'den ''Gesi Bağları'' türküsünü okuyarak, Cumhurbaşkanı'na teşekkür ettiler.
Sanatçıların seslendirdiği kimi türküleri gözleri yaşararak dinlediğini belirten
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Hilmi Güler'e de sanatçılar, memleketi Ordu'dan ''Ordu'nun Dereleri'' türküsünü
hediye ettiler.
Öte yandan Berdimuhammedov ve Aliyev'in Hazar Köşkü'nde yedikleri öğle yemeğinin ardından köşkün bahçesinde Gül'ün kullandığı golf arabasıyla bir süre dolaştıkları öğrenildi.
3
cumhurbaşkanı arasındaki görüşmenin ülkeler arasındaki işbirliği alanını genişleten bir nitelik taşıdığı kaydedildi.