7 sözü için 156 milyar lira lazım
Tüzük hatası nedeniyle Parti Meclisi'ni yeniden seçmek için toplanan
CHP kurultayına Kılıçdaroğlu'nun
vaat yağmuru damgasını vurdu. CHP liderinin direkt ekonomiyi ilgilendinen sözlerinden sadece 7'sinin yıllık maliyeti 156 milyar lirayı buluyor...
Parti Meclisi
seçiminin yapıldığı CHP'nin 15. Olağanüstü
Kurultayı konuşmasında dikkat çeken vurgular yapan Genel Başkan
Kemal Kılıçdaroğlu, siyasi ve
ekonomik 41 söz verdi. CHP liderinin vaadlerin-den doğrudan ekonomiyi ilgilendiren sadece 7'sinin toplam maliyeti 156 milyar lirayı buluyor. Kılıçdaroğlu'nun verdiği sözleri yerine getirebilmesi için toplam 118 milyar lira taze kaynak bulması gerekiyor.
Ekonomi vaadleri
BUGÜN, Kılıçdaroğlu'nun açıkladığı vaatlerin ekonomik karşılığını
kalem kalem
hesapladı. Kılıçdaroğlu'nun açıkladığı toplam 41 vaatten 8 tanesi doğrudan ekonomiyi ilgilendiriyor. Bu vaatlerden 7'sinin kaynak ilişkisini hesaplamak mümkün. Ekonomiyle ilgili vaatlerinden bir tanesini hesaplamak hem mümkün değil hem de uluslararası ticari anlaşmalara aykırılık gösteriyor. Kılıçdaroğlu'nun,
iktidar olması durumunda verdiği sözleri yerine getirebilmesi için, bugünkü
bütçe gelirlerine ilave olarak her yıl yaklaşık 62 milyar, orta vadede de 56 milyar lira kaynak bulması gerekiyor. İşte Kılıçdaroğlu'nun verdiği sözlerin maliyeti:
Harçlara 1.5 milyar
1: Harçlar kaldırılacak: Öğrencilerden her yıl yaklaşık 1.5 milyar lira öğrenim harcı tahsil ediliyor. Bu kaynağın öğrencilerden toplanmaması halinde eğitim için gereken 1.5 milyar liralık giderin bütçeden karşılanması gerekecek. Bu da, bu miktarda taze kaynak bulunmasını gerektiriyor.
2: Emeklilerin beklediği intibakyasası çıkarılarak, eşitsizlik giderilecek: Yaklaşık 3 milyon emeklinin mağduriyetinin giderilmesi anlamına geliyor.
Hükümet bu amaçla çalışma yaptı ancak ortaya çıkan olağanüstü kaynak ihtiyacı çalışmanın ilerlemesini engelliyor. Kılıçdaroğlu'nun bu eşitsizliği gidermesi halinde bütçeye her ay 3 milyar, yıllık ise toplam 36 milyar lira taze kaynak bulması gerekiyor.
3: Tanm ve
çiftçi desteklenecek, mazotta ÖTVkaldırila-rak, mazot ftyatı yarıya indirilecektir:
Mazottan halen litrede 1.26 TL ÖTV alınıyor. 1,26 liralık ÖTV'den de 23
kuruş KDV tahsil ediliyor. Dolayısıyla ÖTV'nin kaldırılması halinde litrede 1,49 TL vergiden vazgeçilmiş olacak.
Motorin de 1,47 TL'ye inecek.
Türkiye'de yılda toplam 13 milyon 570 bin ton motorin tüketiliyor.
Dolayısıyla ÖTV kalktığında yaklaşık 20 milyar liralık kaynak yok olacak. Bütçe açığının artmaması için bu miktarda taze kaynağa ihtiyaç olacak.
4: GAP Projesi bir an önce tamamlanacak GAP'a ayrılmış kaynaklar amaçlan taşında kullanılma yacak: GAP yatırımlarının tamamlanması için toplamda en az 20 milyar lira kaynak gerekiyor. Hükümet bu kaynağı işsizlik sigortası fonundan karşılamaya çalışıyor.
5: Doğu ve
Güney doğu'da işsizlik ve aş sorunu doğrudan yapılacak devlet yatırımları ile çözümlenecek: Bu iki bölgede yaklaşık 150 bin işsiz var. Bir kişiye istihdam yaratmak için gereken yatırım tutarı ise 240 bin TL civarında. Dolayısıyla işsizliğin çözümlenebilmesi için orta ve uzun vadede 36 milyar liralık kaynağa ihtiyaç var.
6:2/B arazilerinin mülkiyet sorunu çözülecek, kullandıkları araziler orman köylüsüne bedelsiz verilecektir:
2B arazileri yıllardır kaynak olarak düşünülüyor. Buradan gelmesi beklenen kaynak ise yaklaşık 38 milyar TL civarında. 2B arazilerinin köylülere bedelsiz verilmesi halind
e devlet gelecekteki büyük gelirden olacak.
Fon'un amacı dışında
7:
İşsizlik sigortası fonu, amacına yönelik olarak kullanılacaktır:
Hükümet şu anda işsizlik fonu kaynaklarının bir bölümünü GAP yatırımları, bir bölümünü de istihdamı artırmak, işsizliği önlemek ve işsizlere meslek kazandırmak için kullanıyor. GAP için 4 yılda buradan aktarılan kaynak tutarı yaklaşık 10 milyar lira. Yani yılda 2,5 milyar lira fondan GAP yatırımlarına gidiyor. Torba yasaya eklenen bir maddeyle fondan istihdamı artırmak amacıyla kullanılacak kaynak da 400 milyon liradan 1,5 milyar liraya çıkacak. Dolayısıyla Fon'un amacı dışında kullanılmasına izin verilmemesi halinde bütçeye her yıl yaklaşık 4 milyar liralık ilave kaynak bulunması gerekecek.
Ticaret kurallarına aykırı
8: Doğu ve Güneydoğuda seçü-miş yatırımlara, sıfır faizli ve uzun vadeli
kredi verilecektir: Bu vaadin maddi boyutu hangi yatirımların seçileceğine göre değişiklik göstereceği için kaynak hesabı yapma imkanı yok. Üstelik yatırımlara nakit
teşvik vermek uluslararası ticaret kurallarını aykırı.
AYİM ve YÖK'ü kaldırma sözü
Yeni bir anayasadan YÖK kaldırılmasına, siyasetin finansmanının şeffaf hale getirilmesinden Askeri Yüksek İdare Mahkemesi'nin kaldırılmasına kadar birçok söz veren CHP liderinin vaadlerinden bazdan şöyle:
■ Hak ve özgürlükleri genişleten ve güvence altına alan bir
Anayasa hayata geçirilecektir.
■ Askeri Yüksek İdare Mahkemesi (AYİM) kaldırılacaktır.
■ DGM'lerin yerine getirilen
Özel Yetkili Mahkemeler kaldırılacaktır.
■
Medya özgür ve bağımsız olacaktır.
■ Özel yaşamın gizliliği sağlanacak,
telefon dinleyenlerden, korku imparatorluğu yaratanlardan hesap sorulacaktır.
■ Faili meçhul
cinayetler aydınlatılarak, devletin içindeki çeteler ortaya çıkarılacaktır.
■ YÖK kaldırılacaktır.
■
Üniversiteler bilimsel, yönetsel ve mali özerkliğe kavuşturulacaktır.
■ Üniversite öğrencilerinin
yurt sorunu en geç iki yıl içinde tümüyle çözülecektir.
■
Kamuda
taşeron işçilik kaldırılarak, taşeron işçiler ILO normlarına göre kadrolu çalıştırılacaktır.
■ Kamuda 4/B ve 4/C
uygulama larına son verilecektir.
■ Emeklilere
milli gelir artışından pay verilecektir.
■
Kadın ve gençlerimizin siyasette temsili artırılacaktır.
■ Temsilde
adalet ilkesini yok eden yüzde 10
seçim barajı kaldırılacaktır.
■ Seçim yasaları değiştirilerek, liderlerin değil, milletin kendi milletvekilini seçebilmesi sağlanacaktır.
■ Siyasi Partiler Yasası demokratikleştirilecek, lider sultasına son verilecektir.
■
Milletvekili dokunulmazlıkları, kürsü dokunulmazlığı ile sınırlandırılacaktır.
■ Siyasetin finansmanı şeffaf hale getirilecektir.
■ Kamu
İhale Yasası AB standartlarında yeniden düzenlenecektir.
■ Güneydoğudaki mayınlı araziler mayınlardan arındırılarak, topraksız köylülere verilecektir.
■ Yenilenebilir enerji kaynaklarına öncelik verilerek, Türkiye enerjide dışa bağımlı bir
ülke konumdan çıkarılacaktır.
■
Çevre talanına 'dur' denilecektir.
■ Rant yasaları değil,
kent yasaları çıkarılacaktır.
■ Üreticinin baş tacı olduğu bir ekonomik düzen kurulacaktır.
■ Ekonomi sıcak paraya değil, 'çalışana, üretene, alın terine' teslim edilecektir.
■
Bilim ve teknolojiye dayalı, yüksek katma değerli bir ekonomik
kalkınma hedeflenecektir.
■ Türkiye
2023 yılında bölgesinde lider, dünyada oyun kurucu konuma taşınacaktır.