AKP, çok partili dönemde iktidar olup da ertesi seçimde oy oranını artıran ikinci parti. Bu başarıyı 1950-1954 seçimlerinde Menderes’in Demokrat Partisi yakalamıştı. AKP oy oranını 12.2 puan, bir başka deyişle yüzde 35.6 artırmayı başardı. AKP 3 Kasım’da gümrük kapıları dahil 10 milyon 808 bin oy almıştı. Dünkü seçimde gümrükler dahil geçerli oy sayısının 35.5 milyon olduğu tahmin edilirse, AKP’nin yüzde 46.5 dolayındaki oy oranı 16 milyon 500 bin oya denk geliyor. Bu durumda AKP’nin oy sayısındaki artış 5 milyon 700 bini buluyor. Seçimde herhangi bir parti 5.7 milyon oy alsaydı, yaklaşık yüzde 16’lık oy oranıyla Meclis’te üçüncü parti konumuna gelebilirdi. CHP’nin bile 7.5 milyon civarında oy alabilmesi, fazladan 5.7 milyon oy alan AKP’nin zaferinin büyüklüğünü kanıtlıyor. En yüksek oy Bingöl’de Seçimin AKP açısından bir başka önemli başarı notu, partinin 81 ilden 80’inde oy oranını 2002’ye göre artırması. Siirt hariç, AKP’nin oyları tüm illerde bir öncekine göre artış gösterdi. (Siirt’teki ara seçimde Erdoğan’ın adaylığı nedeniyle AKP yüzde 80’in üzerinde oy almıştı. Bu seçimde İstanbul’dan aday olunca Siirt oyları yüzde 50’nin altına düştü) AKP, Kütahya, Konya, Aksaray, Yozgat, Kayseri, K.Maraş, Malatya, Adıyaman, Şanlıurfa, Gümüşhane, Erzurum, Bingöl ve Ağrı’da yüzde 60’ın üzerinde oy alarak bu kentleri adeta silip süpürdü. En yüksek oyu yüzde 72 ile Bingöl’de alan AKP, en düşük skorunu yüzde 14 ile Tunceli’de yaptı. AKP’nin Güneydoğu kentlerindeki oyunu yüzde 24’ten yüzde 51.4’e çıkartması da çok önemli bir siyasi gösterge. Şimdiye dek bölgede yüzde 60’lar civarında oy olan etnik kökenli partiler, bu üstünlüklerini AKP’ye kaptırmlış görünüyor. Bu sonuçta DTP’nin istediği sayıda milletvekili Meclis’e sokmayı başararak, bölgedeki seçmenin bir kısmı üzerindeki markajını gevşek tutmasının da rolü olabilir. Fındık oyları da AKP’ye Fındık fiyatı nedeniyle son 2 yıldır Karadeniz’de büyük tepki toplayan, AKP seçime günler kala açıkladığı fındık alım fiyatıyla kayıplarını kazanca çevirmeyi başardı. AKP Karadeniz bölgesindeki oylarını yüzde 39.3’ten yüzde 55.5 seviyelerine yükseltti. AKP, merkez solun kuvvetli olduğu Ege bölgesinde de oy oranını 16 puan artırdı. CHP’deki artış 2 puanda kaldı. CHP büyük darbe yedi Cumhuriyet mitingleri sırasında tırmanışa geçen CHP, Cumhurbaşkanlığı seçimi sürecindeki gelişmelerin “haksızlık olarak algılanmasının” darbesini yedi. Partinin ayakları yere basan bir programla seçmesinin önüne çıkmak yerine, “Ya AKP ya laik Cumhuriyet” kolaycılığına kaçması ağır bir yenilgiye yol açtı. 2002 seçimlerinde CHP+DSP yüzde 20.56 oy almıştı. Dün geceki sonuçlara göre listelerinde DSP’li adaylara da yer veren CHP’nin toplam oyu yüzde 20.8’ler civarında görünüyor., CHP geçen seçimde 10 ilde en çok oy olan parti konumundaydı. Bu kez 5 ilde; Kırklareli, Tekirdağ, Edirne, İzmir ve Muğla’da birinciliğini koruyabildi. CHP; Ağrı, Hakkari, Muş, Siirt, Batman, Bayburt, Bingöl, Şanlıurfa gibi illerde yüzde 5’in altında oy alarak adeta silindi. MHP’de buruk sevinç 1999 seçimlerinde yüzde 18’lik beklenmedik oyla Meclis’te ikinci parti olmayı başaran MHP, 2002’deki mağlubiyetin ardından 5 milyon civarında oyla yeniden Meclis’e girmeyi başardı. MHP 2002’ye göre oy sayısını 2 milyon 400 bin artırmayı başardı. Mersin ve Osmaniye’de birinci parti olan MHP, Güneydoğu illeri ve büyük kentlerde geride kaldı. Merkez sağ bitti Aslında merkez sağdaki boşluğu AKP doldurdu demek daha doğru olacak. 2002’de DYP ile ANAP’ın oyları yüzde 15 civarındaydı. ANAP’ın intiharından sonra geleneksel merkez sağı temsilen seçime sadece Ağar’ın DP’si girdi. Dün geceki sonuçlara göre DP’nin oy sayısı 2 milyonun altında kaldı. Eski adıyla DYP 2002 seçimlerinde 3 milyon oy almıştı. Buna ANAP’ın 1 milyon 600 bin oyunu da ilave edersek, geleneksel merkez sağ bu seçimde bırakın yeni seçmenlerde oy almayı, 2 milyon 600 bin eski oyunu da kaybetmiş oldu. DP, yüzde 7’lik Hazine yardımı barajının da altında kaldı. Genç Parti tarihe karıştı Bir önceki seçimde 2 milyon 279 bin oyla yüzde 7.25’i yakalayan Genç Parti bu kez 1 milyon 200 bin civarında oyla yüzde 3 seviyesinde kaldı. Hazine yardımı şansı da kalmayan Uzan’ın GP’si için tarihe karıştı demek mümkün. Geçerli oyların yüzde 86’sı Meclis’e girdi AKP’nin zaferinden sonra dünkü seçimin en önemli sonucu, 36 milyonu aşkın oyun büyük ölçüde Meclis’e yansıması oldu. 3 Kasım 2002’de barajı iki partinin geçmesi nedeniyle oyların yüzde 54.7’si Meclis’e girmeye hak kazanan adaylara gitmişti. (AKP 34.3, CHP 19.4, Bağımsızlar 1) 14 milyon 230 bin 881 oy Meclis dışında kalmıştı. Dünkü seçimde ise kullanılan oyların yaklaşık yüzde 86’sı milletvekili seçilen adaylara verildi. Geçerli oy sayısını kabaca 36 milyon olarak tahmin edersek, Meclis dışında kalan oy sayısının yaklaşık 5 milyon olduğunu söyleyebiliriz. AKP 341, CHP 111, MHP 71, Bağımsızlar 27. Bu tablo bir önceki seçimdeki oy oranı/vekil sayısı adaletsizliğinin önemli ölçüde düzelmesini de sağladı. Oyların yaklaşık yüzde 46’sını alan AKP sandalye sayısının yüzde 62’sini elde etti. Bir önceki seçimde bu oranlar sırasıyla yüzde 34.3 ve yüzde 66 şeklindeydi. Nitekim AKP’nin oy oranı çarpıcı şekilde artmasına rağmen, sandalye sayısı geriledi. Oyların yaklaşık yüzde 20’sini alan CHP de Meclis’te yine yüzde 20’lik sandalye sayısı yakaladı. Boşa giden oy sayısının azalması ve Meclis’teki temsilin adil bir noktaya gelmesi yeni dönemde özellikle AKP’ye yönelik eleştirileri ortadan kaldıracak. Sandalye sayısı azalan AKP’nin Anayasa değişikliği baskısı da azalacak. VATAN