12. Cumhurbaşkanı seçilen Recep Tayyip Erdoğan'ın kullanacağı yetkileri tartışma konusu oldu.Başbakanı atama, gerek gördüğünde TBMM'yi toplama yetkisi olan Erdoğan, Anayasa'dan kaynaklanan yetkilerine göre Türkiye'nin en önemli kurumlarına üye atayacak.
BAŞBAKAN'I ATAYACAK
5 yıllığına Cumhurbaşkanı seçilen Erdoğan, "devletin başı" sıfatıyla yasama, yürütme ve yargıyla ilgili yetkiler kullanabilecek. Başbakanı atama ve istifasını kabul etme yetkisini kullanacak. 27 Ağustos'ta seçilecek AKP Genel Başkanı'nı, hükümeti kurmakla görevlendirecek. Başbakan'ın teklifi üzerine bakanları atama ve görevlerine son verme yetkisi bulunacak. TBMM'yi gerektiğinde toplantıya çağırabilecek kanunları yayımlamak veya tekrar görüşülmek üzere veto ederek TBMM'ye gönderme yetkisi olacak.Gerekli gördüğü hallerde Bakanlar Kurulu'na başkanlık edecek veya toplantıya çağıracak.
KABİNEYE BAŞKANLIK EDECEK?
Erdoğan, bu yetkiyi ayda bir defa kullanacağını açıklamıştı. Ancak Anayasa'ya göre Bakanlar Kurulu TBMM'ye karşı sorumlu. Söz konusu yetki "Parlamenter hükûmet sistemlerinde Bakanlar Kurulu Parlamento'ya karşı sorumludur. Bu sorumluluğun gerçekleşmesi aracı güvenoyudur" ifadeleriyle yer buluyor. Bakanlar Kurulu'nu yeni belirlenen Başbakan ile birlikte Erdoğan hazırlayacak ve onaylayacak.
Başkomutan olacak
TBMM adına TSK'nın başkomutanlığını temsil edecek. 30 Ağustos Zafer Bayramı'nda da ordu adına kutlamaları kabul edecek. Her yıl yayınlanan YAŞ kararlarını onaylayıp onaylamama yetkisini de kullanacak. Genelkurmay Başkanı'nı atamak, MGK'yı toplantıya çağırarak başkanlık etmek de Erdoğan'ın yetkileri arasında olacak.
Geniş atama yetkileri
Sürekli hastalık, sakatlık, kocama sebeplerle, belirli kişilerin cezalarını hafifletme veya kaldırma yetkisi olacak. Devletin Genelkurmay, MİT, Emniyet Genel Müdürlüğü gibi kritik kurumlarının yanı sıra kamu kurumlarındaki bütün atamalarda üçlü ve ikili kararnamelerle son onay Cumhurbaşkanı'nda olacak.
Yüksek yargıda atama yetkisi
Anayasa Mahkemesi'nin 17 üyesinin 14'ünü Cumhurbaşkanı atıyor. Görev süresi dolanların yerine Cumhurbaşkanı bu seçimini, 3'ü Yargıtay'dan, 2'si Danıştay'dan, 2'si Askeri Yargıtay ve Askeri Yüksek İdare Mahkemesi'nden, 3'ü YÖK'ten, 4'ü üst kademe yöneticileri, serbest avukatlar, birinci sınıf hâkim ve savcılar ile en az 5 yıl raportörlük yapmış Anayasa Mahkemesi raportörleri arasından seçiyor. Cumhurbaşkanı Yargıtay'a üye seçmiyor. Ancak, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı ve Cumhuriyet Başsavcıvekili, Yargıtay Genel Kurulu'nun kendi üyeleri arasından gizli oyla belirleyeceği 5'er aday arasından Cumhurbaşkanı tarafından 4 yıl için seçiliyor.
Danıştay’a 40 üye
Bugün'ün haberine göre, 160 üyesi bulunan Danıştay'a Cumhurbaşkanı tarafından 40 üye atanıyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan bu yıl bitmeden Danıştay'a 7-8 üye atayacak. Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu'nun 22 üyesinin 4'ünü Cumhurbaşkanı atıyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan, ekim ayındaki seçimlerde 4 üye atayacak.