Bu durum, 'etnik
siyasete ağır
darbe' şeklinde yorumlandı. DTP'nin kalesi olarak görülen
Diyarbakır'da
AK Parti oylarını 3 kat artırdı ve 10 vekilin 6'sını kazandı.
Adıyaman'da 4 vekilin tamamını alan
iktidar partisi,
Şanlıurfa'da 11 vekilden 9'unu Meclis'e taşıdı. AK Parti Ağrı'da yüzde 63, Kars'ta yüzde 41, Van'da yüzde 53 oy aldı. Halkın sandıkta verdiği mesaja DTP'den de olumlu karşılık geldi. Genel Başkan Yardımcısı
Sırrı Sakık,
ülke yararını gözeteceklerini vurgularken, "Nostaljilerle gelecek hayallerimizi çalamayız. Geçmişte yaşanandan
ders çıkardık. Aynı hatalara düşmeyeceğiz." dedi.
Etnik siyasete ağır darbe
AK Parti'nin Doğu ve Güney
doğu Anadolu Bölgesi'nde aldığı oylar, 22 Temmuz seçimlerinin en dikkat
çekici sonuçları arasında yer aldı. AK Parti,
bölgedeki birçok ilde oylarını
Türkiye ortalamasının bile üzerine çıkarmayı başardı. AK Parti'nin, yıllardır bölgede etnik milliyetçiliği körükleyerek
taraftar bulmaya çalışan DTP'den daha fazla oy alması, milletin bu siyasete fazla
prim vermediğini de ortaya koydu. Özellikle Diyarbakır'daki tablo, sonuçları net bir şekilde ortaya koyuyor. 2002 seçimlerinde yüzde 15 alan AK Parti, bu seçimde oylarını yüzde 41'e yükseltti. Böylece yüzde 48 alan bağımsızlarla neredeyse kafa kafaya bir görüntü çizdi. 2002 seçimlerinde DEHAP'ın aldığı
oy oranı ise yüzde 56 idi. Benzer sonuçlar diğer illerde de var. 2002 seçimlerinde
Bingöl'de yüzde 31 oy alan AK Parti, bu seçimde yüzde 71'e yükselterek Türkiye rekoru kırdı.
Bağımsızlar ise yüzde 14'te kaldı. AK Parti 2002'de yüzde 15 olan
Mardin'deki oylarını da bu seçimde yüzde 43'e çıkarmayı başardı. Bağımsızlar ise yüzde 39'da kaldı.
Önceki gün gerçekleştirilen genel seçimlerde resmi olayan rakamlara göre yüzde 46,6 oy alan AK Parti, Doğu ve
Güneydoğu Anadolu bölgelerinde de oy sayısını büyük oranda artırdı. DTP'nin oy oranının 2002 seçimlerinde yüzde 56'larda seyrettiği Diyarbakır'da aynı dönemde sadece yüzde 15 oy alan AK Parti, 22 Temmuz'da rakamı neredeyse 3'e katladı. AK Parti, önceki gün yapılan seçimlerde Diyarbakır'dan yüzde 41,2 oy alarak 8 milletvekili çıkarmayı başardı. Bağımsızların aldığı oy oranı ise yüzde 42'ye geriledi. Benzer tablo Mardin,
Şırnak,
Tunceli,
Hakkari, Bingöl, Van,
Elazığ, Şanlıurfa,
Bitlis, Adıyaman gibi iller için de geçerli. Söz konusu illerin tamamında AK Parti, önceki seçimlere göre oy oranını büyük oranda artırırken, DTP (bağımsızlar) kan kaybetti. AK Parti, Mardin'de yüzde 34 olan oy oranını son seçimlerde yüzde 44'e çıkarırken, Hakkari'de ise yüzde 6,8'den, yüzde 33'e fırladı.
AK Parti'nin performansı, Mardin'den bağımsız milletvekili seçilen Demokrat Toplum Partisi (DTP) eski Genel Başkanı Ahmet Türk'ün de dikkatini çekti. Türk, 'AKP'nin aldığı yüksek oy oranının planlarını altüst ettiğini' açıkladı. Uzmanlar, bu başarının altında yatan sebepleri sıralarken iktidar partisinin bölgeye yönelik politikalarının altını çiziyor.
Yazar Ümit
Fırat, AK Parti'nin 4,5 yıl boyunca diğerlerine nazaran daha yakınlaştırıcı bir çizgi izlediği düşüncesinde. Fırat, AK Parti'nin sorunlarla daha samimiyetle ilgilendiğini ve
halka güven verdiğini belirtiyor. Fırat'a göre
Kürt halkı, bu iktidar döneminde 'kendilerinden biri gibi görünen insanlarla' karşılaştı. Ayrıca sistemle kavgalı bir görüntü vermesi de yıllardır mağduriyet psikolojisi yaşayan Kürt halkında 'yakınlık duygusu' oluşturdu. Fırat, "
Cumhurbaşkanlığı seçiminde yaşananlar da Kürt halkında 'O da bizim gibi, bizi en iyi o anlar' düşüncesine yol açtı. Mağduriyet kardeşliği oluştu." açıklamasında bulunuyor. Fırat, CHP'nin hatalarının da bu sonuçta etkili olduğu kanaatinde. Fırat, "
Baykal tüm mesaisini Kürtlere hakaretle geçirdi. Artık öyle bir hale gelindi ki CHP'de 'Ben Kürt'üm' deseniz neredeyse vatan haini ilan edileceksiniz." iddialarını dile getiriyor. "Kürt Sorununu Yeniden Düşünmek" isimli kitabın yazarı Mustafa Akyol'a göre, sonuçlar, tüm bölgenin etnik milliyetçiliğe kaymadığını gösteriyor. Alternatif politikalar üretildiği zaman halkın buna sahip çıktığının görüldüğünü anlatan Akyol, AK Parti'nin baştan beri Kürt kimliğine saygı duyduğunu dile getirerek, "Bölgeye çok fazla
hizmet götürdü. Halk böyle bir iktidarı ödüllendirdi. AK Parti'nin dinî hassasiyetleri olan bir parti olması da bölge halkını cezbeden bir unsur." diyor. Terör uzmanı Dr. Ali Özcan da bölgedeki geleneksel İslami hassasiyetlere vurgu yaparak, "Seküler olanlar bağımsızlara
destek verirken; geleneksel İslamcı kesimi AK Parti temsil ediyor. Bölgeye yönelik açılımları olmasa dahi AK Parti yine yüksek oy alırdı." görüşünü savunuyor.
MHP'nin ardından DTP'nin de bağımsız adaylarla Meclis'e girmesi sonucu birçok kişinin aklına gelen, "Meclis'te DTP ile MHP arasında bir çatışma olur mu?" endişesine ise MHP'den
cevap geldi. MHP'nin, Diyarbakır birinci sıra adayı olan Abdullah Arzakçı, Meclis'te asla gergin bir havanın olmayacağını söyledi.
Bölge halkı, huzur ve
ekonomik istikrar istiyor
Diyarbakır Girişimci İşadamları Derneği (DİGİAD) Başkanı Aziz Nart, bölge insanının da seçimlerde siyasî ve ekonomik istikrar ile huzurdan yana tavır koyduğunu söyledi. İnsanların artık her olayı gözlemlediğini ve tercihlerini bilinçli yaptığını ifade eden Nart, kazanmak isteyen herkesin halkı görerek iş yapması gerektiği değerlendirmesinde bulundu. Nart, cumhurbaşkanlığı sürecinde yaşananların da bölge halkı üzerinde etkili olduğunu belirtti. 22. dönemde CHP'nin Diyarbakır listesinden Meclis'e giren ve daha sonra ANAP'a katılan eski milletvekili
Muhsin Koçyiğit de, AK Parti'nin Doğu ve Güneydoğu'da büyük başarı kazandığını kabul etti. Özellikle cumhurbaşkanlığı sürecinde yaşananların AK Parti oylarını fırlattığını dile getiren Koçyiğit, diğer siyasi parti liderlerinin AK Parti kadar bölge halkıyla
iletişim kuramadıkları için başarısız olduğunu belirtti.
ZAMAN