25 ilde 5028 kişi ile yüz yüze yapılan ankette katılımcıların yüzde 78,3’ü yeni bir anayasa isterken, yüzde 75,7’si teklifin halka sunulmasını istedi. Hukukçular Derneği tarafından Varyans Araştırma Danışmanlık şirketine yaptırılan anket Başbakan’a sunuldu. İşte Star'da yayınlanan araştırmanın detayları;
* Araştırmada vatandaşın yüzde 78.3 gibi bir çoğunlukla yeni bir anayasaya ihtiyaç olduğunu düşündüğü belirlendi. Yüzde 75.7’ye varan çoğunluk hazırlanacak anayasanın halkın onayına da sunulması gerektiğini ifade ederken, yüzde 24.3’ü TBMM’nin onayını yeterli bulduğunu belirtti.
* Katılımcıların yüzde 45.7 gibi önemli bir çoğunluğu Türkiye’de yeni bir anayasa yapım sürecinin önündeki en büyük engelin “siyasi partilerin anlaşamaması” olduğunu düşünüyor. Araştırmaya katılanların yüzde 16.9’u bu engelin terör sorunu olduğunu, yüzde 15’i ise Kürt sorunu olduğunu ifade etti.
* Toplumun yüzde 54.5’i anayasada yer alacak vatandaşlık tanımının etnik atıf yapılmadan düzenlenmesi gerektiğini düşünmezken, yüzde 63.7'lik kısmı anayasada yer alacak resmi dil tanımı ile ilgili devletin resmi dilinin Türkçe olduğunu, resmi iş ve işlemlerde Türkçe dışında dil kullanılmaması gerektiğini savundu.
* Araştırmaya katılanların yüzde 75.1’i yeni anayasada herhangi bir ideolojiye yer verilmemesi gerektiğini ifade etti. Katılımcıların yüzde 74.6’sı yeni anayasada herhangi bir etnik unsura atıf yapılmaması gerektiğini söyledi.
* Yeni Anayasa’nın kimler tarafından yapılması gerektiğine ilişkin soruya ise katılımcıların yüzde 35,5’i Türkiye Büyük Millet Meclis’i ile sivil toplum kuruluşlarının ortak çalışması gerektiğini söyledi. Meclis’in bunun için yeterli olduğunu savunanların oranı yüzde 25,6, Anayasa Komisyonu’nun çalışmaları yürütmesine inananlar ise yüzde 21,7 oldu. Katılımcıların yüzde 14’ü ise STK’ları adres gösterdi.
* Toplumun yüzde 79.1’i yeni anayasanın evrensel hukuk değerlerine dayanması gerektiğini söylerken, yüzde 83.9’u yeni anayasanın etnik, dinsel, mezhepsel, cinsiyet, sınıf farkı gözetmeksizin tüm toplumsal kesimlere eşit mesafede olması gerektiği yönünde görüş belirtti. Vatandaşa yönetim sistemine ilişkin görüşleri de soruldu. Yüzde 29.2’si en uygun yönetim-hükümet sisteminin parlamenter sistem olduğunu, yüzde 27.6’sı başkanlık sistemi olduğunu, yüzde 27.3’ünün ise şu anda uygulanan sistemin olduğunu ifade etti.