Patates ihraç eden Türkiye Suriye’den neden ithalat yaptı?

⏱ Okuma Süresi 3 dk•Yayınlanma Salı, Temmuz 3 2018

Patates ve soğanda şimdiye kadar hiç ithalat yapılmamışken neden Suriye'den patates getirip fiyatları düşürme yolunu seçtiler?

Ali Ekber Yıldırım / Dünya Gazetesi

Patates ve kuru soğan fiyatı bir kez daha gündemi sarstı. Fiyat tartışması yeni değil. Her yıl patates ve soğan fiyatı gündeme gelir. Bazen fiyat çok düşük olur. Çiftçi para kazanamadığı için patatesi, soğanı hayvanlara yem olarak yedirir veya ürünü tarlada bırakır. Ertesi yıl üretim azalır, fiyat çok yüksek olduğu için tüketici isyan eder. Fiyatın yüksek olması nedeniyle çiftçiler soğan patates eker ve bu sarmal devam eder.

Sorunun temelinde üretimdeki plansızlık ve tarım piyasalarındaki başıboşluk var. Devlet verdiği tarım desteği ile üretimi planlayabilir. Piyasayı düzenleyici önlemler alarak aşırı fiyat artışını veya düşüşünü önleyebilir.

Fakat, bunu yapacak bir mekanizma, bir düzen yok. Fiyat artınca hemen ithalat yapılıyor. Fiyat düşünce tüketim kampanyası ile askere, devlet kurumlarında çalışanlara soğan patates yedirilerek sorun geçici olarak çözülmüş görünüyor. Oysa, kısa süre sonra daha büyük sorunlarla karşı karşıya kalınıyor.

Çok uzağa gitmeye gerek yok, Mart ayı başında Türkiye Ziraat Odaları Birliği basın açıklaması yaparak depolarda bekleyen 400 bin ton patates tüketilmezse, yeşermeye başlayacağını ve çiftçinin büyük zarara uğrayacağını açıkladı. Bu açıklama yapıldığında patatesin fiyatı depoda 50 kuruştu.

Haziran ayına gelince ne oldu da patates bir anda azaldı ve fiyat 5-6 liraya çıktı?

Fiyat artışının 3 nedeni

Patates ve soğandaki fiyat artışının temel nedeni üretimdeki düşüş, hastalık ve iklim değişikliği. Son 3 yıldır patates fiyatı çok düşük seyretti. Dolayısıyla üretici zarar ettiği için patates ekimini azalttı. 2015’te 1 milyon 538 bin 787 dekar alanda patates ekimi yapılırken, 2017’de 1 milyon 428 bin 835 hektara geriledi. 2018