Oy ve Ötesi, 7 Haziran seçimlerine ilişkin değerlendirme raporunu açıkladı. Raporda, en önemli sorunun, yaşlı, engelli ve okur-yazar olmayan kişilerin oy kullanmaları esnasında yaşanan usule ilişkin sorun olduğu belirtildi. Ayrıca, oy sayımı tamamlandıktan sonra, sonuç tutanaklarının kapıya asılmaması veya müşahitlerin görmesine fırsat kalmadan kaldırılması da diğer bir önemli sorun olarak raporda yer aldı.

Oy ve Ötesi 7 Haziran seçimlerinde 55 bin gönüllüsüyle, Türkiye'nin tüm bölgelerinde, toplam 46 il ve 173 ilçede, toplam sandıkların üçte 1'inde yer aldı. Seçimin usule uygun ve şeffaf olması için çalışmalar yürüten Oy ve Ötesi, 7 Haziran'da yaşanan aksaklıkları bir rapor halinde kamuoyuna sundu. Gönüllülerin tespitleri sonucu oluşturulan raporda, en önemli sorunun belirsizlik ve bilgisizlikten kaynaklandığına dikkat çekildi.

Oy ve Ötesi'nin hazırladığı raporda şu tespitlere yer verildi: "Karşılaşılan sorunların başında engelli, yaşlı veya okur-yazar olmayan seçmenlerin oy kullanmaları esnasında yaşanan usule ilişkin sorunlar geliyor. Yönetmeliğe göre, oy verme işlemi sırasında sadece fiziksel engelli seçmenlere refakat edilebilirken, yaşlı, zihinsel engelli veya okur-yazar olmayan vatandaşlara da refakat edildiği gözlemleniyor. Yapılan gözlem ve anket analizinin sonucunda, anketi dolduran gönüllülerimizin yüzde 20'si refakatle ilgili probleme dikkat çekmiş, bu problemin engelli vatandaşlarımızın oy kullanmasıyla ilgili belirsizlik ve bilgisizlikten kaynaklandığına işaret etmiştir. (7 Haziran Seçim Değerlendirmesi, Sayfa 33)

Raporda paylaşılan bir diğer önemli veri ise, gözlemcilerin yüzde 21'inin, oy sayımı tamamlandıktan sonra, sonuç tutanaklarının kapıya asılmaması veya müşahitlerin görmesine fırsat kalmadan kaldırıldığı durumunu yaşamasıdır. Gönüllülerin gözlemlediği uygulama hatalarının arasında yer alan bir konu da oy verme ve oy sayım süresince, görevli olmayan kişilerin sandık çevresinde bulunabildiği olmuştur.

Seçim değerlendirmesinde görüleceği üzere, gönüllülerin detaylı yorumlarında, oy pusulalarıyla ilgili öne çıkan bir saptama ise bağımsız adaylar ile siyasi partilerin oy pusulası üzerindeki konumunun seçmenler tarafından karıştırılmasının ciddi ölçüde geçersiz oya yol açmış olduğudur.

Müşahitlik yaparken gönüllülerin yüzde 85'i bir engel veya sorunla karşılaşmadıklarını belirtmişler, geriye kalan yüzde 16'sı seçim süreci içinde bir takım zorluklar yaşadıklarını belirtmişlerdir. Gönüllülerimizin sadece yüzde 1'i , fiziksel sözlü saldırı, görev yapmalarına engel olacak ve görev yerlerini terketmelerine neden olan zorluklar yaşadıklarını söylemişlerdir.

Gönüllü gözlemciler, sandık başında bulunmalarının sürece büyük bir katkı sağladığını belirtiyor. Anket verileri gönüllülerin yüzde 98'inin bu süreçte etkili olduklarını düşündüklerine ve yine yüzde 98'inin tekrar bir seçimde görev almak istediklerine işaret ediyor."
CİHAN