CHP, ‘noktasına-virgülüne dokunulmadan’ Anayasa Alt Komisyonu’ndan geçirilen ittifak teklifine şerh düştü. Seçim barajı korunarak yapılan ittifak düzenlemesinin eleştirildiği şerhte, yüz bin oy alan bir partinin ‘ittifak’ yaptığı durumda Meclis’te temsil elde edebileceği ancak beş milyon oy alan bir partinin Meclis dışında kalabileceğine dikkat çekildi.

‘Zeytin Dalı Harekâtı’nın sürdürüldüğü bir dönemde böyle bir düzenleme getirilmesine tepki gösterilen şerhte bu durum ‘siyasi ahlaksızlık ve fırsatçılık’ olarak nitelendirildi. Şerhte muhalefetin alt komisyon isteğinin kabul edilmesi de “toplumda, ‘muhalefetin de önerilerini aldık’ algısı oluşturma çabası” olarak yorumlandı. Şerhte, “Alt komisyonda yazılan tiyatro oynandı ve tüm önerilerimizi reddeden ‘Cumhur İttifakı’nın AK Parti ve MHP’li milletvekilleri, teklifi, noktası-virgülüne dokunulmadan oy çokluğuyla geldiği gibi geçirdiler” denildi.

CHP’nin Alt Komisyon üyeleri Murat Emir ile Fatma Kaplan Hürriyet’in imzasıyla verilen şerhte itirazlar şöyle sıralandı:

Seçim barajının demokrasiye uydurulması yerine, baraj korunarak tüm seçim sistemi MHP’nin barajı geçeceği bir formülasyona uydurulmuştur. Üstelik baraj bir şantaj aracı olarak ele alınmış, yüzde 50+1 oyun sağlanması karşılığında, iktidara destek partilerin barajı bypass edebileceği sistem teklif edilmiştir. Getirilmek istenen teklifle ittifak yapmayan partilere baraj uygulanmakta, ittifak yapan partiler için baraj sıfırlanmaktadır. Teklif kanunlaştığı durumda, yüz bin oy alan bir parti “ittifak” yaptığı durumda Meclis’te temsil elde edebilecek, ama beş milyon oy alan bir parti Meclis dışında kalabilecektir. Bu durum eşitlik ve temsilde adalet ilkesine açıkça aykırıdır.

Bu metinle yasal zemini atılan, şimdilik AKP ve MHP’nin içinde yer alacağı gözüken ‘Cumhur İttifakı’yla, millete tek tip kıyafet giydirilerek, siyaset kimliksizleştirilmek istenmektedir. Söz konusu bu ittifakın içindeki partilerden biri, parlamentodaki barajdan, öbürü yürütme organındaki barajdan kurtulmak için böylesine kirli bir ittifak icat edilmiştir.

Bu proje, oy artırmadan milletvekili artırma projesidir; ‘nasıl artırırız’ diye oturmuşlar, hesap yapmışlar ve çıkaramayacakları milletvekillerini bir sepete koyarak, o sepetin üzerinden paylaşıma gidilmiştir. Bizlerin ‘adaletsiz temsil’ dediğimiz, bir akademisyenin de ‘seçim sistemi değil, ihale şartnamesi’ne benzettiği bu yasa teklifinin içerdiği seçim sisteminde, oyu az olan partilerin, ittifak içerisinde geçici bir nefes alma olanağı olur ama o sadece yoğun bakımda alınan bir nefestir, ondan sonra yok olur. Partilerin kimliklerini yok eden böyle bir sistem, demokrasiyi yok eder, çoğulculuğu ortadan kaldırır; yasama organı ve yürütmede katı iki partili bir sistem gelir.

Sandıkların birleştirilerek taşınması, mühürsüz zarfların geçerli sayılması, sandıklara güvenlik güçlerinin müdahalesi ve seyyar sandığın kanuni düzenlemeye bağlanması Türkiye’de yeni bir sopalı seçimin önünü açacak düzenlemelerdir.