Akdeniz, Ege ve İç Anadolu bölgelerinde devam eden orman yangınlarına müdahalede yetersiz kalınması, dikkatleri Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) ile İçişleri Bakanlığı’na bağlı Jandarma Komutanlığı’na çevirdi.
TSK bünyesinde Hava Kuvvetleri’nin envanterinde bulunan C-130 kargo uçakları ile
amfibik yapıda olan CL-215 ve Beriev Be-200 gibi uçaklar ile genel maksat helikopterlerinin niçin kullanılmadığına dair sorular karşısında Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar başta olmak üzere yetkililer sessiz.
Jandarma Havacılık Başkanlığı’nın resmi internet sitesinde “hava araçlarımız” başlığı altında, “Jandarma Havacılık Başkanlığı olarak envanterimizde Sikorsky (S70), ATAK, Mi-17, AB-205 tipi helikopterler ile Cessna C-680 Cititation, B-350 tipi uçaklar bulunmaktadır.” deniliyor.
Eski Ticaret Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Bülent Şahinalp, Jandarma envanterinde 19 adet Mİ17 helikopterleri olmasına rağmen yangın söndürmek için aynı model helikopterlerin kiralanmasına anlam veremediğini belirtiyor.
“YANGIN SÖNDÜRME APARATINA KADAR HEPSİ VAR”
Şahinalp şahsi Twitter hesabında yangın söndürmek için helikopter altına takılan aparatın (bambi) Jandarma’nın depolarında mevcut olduğunu kaydederek, “Bu helikopterler 2005 yılına kadar yangınla mücadelede kullanıldı.” değerlendirmesinde bulundu.
Hava Kuvvetleri ile Jandarma’nın imkânları kullanılmadığı için hızla yayılan orman yangınlarını kontrol altına alabilmek için İran, Rusya, Azerbaycan ve Ukrayna’dan uçak kiralandı. Avrupa Birliği (AB) de yardım için üç uçak gönderdi.
211 sayılı TSK İç Hizmet Kanunu’nda “Tabii Afetlerde Yardım” başlığı altında şöyle deniliyor: “Yer sarsıntısı, yangın, su basması, yer kayması, kaya düşmesi, çığ ve benzeri tabii afetler zuhurunda 7269 sayılı Kanun ve ekleri hükümleri dahilinde hareket olunur.” Kanuna göre orman yangınlarında TSK’nın resen görev alması gerekiyor.
“ERDOĞAN KHK İLE HAVA KUVVETLERİ’NE GÖREV VEREBİLİRDİ”
Emekli Tuğgeneral Nejat Eslen, Veryansın TV’ye verdiği mülakatta orman yangınlarına müdahalede zafiyet olduğunu ifade ederek, “Türkiye’de orman yangınlarıyla mücadele konusunda yeni bir organizasyon yapmak lazım. Mevcut organizasyonun hiç iyi olmadığı ortaya çıktı.” tespitinde bulunuyor. Eslen’e göre Türkiye’de orman yangınlarıyla mücadele sorumluluğu Hava Kuvvetleri’ne verilmeli.
“Türkiye, kanun hükmünde kararnamelerle (KHK) idare ediliyor.” diyen Eslen, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın isterse kararname ile yangınlarla mücadeleyi Hava Kuvvetleri’ne devredebileceğini belirtiyor.
Eslen şunları dile getiriyor: “Hava Kuvvetleri’nin mükemmel uçak bakım ve onarım imkânları var. Bazı aracı firmaları zengin etmek yerine sorumluluğu Hava Kuvvetleri’ne vermek lazım. Hava Kuvvetleri kendisini buna göre organize etmeli.”
“HAVA KUVVETLERİ’NE AİT UÇAKLAR NİYE KULLANILMIYOR?”
Emekli Hava Pilot Tümgeneral Beyazıt Karataş valilerin illerindeki TSK unsurlarından destek isteyebileceğini de vurguluyor.
TSK’nın orman yangınlarına seyirci kaldığını belirten emekli Jandarma Kurmay Albay Aziz Ergen, İçişleri ve Milli Savunma bakanlıklarının sorumluluğuna dikkati çekerek, “Hepsi saraydan kontrol ediliyor.” ifadelerini kullanıyor.
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) İzmir Milletvekili Murat Bakan, şahsi Twitter hesabında Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar’a hitaben şunları dile getiriyor: “ Ormanlarımızı küle çeviren yangınlara; Beriev Be-200 uçakları; Ka-32, CH-47 Chinook, Mi-8 gibi değişik tiplerde 38 helikopter ve İHA’larla müdahale ediliyor. Peki Hava Kuvvetleri envanterindeki Chinook’lar, Skorsky’ler, Cougar’lar nerede?”
“Bu helikopter modellerinin tamamı genel maksat için tasarlanmış ve her konuda görev yapabilecek kapasiteye sahip.” diyen Bakan, “Kaldı ki şu an yangın söndürmede kullanılan helikopterlerin bir kısmı aynı zamanda TSK’nın envanterinde de mevcut.” değerlendirmesinde bulundu. Bakan kiralanan hava taşıtları arasında yer alan Chinook marka helikopterlerden TSK’da 11 adet helikopter olduğunu altını çiziyor.
AYDIN’DA YANGIN SÖNDÜRME FİLOSU LAĞVEDİLDİ
Bakan, “Operasyon bölgesinde olmayan helikopterler geçici bir süre ile helikopterin altında bulunan kancaya bir bambi bucket takarak en azından bu zor günlerde yangın söndürme faaliyetinde kullanılabilir.” diyor.
Aydın’da orman yangınlarına müdahale etmek maksadıyla Jandarma Komutanlığı’na bağlı Helikopter Filo Komutanlığı’nın konuşlandırıldığı, ancak 5 yıl önce filonun tasfiye edildiği iddia ediliyor.
Mi-17 ve UH1 yangın helikopterleri ile 24 saat göreve hazır vaziyette bekletilen filo artık “Turizm Jandarma” olarak görev yapıyor.
