Arif Asalıoğlu / Haber-Analiz
BRICS+ Oturumu'na katılmak için Moskova’ya gelen Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Rusya Güvenlik Konseyi Sekreteri Sergey Şoygu'nun ardından Rusya Dış İstihbarat Servisi (SVR) Başkanı Sergey Narışkin ile bir araya geldi.
Kurumsal olarak Rusya Güvenlik Konseyi'nden yapılan açıklamaya göre Şoygu, iki ülkenin Rusya Güvenlik Konseyi ile Milli Güvenlik Kurulu (MGK) nezdindeki temasların artırılma teklifinde bulundu. Burada özellikle iki ülkenin Suriye ve Ukrayna konusunda örtüşmeyen tutumları açısından bu temas ön plana çıkarılmış olabilir.
Çünkü Şoygu, 2024'ün sonbaharında Moskova veya Ankara'da Rusya ve Türkiye arasında güvenlik konularının ele alınacağı tam teşekküllü istişareler yapılmasını önerdi.
S-400’lerin bürokratik formatı
Ayrıca taraflar ikili ve çok uluslu formatlarda güvenlik işbirliğini ele alırken Şoygu ve Fidan, bölgesel ve uluslararası güvenliğin pekiştirilmesi de dahil Rus-Türk stratejik ortaklığını geliştirme niyetinde olduklarını teyit etti. Bu önemli bir vurgu ve Ankara’nın Batı ile ilişkilerini de ilgilendiriyor. S-400’lerin bürokratik formatı gibi de diyebiliriz.
Sonrasında Fidan ve beraberindeki heyet Nijniy Novgorod şehrine gitti. Burada BRICS ülkeleri dışişleri bakanları ile bir araya geldi. Fidan, aynı konu için daha önce Çin’e gitmişti. Ve orada üyelik talebini dillendirmişti. Prensip olarak Moskova şimdi buna sıcak bakıyor.
Ankara uzun bir süredir Şangay İşbirliği Örgütü’ne ve BRICS’e üye olmak istiyor. Bu talebini açık ve net şekilde çok kez dile getirdi. AB ile sürelik sürecinde ve Batı ile ilişkilerde Ankara’nın elinde büyük bir koz olarak kullanılabilecek. AKP hükümeti şimdilerde gerçekten AB’ye üyelik sürecini ilerletmek istiyor mu? Bu tamamen ayrı mesele.
Sürpriz bir görüşme!
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ile mevkidaşı Sergey Lavrov arasında görüşme beklenirken Fidan tekrar Moskova’da Putin tarafından kabul edildi. Bence sürpriz bir gelişme gerçekleşti ve Fidan Nijniy Novgorod şehrinden tekrar Moskova’ya döndü.
Putin’in ifadelerinden Ankara’nın BRICS’e üyelik isteğine olumlu yaklaşılıyor gibi bir izlenim var. Ayrıca Temmuz’un başında Erdoğan ile Astana’da görüşüleceğini söyledi.
Son bir hafta on gün Rusya farklı etkinliklerde çok sayıda Türk bakanları ve heyetleri ağırladı. Yani Moskova’nın bir Ankara eğilimi başladı. Bu gelişme bazı soğuk rüzgarları dindirecektir.
Putin tarafından, Dışişleri bakanı Fidan’ın önüne konulan gündemlerin Erdoğan ile konuşulması gereken maddeler olduğu aşikar. Bunlar arasında Karadeniz’in güvenliği, Ukrayna savaşında Ankara’nın tutumu ve Suriye’de tarafların farklı adlandırdığı gruplar bulunuyor.
Yani bütün bunları üst üste koyunca Rusya, Türkiye’nin BRICS+ üyeliğine olumlu yaklaşıyor. Ve yine konjonktürel gelişmelerden dolayı Fidan’a yönelik bu tutum şaşırtıcı değil. Rusya, Asya ve Afrika ülkeleriyle temaslarını genişletmek ve daha da önemlisi onları Batı dışındaki önemli platformlara çekmekle ilgileniyor. Türkiye bu kategoride jeopolitik olarak güçlü pozisyonda. Ayrıca nükleer santral, gaz merkezi ve Türk akımı, Mavi akım gibi onlarca proje var.