HATAY (CİHAN)- Ukrayna, Suriye ve Irak'taki olaylardan sonra Türkiye-Mısır ilişkilerinin bozulması da ihracatçı ve nakliyecileri zor durumda bıraktı. Nakliyeciler, Mısır ile ilişkilerin düzelmemesi halinde Ortadoğu'ya ihracatın Süveyş kanalı üzerinden yapılacağını, bu durumun maliyetleri artıracağını, ihracata darbe vuracağını söylüyor. Devletin bin 200 dolarlık desteğinin kaltığını belirten nakliyeciler, bu desteğin geri getirilmesini talep ediyor.

Türk ihracatçılar, Suriye ve Irak'ta yaşanan sıkıntılar sebebiyle son üç yıldır Katar, Bahreyn, Yemen ve Suudi Arabistan gibi Ortadoğu ülkeleri ile Afrika'ya Mısır üzerinden mal gönderiyor. Fabrikalardan TIR'lara yüklenen iharacat malları, Mersin ve İskenderun limanlarından kalkan Ro-Ro gemileri ile Mısır'ın Portsait Limanı'na götürülüyor. Mısır üzerinden kara yoluyla Kızıldeniz'e giden TIR'lar, buradan Ro-Ro ile Suudi Arabistan'ın Dubai Limanı'na iniyor. TIR'lar, daha sonra yine kara yolunu kullanarak Ortadoğu ülkelerine dağılıyor.

TIR'ları taşıyarak yapılan ticaret, Mısır ile 22 Nisan 2012 tarihinde imzalanan 3 yıllık anlaşma ile yapılıyordu. Abdülfettah El-Sisi askeri darbe ile iktidara geldikten sonra Türkiye ile Mısır ilişkileri bozuldu. Sisi, geçtiğimiz Ekim ayında, Türk TIR'larının Mısır'ı transit geçmelerine imkan veren anlaşmanın 22 Nisan'da yenilenmeyeceğini açıkladı.

İskenderun'dan Ortadoğu ülkelerine nakliye taşımacılığı yapan eski UND üyesi ve TEMPO Taşımacık'ın sahibi Mehmet Hazırlar, konuyla ilgili bilgi verdi. Hazırlar, "Suriye'de yaşanan olaylar nedeniyle İskenderun Limanı'dan deniz yoluyla Ro-Ro seferleri yapılıyor. Alternatif var ama gemiler direk Süveyş Kanalı'ndan geçmeleri engelleyemezler ama çok maliyetli geçiş. Giriş 150 bin dolar, çıkış yine 150 bin dolar. Tabi bu çok büyük bir rakam. Bu da haliyle nakliyeciye yansıyacak, haliyle ihracatçıya da yansıyacak. Tabi maliyet yükselince rekabet gücünü de düşürüyor." dedi.

İSRAİL ÜZERİNDEN TAŞINABİLİR

Nakliyecilerin alternatif olarak konteyner taşımacılığını tercih ettiğini ifade eden Hazırlar, şöyle devam etti: "Nakliye sekörü Ro-Ro seferi dışında konteyner taşımacılığına yöneliyor; ancak bu da uzun süreli olduğu için konteynerin maliyeti yarı yarıya daha ucuz, bu da nakliyecileri etkileyecek. Ama her iki güzergah da Ortadoğu'ya yakın bir güzergah. İsrail üzerinden Suudi Arabistan ve diğer ülkelere taşınabilir. Bunun maliyeti hem daha düşük olur hem de mesafe açısından daha yakın olur. Artık bu da UND ve Ulaştırma Bakanlığı'nın yapacağı görüşmelerle mümkün olacaktır. Şu an haftada iki kez ihracata bağlı İskenderun Limanı'ndan Ro-Ro seferleri yapılıyor. İskenderun Limanı'ndan çıkan gemiler Mısır'ın Portsait Limanı'na iniyor. Ordan karayoluyla 300 kilometre gidip Süveyş kanalını geçtikiten sonra Edebiye Limanı var. Süveyş Kanalı'nda, ikinci gemi aktarımı yapılıyor ve ikinci gemi de Suudi Arabistan'ın Duba Limanı'na götürüyor. Oradan araçlarımız dağılıyor. Katar, Bahreyn, Yemen Suudi Arabistan gibi ülkelere dağılıyor. Bu, maliyeti tabiî ki arttırıyor. Nakliyecilerimiz geri dönüştü ise plastik, PVC ve hurma getirerek kar etmeye çalışıyor. Başka alternatifimiz yok."

NAKLİYECİLER PVC VE HURMA İLE AYAKTA DURMAYA ÇALIŞIYOR

Nakliyecilere devletin daha önceleri bin 200 dolar ödediğini, bu ödemenin kaldırıldığını belirten Hazırlar, şunları söyledi: "Geçtiğimiz yıllarda 3 bin 200 doların bin 200 dolarını devlet, 2 bin dolarını da nakliyeci ödüyordu, Bu ödeme belli bir süre devam etti ancak daha sonra kalktı. Bu da maliyeti yükseltti. Şu an gemiye araç başı 3 bin 700 dolar ödüyoruz. Mısır'da da 300-500 dolar arası toprak bastı para ödüyoruz. Bu da aşağı yukarı 4 bin 200 dolara mal oluyor. Suudi Arabistan'a yetişmek için maliyeti yükseltiyor. Maliyet yükselince ihracatçıyı da etkiliyor. Dönüş yükü olmazsa bu nakliyeci için zarardır. Oradan plastik PVC ve ithalat bakımından hurma getirerek nakliyeci maliyeti kurtarmaya çalışıyor. Şu an ihracatçının durumu hiç iyi değil, Ukrayna'da yaşanan olaylar var. İran transit geçişlerde bize baya zorluk çıkardı, yeni yeni anlaşmalar oluyor. Suriye başta olmak üzere sınır illeri ile baya sorunlar nakliye sekötörünü adeta sekteye uğrattı. Büyük sıkıntılar yaşıyoruz. En büyük sıkıntımız Ortadoğu' da yaşanan olaylardır. Kuveyt, Katar ve Bahreyn gibi ülkelere geçiş yaptığımız tek yer Mısır'dır. Mısır da şu anda sıkıntılı ve inşallah düzelir diye bekliyoruz, devletin bu konuda katkılarını bekliyoruz."
CİHAN