Metropoll Araştırma'nın Başkanı Prof. Özer Sencar Ahval haber sitesinden Zülfikar Doğan’a konuştu. Sencar, Nisan ayında yaptıkları son kamuoyu yoklamasında, AKP+MHP oylarının toplamı üzerinden yapılan yüzde 54’lük yorumların, aritmetik toplamdan ibaret olduğunu, oysa seçim anketleri ve seçmen tavrı bağlamında ortaya çıkan tablonun Cumhur İttifakı’nın oylarının yüzde 43-43,5 civarında iken Cumhurbaşkanı (CB) adayı olarak Tayyip Erdoğan’a oy vereceğini söyleyenlerin ise yüzde 42,5 olduğunu ifade etti:

“Açıkladığımız bu anket henüz ittifaklar kesinleşmeden, Muharrem İnce’nin adaylığının ilanı yanında 100 bin imza ile aday olan isimler netleşmeden yapılmıştır. Gerçek sonucu bu ay yapmakta olduğumuz araştırmada göreceğiz. Sahadan gelen ilk veriler AKP oylarında ‘Afrin etkisi’nin dindiğini ve gerileme başladığını gösteriyor. AKP’li olup da Tayyip Erdoğan’a oy vermeyecek yüzde 5-7’lik bir kitle ortaya çıkıyor. Benim kanaatim, en az yüzde 50 olasılık kaydıyla, CB seçimleri ikinci tura kalacak.”

"ANALİZ HESAPLAMA YÖNTEMLERİYLE YÜZDE 54 DENİLEMEZ"

Prof. Sencar ittifak oluşumları ile CB adaylarının netleşmesi sonrasında oluşan siyasi tabloyu analiz ederken şu değerlendirmelerde bulundu:

“Öncelikle şu tespiti yapmak durumundayız. Nisan anketimizde, AKP oyları kararsızlar dağıtıldıktan sonra yüzde 48, MHP oyları yüzde 6 civarında ve ikisinin toplamı yüzde 54 ediyor diye, Cumhur İttifakı’nın oyu yüzde 54 demek, anket ve kamuoyu araştırma anlayışı, analiz ve hesaplama yöntemi ile mümkün değil.

Böyle bir hesaplama basit matematik toplamdır ve kamuoyu araştırması etiğine de uygun değildir. AKP oyları Ocak ayında yüzde 41,4’tü. Şubat ayında Afrin etkisiyle 42,9’a, Mart’ta 44,5’a yükseldi. Son araştırmamızda Nisan’da kararsızlar dağıtılmadan 43,3’e geriledi. Şimdi Mayıs ayında ilk gelen veriler 40-42 bandında ve düşüşün sürdüğünü gösteriyor.

Ancak nihai sonuçta yine 43-44 düzeyinde çıkarsa Afrin etkisiyle gelen oylar AKP’de kalmış demektir. Diğer yandan MHP oyları yüzde 5-6’ya kadar indi. Daha fazla ineceğini sanmıyorum.

Burada muhalefetin Millet İttifakı daha geçen hafta kuruldu. Ama Cumhur İttifakı önceden biliniyordu. İttifaklar bazen oy getirir bazen götürür. AKP seçmeninin yüzde 90’ı Cumhur İttifakı’na oy vereceğini söylüyor.

Yani AKP oyları yüzde 43 ama ittifaka oy verecek AKP’liler yüzde 39, MHP’de ise yüzde 80’i ittifaka oy vereceğini söylüyor. MHP oyu yüzde 5,8. Buradan da ittifaka 4 puan geliyor. O zaman Cumhur İttifakı’nın şu anki son araştırmamıza göre oyu yüzde 43.

"YENİ ANKETLERDE İKİ İTTİFAK VE HDP'Yİ SORUYORUZ"

Millet İttifakı yeni kuruldu. Bu ayki anketimizde insanlara artık iki ittifak ve HDP’ye verecekleri oyu soruyoruz. Tabii CB adayları da artık kesinleştiği için onu da soracağız.

Bazı arkadaşlar her saat başı anket yayınlıyorlar, Meral Akşener’i yüzde 27, İnce’yi yüzde 15-17 diye veriyorlar. Böyle bir ölçümleme yok. Öncelikle CHP’nin kemik oyu yüzde 21-23 arasında.

Muharrem İnce CHP’nin içinden çıkan bir aday ve bu oyun tamamını bir kez alır. Üzerine ne koyar ya da koyacak onu araştırmada göreceğiz. Şayet CHP Kemal Kılıçdaroğlu’nu aday gösterseydi kendi oyunun bile tamamını alamazdı. Bu açıdan Muharrem İnce çok iyi bir tercih.”

"KARARSIZLAR ÇOK ANCAK ENDİŞEYİ ÖLÇEMİYORUZ"

Özer Sencar, hâlâ yüzde 10-15 dolayında oldukça yüksek bir “kararsız seçmen” kitlesi olduğunu, bunun yanında oy vereceği parti ya da cumhurbaşkanlığı adayı konusunda gerçek düşüncesini ifade etmekten kaçınan küçümsenmeyecek bir kesimin bulunduğunu ifade etti:

“Maalesef anketlerde en büyük sıkıntımız, korkuyu, endişeyi ölçemiyoruz. Mevcut ortam nedeniyle hangi partiye ya da adaya oy vereceğini sorduğumuz insanlar kimi zaman gerçek tercihlerini söylemekten kaçınıyorlar. AKP’ye oy vermeyeceği halde vereceğini söylüyor.

Özellikle iktidar partisi ve Cumhur İttifakı için oy kullanacağını söyleyenler içinde bu şekilde korku, baskı endişesiyle gerçek tercihini gizleyenler olduğunu düşünüyorum.

O yüzden AKP, MHP ya da ittifak için verdiğimiz oy oranları içinde ya da kararsızlar içinde böyle bir kesim var. Tercihini belirtmekten korkuyor, kararsızım ya da oy kullanmayacağım diyor. Veya en risksiz olduğu için AKP ya da MHP’ye oy vereceğini söylüyor.”

"YÜZDE 10 KRİTİK BİR ORAN"

Prof. Sencar, HDP’nin oyunun yüzde 10 civarında göründüğünü şu aşamada baraj sorunu olmadığının gözlendiğini, ancak yüzde 10’un siyasi partiler için “kritik” bir oran olduğunu belirterek değerlendirmelerini şöyle sürdürdü:

“Yüzde 10 kritik bir sınır. Yüzde 9’a da inebilir, yüzde 11’e de çıkabilir. Bu açıdan HDP’nin TBMM’de var olması, temsil edilmesi Türkiye siyaseti için hayati önemde. Büyükşehirlerde sıkıntı olacağını sanmıyorum ancak Güneydoğu kırsalında sandıklara sahip çıkılması, sandık güvenliği çok önemli.

"SANDIK GÜVENLİĞİ ÇOK ÖNEMLİ"

HDP’nin bu sandıklara mutlaka sahip çıkması, CHP, İYİ Parti, SP ve bölgedeki diğer partilerle özellikle kırsaldaki sandıkların güvenliği konusunda çok ciddi bir işbirliği, organizasyon yapılması gerek. HDP’nin barajı aşamaması demek, 70-80, hatta 90 milletvekilinin AKP hanesine yazılması demek.

Bu açıdan benim kanaatim, 7 Haziran seçimlerinde yaşandığı gibi, stratejik oy kullanan seçmenler devreye girecek. Yüzde 5 civarında böyle bir seçmen kitlesi var. Siyaseti izleyen, olacakları görüp, ona göre oy tercihini kullanan bir kitle. 7 Haziran 2015’teki seçimlerde HDP’nin aldığı yüzde 13,5 oyun en az yüzde 2-2,5’u stratejik oy kullanan seçmenlerden geldi. Özellikle CHP seçmeninden barajı aşması için HDP’ye oy desteği sağlayan bir kesim oldu.

Seçim sonrası Selahattin Demirtaş ve bazı HDP’liler bu oyun kendilerine ait olduğu yönünde açıklamalar yaptılar, başka söylemleri oldu ve bu stratejik seçmen ‘Türk olduğum halde HDP’ye oy verdim ama şimdi şu söylenenlere, yapılanlara bak’ diyerek 1 Kasım’da tersi davrandılar.

Şimdi kanımca, yine bu seçmenlerden HDP’ye baraj riskini yaşamaması için özellikle büyük şehirlerde oy gidecek. HDP’nin de bu konuda daha dikkatli bir söylem kullanacağın sanıyorum."

"VERİLER CUMHURBAŞKANININ 2. TURDA SEÇİLECEĞİNİ GÖSTERİYOR"

Şu andaki verilerin Cumhurbaşkanı seçimin ikinci tura kalacağı ihtimalini yüzde 50 ve üzerinde gösterdiğini ifade eden Sencar, “Muharrem İnce’nin ismi henüz yok iken isim vermeksizin Cumhurbaşkanı olarak kimi görmek istersiniz diye sorduğumuzda Erdoğan diyenler yüzde 42,5. Yani Erdoğan’ın oyu bu. Şimdi diğer adaylar da netleşti ve bu ay gerçek tabloyu göreceğiz. Ancak benim kanaatim en az yüzde 50 olasılıkla ikinci tura kalacak” dedi.

Sencar 2’nci turda sonucu belirleyecek faktörler konusunda ise şöyle konuştu:

“AKP’den uzaklaşan yüzde 5-7 civarında AKP’li bir kesim var. Bunun yanında Kürt seçmenlerin ikinci turdaki tavrı belirleyici olacak. AKP’den kopanlarla, Kürt seçmenin tercihini kazanan, Cumhurbaşkanlığını da kazanır.

Şu anda ikinci turda Erdoğan’ın karşısında İnce ya da Akşener’in olacağı görünüyor. Ancak İnce sahaya çıktıktan sonra, CHP oylarını en başta firesiz alırsa ikinci tura Muharrem İnce’nin kalması ihtimali öne çıkıyor.

Muharrem İnce CHP adayı. Dolayısıyla, AKP’den kopan kitlenin oyunu alabilmesi için kalan 1,5 ayda çok ciddi bir ikna kampanyası yürütmesi, söylemiyle, önerileriyle, yapacağını vaat edecekleriyle bu kesimi ve tabii Kürtleri de blok olarak yanına çekebilmesi lâzım.

AKP’den kopan kesimin birinci önceliği inanç konusunda mağdur edilmemek, artık baskıların olmayacağına, geride kaldığına ikna olmak. Asıl ikinci önceliği ise ekonomi. Ekonomi çok feci durumda ve bu kesim ekonominin iyi yönetilip, yönetilemeyeceğine, sorunlarının, sıkıntılarının çözülüp çözülemeyeceğine ikna olmak istiyor.

Muharrem İnce’nin bu iki konuda güven vermesi, ikna etmesi gerekiyor. Bunu başarırsa, insanlar artık başörtüsüyle, inancıyla, yaşam tarzıyla uğraşılmayacağına,  ekonomik sıkıntılarının çözüleceğine inanırsa, İnce alır. Bu imkansız görünmüyor.

Bunu bir araştırmaya, veriye dayanarak söylemiyorum. Deneyimlerime, gözlemlerime dayanarak söylüyorum. Daha üç gün önce Malezya’da muhalefet ittifakı 60 yıllık iktidarı devirdi. İtalya’da seçmen neredeyse tüm siyasetçilere, kamuoyu araştırmalarına ters köşe yaptı.

Bambaşka bir seçim sonucu ortaya çıkarttı. Nisan ayındaki verilerle hareket ettiğimizde, ikinci tura Muharrem İnce kalıyor. Şu andaki verilerle ikinci tura baktığımızda CHP+HDP+İYİ Parti’nin oy toplamı yüzde 45’i biraz aşıyor.

"ERDOĞAN'IN KARŞISINDAKİ ADAY AKP'DEN KOPAN OYLARI ALMALI"

Erdoğan’ın karşısındaki adayın, işte bu noktada AKP’den kopan yüzde 5-7’lik AKP’li seçmen kitlesini de yanına çekmesi gerekiyor.  İnce şayet bu insanları ‘sizi pişman etmeyeceğim, başörtünüzle ya da inancınızla ilgili hiçbir sorun yaşatmayacağım, her halinizle özgür olacaksınız, hepimiz eşit yurttaşlar olacağız’ diyerek ikna ederse, ekonomik sorunların aşılacağı konusunda onlara bu güveni verebilirse, Cumhurbaşkanı olur. Hiç de sürpriz olmaz.

İnce’nin 2’nci turdaki handikabı bu bahsettiğim AKP’den kopan kitleyi yanına çekebilmek. Şayet Meral hanım ikinci tura kalırsa, AKP’den kopan bu kesimin eli daha rahat Meral hanıma oy vermeye gidebilir.  Ama onun da handikabı, asıl ikinci turu kazandıracak olan Kürt seçmen. Kürt seçmenden blok şekilde oy alabilmesi gerek.”