YTL
faizlerinin dünya ortalamasının çok üstünde olması küresel
sermayeyi hızla
Türkiye’ye çekti. Bizdeki faizleri duyanlar neredeyse koşarak geliyorlar. Ve bu hız kaybetmeden devam ediyor. Hedge fonlar için
piyasalarımız maksimum kar sağlayan bir saha durumunda. Bugün Türkiye’de sıcak paranın 70 milyar doların üzerinde olması da bu sebepten olsa gerek.
Geçtiğimiz
Mayıs-Haziran döneminde
ülkeden sadece 4 milyar dolar para çıkışı oldu, bu bile ufak çaplı bir dalgalanma için yetti. Bugün Türkiye’deki spekülatif sermayenin yüzde 10’u ben gidiyorum dese olabilecekleri
hesap etmek zor değil.
Ama gitmezler, gitmeyecekler.
Sebebi açık. Anladılar ki; hükümet gerginlikten yana değil. Merril Lynch’in
İstanbul şubesinin açılışında konuşan
Mehmet Şimşek’in açıklamalarını aslında küresel sermayenin ortak görüşü gibi algılamak gerekiyor.
Cumhurbaşkanlığı ve genel seçimlerde bir sıkıntı görmüyorlar. Görmüyorlar çünkü;
Irak’ın Kuzeyi ile ilgili hükümet ve Cumhurbaşkanı arasında görüş farklılığı ve tersine açıklamaların normalde piyasaları tedirgin etmesi gerekirdi, etmedi. Cumhurbaşkanı’nın giderayak atamaları hükümetle bir
kriz oluşabilir anlamına gelebilirdi, gelmedi. Görünen o ki; gitmeyecekler.
Peki bizim piyasalarımıza ne oldu? Bu sorunun cevabını öğrenmek için dünyaya bakmak yeterli.
Dünya piyasaları faiz kıskacında
Emerging market denen gelişmekte olan ülke ekonomileri artık dünya ile entegrasyonunu tamamladı.
Güney Afrika,
Macaristan,
Polonya, Türkiye piyasaları network (ağ) dışında değiller. Bizim piyasamızdaki paranın yüzde 70’i, ABD’li, Avrupalı, Japonyalı sermaye gruplarının parası. Onların bütçesi nasıl değişirse biz de o yöne gidiyoruz. Herkes ortak havuzun içinde. Suyun bir tarafında dalga olunca bütün havuzda bir hareketlenme oluyor.
Dünya piyasalarını bu kez olumsuz etkileyen faktör ABD’deki
faiz oranları. ABD’de faizler yükseldikçe mortgage firmaları zor duruma düşüyor. Daha yüksek faiz ödemekte zorlanan
Amerikalılar mortgage yoluyla aldıkları evlerin taksitlerini ödeyemez duruma geliyorlar. Bu işin bir yönü.
Son dönemde global risklerden
bahis açılınca ilk konuşulan konu ABD faizleri oluyor.
Küresel havuzun içinde Türkiye siyasi yapısının piyasaları etkilemediğini söyledik. Ancak ABD faizleri %4,93'ün üzerine çıkar ise
satış dalgası borsa faiz ve dövizi daha da olumsuz etkileyecektir.
Çin tarihi kayıp yaşıyor,
Brezilya borsası yüzde 6 düştü,
Güney Afrika Johannesburg borsası sallanıyor. Türkiye’de de durum bildiğiniz gibi. Bütün dünya ekonomileri havuzdaki dalgalanmadan etkilenmiş durumda.
Dalgalanmanın merkez üssü Amerika.
Dünya ABD’yi gözlüyor. Türkiye de…