M. ERTUĞRUL İNCEKUL- SAMANYOLUHABER.COM
Günümüz digital dünyanın tüm argümanları ile etkin olduğu bir dönem. Hayatımızı tüm noktaları ile baskı altına alıyor. Erdemli bilim insanlarının elinde daha iyi bir gelecek için ise bir fırsat sunuyor insanlığa.
Yapay zekanın artık hayatın birçok alanında kullanıldığına dikkati çeken Prof.Dr. Cem Say;
"Yapay zeka dünyanın en iyi şoförünün, İstanbul'un en iyi taksicisinin bilemeyeceği şekilde o anda hangi yollar boş, hangi yollar kapalı, 'Nereden gidersem kaç dakikada varırım?' problemini bizim için çözüyor ve seçenekleri bize söylüyor. Hayatımızı kolaylaştırıyor. Tıbbi görüntülemelerde büyük bir fayda sağlıyor. İleride daha da çok kullanılacak. Benim röntgenime bir de yapay zeka baksın denecek. Çeviri gibi alanlarda büyük fayda sağlıyor. Bir kelime dahi bilmediğiniz dili, uygulamalar sayesinde karşınızdakiyle iletişime geçebiliyorsunuz."
Makine öğrenmesinde matematiksel ve istatistiki yöntemler kullanılır.
Bilgiyi alıp işleyen sisteme “Bilgisayar” diyoruz. Bilgiyi işleme işinin bir kuramı ve bunların bir işleme sistematiğinin olması gerektiği 20. yüzyılın başlarında gündeme geliyor. Bu konuda en büyük başarıyı sağlayan ise herkesin anlayacağı şekilde, bilgi işleme problemini ve onun nasıl çözüleceğini makine kavramıyla bir araya getirerek, tanımlayan Alan Turing’dir.
Turing, Makineler düşünebilir mi? Diye ilk kez soran bilim insanıdır. Computing Machinery and Intelligence isimli makalesinde gündeme getirmiştir.
Yüz tanıma, ses tanıma, ev fiyat tahmini, kanserli hücre tespiti, kredi risk skorlama, spam tespiti ve sentetik yüz üretimi gibi önemli yapay öğrenme uygulamalarının geliştirilmesinde kullanılan temel algoritmanın/modelin ilham kaynağı ise nöronlar, sinir ağlarıdır.
Derin Öğrenmeye örnekler;
1-Kendi Kendine Gidebilen Otonom Araçların Navigasyonu: Sensörler ve onboard çözümleri kullanarak, arabalar derin öğrenmeyi kullanarak, engelleri tanımayı ve uygun şekilde tepki vermeyi öğreniyorlar. Yayalara hassas şoförsüz arabaların icadı gibi..
2-Yasal İşlemlerin Sonucunu Tahmin Etmek: Geçtiğimiz günlerde, İngiliz ve Amerikalı araştırmacılardan oluşan bir ekip tarafından geliştirilen bir sistemin, davanın temel gerçeklerini içeren veriler ile beslendiğinde, bir mahkemenin kararının doğru bir şekilde tahmin edebileceği gösterildi.
3-Hassas Tıp : Bireyin genomuna göre genetik olarak uyarlanmış ilaçları geliştirmek için de Derin Öğrenme teknikleri kullanılmaktadır.
Kuruluşunda Elon Musk’ın da yer aldığı yaklaşık 1 milyar dolar fon ile kurulan yapay zeka şirketi OpenAI ise bu alanda yapılmış çok önemli bir yatırımdır.
Dünyadaki en önemli yapay zeka uzmanlarından birisi Geoffrey Hinton’dur.
Kendisine “Gelecekte ne olabilir?” sorusunu yönelttiğinde ise yapay zekânın daha akıllı olacağını, bizi daha iyi bir hayata yönlendirebileceğini öngördüğünü söylüyor. Günümüzde dünya ekonomisini önemli derecede değiştirebilecek matematiksek bir buluş olarak nitelendirdiği blockchain’in bundan 10 yıl önce var olmadığından, yapay zekânın da hayatımızı daha kolaylaştırıp bizi daha iyi ve daha verimli bir hayata yönlendirebileceğinin altını çiziyor. Blokzincir temelde bir veri kayıt sistemi olarak düşünülebilir. Birbirine zincir halinde bağlı veri bloklarından oluşan, sistemde gerçekleştirilen her işlemin değiştirilemez bir kaydının tutulduğu ve bu kaydın ancak ve ancak sistemdeki tüm birimlerin onayından geçtikten sonra bloğa eklendiği, manipüle edilemez bir sistemden bahsediyoruz.
Sosyal medyada paylaştığımız bilgilerin çeşitli algoritmalar tarafından süzülerek başka alanlar için kullanılması da aslında bir yapay zekâ ürünüdür.
Kendimizi dijital dünyada nasıl koruruz?” sorusuna yanıt olarak ise ünlü bir yapay öğrenme araştırmacısı olan Pedro Domingos’un “Master Algoritma” adlı kitabındaki öneri , “Google’da arama yapın. Arada bir merak etmediğiniz şeyleri arayın. Merak ettiğiniz şeyleri aradığınızda birkaç sayfa arkada ilgilenmediğiniz şeylere tıklayın ki o sizin hakkınızda her şeyi öğrenmesin.” Verilerimizin bir değer oluşturduğunun farkına varmamızın öneminden bahseden Cem Say, bu şekilde küçük yanıltmalar yaparak en azından verilerimizi saçarken daha dikkatli davranabileceğimizi vurguluyor.
Yapay Zekâ (Deep Mind) iyice sığlaştığımız, hatta komplo teorilerine boğulup herşeyi derin güçlere bağladığımız şu günlerde, Genetik , Robotik Mühendisliği gibi bilimler insanlığa yepyeni ufuklar açıyor.