Belarus'ta Aleksander Lukaşenko'nun yeniden seçildiğinin ilan edildiği devlet başkanlığı seçimleri sonrasında gerginlik sürüyor. Ülkeyi 26 yıldır yöneten Lukaşenko, dün yapılan seçim sonuçlarının açıklanmasının ardından protesto için sokaklara çıkan göstericileri "yurt dışından yönlendirilen koyunlar" diye nitelendirdi.
Göstericilerin telefonlarının dinlendiğini ve yurt dışından gelen aramaların kaydedildiğini söyleyen Lukaşenko, "Polonya'dan, Britanya'dan ve Çekya'dan aramalar yapılmış. Affedersiniz bizim koyunları yönlendirmişler" diye konuştu. Ülkenin bölünmesine izin vermeyeceğini söyleyen Lukaşenko, Ukrayna'nın başkenti Kiev'deki Maidan meydanında 2013'te başlatılan ve hükümetin devrilmesine yol açan kitle gösterilerine atıfta bulunarak "Birileri ne kadar isterse istesin, burada bir Maidan olmayacak" dedi.
Muhalefet adayından hile suçlaması
Belarus Seçim Komisyonu'nun açıkladığı resmi olmayan sonuçlara göre Lukaşenko seçimleri yüzde 80,2'lik oy oranıyla kazanırken muhalefetin adayı Svetlana Tihanovskaya'nın oy oranı yüzde 9,9'da kaldı. Seçimlere hile karıştırıldığını savunan Tihanovskaya Pazartesi günü yaptığı açıklamada kendini seçimin galibi ilan ederek Lukaşenko'yu geri çekilmeye çağırdı.
Oy verme işlemlerinin tamamlanmasının ardından ilan edilen gösteri yasağına rağmen Pazar akşamı binlerce kişi başkent Minsk'te protesto gösterilerine katılmış, polis göstericilere ses bombası, tazyikli su ve plastik mermilerle müdahale etmişti. İçişleri Bakanlığı verilerine göre ülke çapındaki gösterilerde yaklaşık 3 bin kişi gözaltına alındı, yüze yakın gösterici ve polis memuru yaralandı. Göstericiler seçimlere hile karıştırıldığını savunuyor.
AB'den sert açıklama
Belarus'taki seçimlere AB'den de sert tepki geldi. AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Belarus makamlarını seçim sonuçlarını incelemeye çağırarak oyların eksiksiz bir şekilde sayılıp sonuçların bu şekilde açıklandığından emin olunması gerektiğini vurguladı.
Von der Leyen, güvenlik güçlerinin seçimler sonrasında göstericilere yönelik saldırgan tavrını da kınayarak "Barışçıl protestoların şiddet kullanılarak bastırılmasına Avrupa'da yer yoktur. Temel haklara saygı gösterilmek zorundadır" ifadesini kullandı.
AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikaları Yüksek Temsilcisi Josep Borrell ve AB Komisyonu'nun Genişlemeden Sorumlu üyesi Oliver Varhelyi de yaptıkları ortak açıklamada seçimlerin "barışçı göstericilere karşı orantısız ve kabul edilemez bir devlet şiddetinin gölgesinde kaldığı" belirtilerek "Şiddeti kınıyor ve dün gece gözaltına alınan tüm göstericilerin serbest bırakılmasını talep ediyoruz" ifadesine yer verdi. Açıklamada Belarus makamları, temel bir hak olan barışçıl gösteri hakkına saygı duymaya çağrıldı.
