Bu şuursuz refleksle yaşamak kadar insan ve onun zaman içerisindeki serüveninden istifade edebilmek de o derece zorlaşıyor. Beraberinde ortaya çıkan kısır döngü, tarih denen vakıayı bir hatalar zinciri haline getiriyor.
Geçmiş zaman aynasından bugüne yansıyanlara ibretle bakabilme fırsatı dün olduğu gibi bugün de var, mesele ona duru bir zihinle bakabilmek. Ancak böyle bir bakış tarih dediğimiz kavramı hataları örtmek yerine açığa çıkaran, düşündüren ve geleceğe ışık tutan sağlam bir zemin haline getirir.
Tarih insanoğlunun sınırlarını ne kadar zorladığına dair ipuçları ile dolu. Zamanın bir yerinde ne kadar merhametli ya da vahşi, ne kadar yapıcı ya da yıkıcı, ne kadar özgür ya da
köle, ne kadar aklı selim ya da kendini bilmez, ne kadar hakperest ya da bencil olabileceğimizin izleri var.
Bu izlerden yola çıkıp zamanın enginliğinde insanı yeniden keşfetme çabası içerisinde olan Yitik
Hazine yayınları ‘İlginçlikler Tarihi’ isimli
seri ile şimdi daha farklı ve daha dinamik bir açıdan tarihi okuyor, okutuyor.
Serinin ikinci kitabı ‘TARİHTE İLGİNÇ DAVALAR’, Doç. Dr.
Abdullah Demir imzasını taşıyor. Kitabın isminden anlaşılacağı üzere ana tema insanlığın hak
arama çabası. Kimi zaman acı kimi zaman da mutlu sonla biten
adalet serüveni içerisinde sıradanlığın ötesine geçen bir çok ilginç
dava konusu ele alınmış. Söz konusu davalar hem
batıdan hem de doğudan.
Yunan, Hint, Roma,
Avrupa tarihinden ilginç davalarla kronolojik bir sırayla ilerleyen eser, Peygamberler Tarihi ve Raşid Halifeler Tarihi, Emevî, Abbasî,
Selçuklu,
Osmanlı Devleti ve
Türkiye Yakın Tarihi’nden örneklerle hem batı hem de doğudan örnekler sunuyor.
Mevlana Hazretleri’nin ‘Gözündeki tozu temizledin mi bir katreden Dicle’yi görebilirsin.’ ifadesindeki gerçeği tarihe bakışımıza taşımaya yardımcı olan eserde; doğru bildiklerini söylemekten çekinmeyen Yunanlı Sokrates’in neden idam edildiğine, adalet için ölümü göze alan Romalı Papinianus’a, ‘İki Kainat Üzerine’ isimli kitabından dolayı ömür boyu hapse mahkum kalan Galileo’ya, Hakkın ve hakikatin yeryüzündeki şeref abidesi Peygamberlerden İnsanlığın İftihar Tablosu
Efendimiz(sallalahu aleyhi ve sellem)’e, O’nun temsilcisi Raşid Halifelerden, Hz. Ali evladına
taraftar olanlara zulmeden Emeviler’in kadılık teklifini geri çeviren
İmam Ebû Hanife’ye, düşmanına dahi adaletle hükmeden Osmanlı’ya, Şapka giymediği için idam edilen vatan evlatlarına ve yakın tarihimizin hukuk skandallarından biri olan Yassı Ada’ya şahit olacaksınız.
Kitapta değişik coğrafyalardan ve milletlerden ilginç yargılama usûllerine de rastlamak mümkün. Mesela Hint Tarihinde geçen ilginç yargılama metotlarından birine göre zanlının suçu iki defa tartılarak tespit edilir, ikinci tartıda sanığın başına suçun yazılı olduğu bir kağıt konur eğer ağırlık değişmiyorsa suçsuz kabul edilirmiş. Avrupa tarihi de yine ilginçliklerle dolu. Özellikle Fransızların kahramanlarını onları idam ettikten sonra kahramanlaştırma gibi garip bir gelenekleri olduğunu belirleyici örnekler eşliğinde okuyabiliyorsunuz. Yakın tarihimizde de Fransızlar’a benzer bir durum söz konusu. Kazım
Karabekir Paşa’nın idamdan kıl payı kurtulması ve Yassıada’da idam edilen devlet adamlarımızın dava gerekçeleri de oldukça ilginç.
TARİHTE İLGİNÇ DAVALAR isimli kitap, dünyanın farklı coğrafyalarından ve farklı zaman dilimlerinden derlenmiş davalarla insana ve milletlere bakışımıza, hak ve adalet anlayışımızın gelişmesine katkıda bulunacak farklı bir tarih okuması sunuyor.