Ancak bir şey var ki, onu da inkâr edemem. Şöyle ki, eğer Cenab-ı Vacibu’l-Vücud ve Tekaddes Hazretleri’nin konuşturduğu bir insan, yani Resûl-i Ekrem (sas), ümmetinin son günleri adına bir beşaret vermişse, ben onu, kendi karamsar dünyam içinde karartamam. Bana düşen, onu kendi berraklığına has keyfiyette takdim etmektir.

Ayrıca, ümitsizliğe düşecek çok ciddi bir durum yok, aksine ümidinizi besleyecek pek çok gelişmeler var. Ben rahmet-i İlahi’den ümidim açısından, kendimi asrımızda yetişen neslin içinde sıradan bir fert olarak görüyorum. Dahası kendimizi bizden evvelki mahvolmuş nesillere benzetiyorum. Bizden evvelki bazı neslin duygusu, letâifi ve hissiyatı Hakk’a vuslata müsait değildi ama bütün bunlarla beraber biz kendimizi yeni bir nesle köprü durumunda görüyoruz. Ölünceye kadar da böyle görmeye çalışacağız. Çünkü o nesle, Cenab-ı Hakk’ın hususi bir iltifatı olacağına inanıyorum. Ben de bu iltifatlardan onca cürmüm ve günahımla istifade etme ümidini taşımaktayım. Şahsen hep bu hususu düşünerek hiçbir zaman ümitsizliğe düşmedim. Bir karanlık dönemde hiç yoktan başlayıp gelişen, mesafe üstüne mesafe kat eden, hatta daha gerilere dönüp baktığında dün, ufkunda yalancı bir şimşeğin çakmadığını, kâzip bir fecrin tulû etmediğini gören ve bugün bir zahire-i şemse ulaşan ve güneşin parlaklığı başını okşayan bir neslin ümitsizliğe düşmeyeceğine inanıyorum, zira bizden evvelki nesillerin kupkuru ve karanlık bir dünyaları vardı. Hâlbuki şimdi az da olsa aydın bir dünyamız var ve bizi aydınlık bir istikbal beklemektedir. Bu hususu teyit eden pek çok emare var ve kimse de bunları inkâr edemez ve inkâr etme nankörlük sayılır. Her şeyden evvel mazi de bu türlü iniş ve çıkışlarla doludur. Biz, ne ilk defa inen ve devrilen kimseleriz, ne de ilk defa bir çukurdan çıkma mecburiyetinde olan kimseler. Evet, bizden evvel nice milletler hep aynı inişleri düşüşleri yaşamış ve Allah’ın lütfuyla değişik şekilde çıkışlar yapmışlardır. Hz. Nuh, ümmeti içinde bin seneye yakın irşat ve tebliğde bulunmuştu. O ümmet öyle bir çukura düşmüştü ki beş büyük peygamberden birisi olan Hz. Nuh (as), bu kadar yıl sa’y ve gayret etmesine mukabil sefine-i selamete binerken yanında ancak altmış-yetmiş kadar insan vardı. Hz. Âdem’in irşadıyla başlayan din hakikatini tanıma devresi, Hz. Nuh döneminde bu kerteye ulaşmıştı. Adeta her şey bitmiş ve tükenmiş ve Hz. Nuh ile yeni bir irşat devri başlamıştı. Hz. Hud devrine doğru yeniden bir iniş devri olmuştur. Hz. Hud, bir kere daha insanları imana çağırmıştır. Hz. Salih, muasırlarına belki mucizelerle Hakk’ı anlatmış, onlar, Hz. Salih’in devesi ile istihza etmiş, peygamberden gelen tehdidi kulak ardı etmişlerdir. O’da ümmetine yeniden çeki düzen vermiş ve yeniden bir kez daha küre-i arza nur serpiştirmiştir.

Hz, İbrahim, firavun tarafından zevcesi ile tehdit edildiğinde ellerini açarak şöyle yalvarmıştır: “Allah’ım! Biliyorsun ki, yeryüzünde eşim ve benden başka Müslüman yok. Eğer bizi de mahvedersen Senin adını anan kalmayacaktır!” Onun bu sözlerinden, Hz. İbrahim devrinde de inananların bir kere dalalete sürüklendikleri anlaşılmaktadır. Bu dönemde Hz. İbrahim’le yeni bir aşk, heyecan ve coşkunluk devri başlamıştır. Hz. Musa, bu işi devlet çapında planlamış, rayına oturtmuş, İsrailoğulları ile bir devlet kurarak firavunlara başkaldırmış ve gürül gürül Hakk’ı ilan etmiştir. Bu süreç Hz. Süleyman ve Hz. Davut devirlerinde muhteşem bir devlet olarak yerine oturmuş ve cihan çapında bir hâkimiyet kurulmuştur.

Hz. Mesih’e doğru gelindiğinde hak duygusu yeniden yıkılmış ve Hz. Mesih’in etrafında sağlam inanmış bir avuç insan kalmıştı. Hz. Mesih’in elçi olarak gönderildiği cemaat, kendilerine peygamber olarak gelen ve kendi ırklarından olan Hz. Zekeriya ve Yahya’yı tereddüt etmeden şehit edecek kadar asi bir toplumdu. Hz. Mesih, bu cemaati Hakk’a çağırarak Efendimiz’e giden yolu açmıştı.

Efendimiz (sas), dünyayı teşrif ettiği zaman her yanda bambaşka bir hava vardı; beşer bütün bütün şirazeden çıkmıştı. İnsanlık tamamen Hakk’tan uzaklaşmıştı. O kadar ki, yerdeki en mukaddes bina olan Kâbe’yi kadınlar çırılçıplak tavaf ediyor, Mekke sokakları fuhşiyatla inliyordu. Hz. Muhammed (sas), beşeri son kez bir gayyadan alıp belli bir doruğa ulaştırmıştı.  Aynı zamanda insanlığın bir gün yeniden dirileceği müjdesini de vermişti. İşte benim ümidimin kaynağı, bu iniş ve çıkışların devamındaki temel espridir. “Batılılaşağız” diye gafletle bir kuyuya baş aşağı dalmaya durduk. Biz indikçe birileri bize “merdiven çıkıyorsunuz” diyor ve adeta her yüz metre inişte bize bir madalya takıyorlardı. Bütün bunlar, bizim maskaralığımızın ifadesiydi. Ancak Allah’ın lütuf ve keremiyle yirminci asırda, birden bire İslam âleminin makûs talihi yeniden değişmeye durdu. Cenab-ı Hak, mürşid ve mübelliğler göndererek, Kur’an’ın mübarek veçhinden nikabı çıkıverdi ve yeniden Tur’da berk çakar gibi oldu ve Hira’da vahyin sesi gürlemeye başladı.

Pek çok güzel gelişmeler gördükten sonra ümitsizliğe düşmek için hiçbir sebep yok. Ümidimizi besleyici bu kadar faktör içinde elbette ümitli olacağız. Şimdi bu faslı da tekrar ettiğim fikir mimarımızın şu ifadeleriyle noktalayalım: “Ümitvâr olunuz. Şu istikbal inkilâbâtı içinde en yüksek ve gür sadâ, İslam’ın sadâsı olacaktır.”