AKP iktidarının ucuz ve kaliteli olacağı vaadiyle enerji alanında gerçekleştirdiği özelleştirme politikaları ters teperken alınan yanlış kararlar 10 yılda enerji sektörünü büyük bir çıkmaza soktu. Yıl başından bu yana borç yükünden şikayet eden aralarında Cengiz Holding, Limak Holding ve Kolin İnşaat’ın buunduğu dağıtım şirketleri 6 milyar lira tutarındaki iletim bedeli ödemelerini Türkiye Elektrik İletim A.Ş’ye (TEİAŞ) yapmazken TEİAŞ finansal sıkışıklık gerekçesiyle özel üretim şirketlerine 1 milyar lira tutarındaki ödemeyi yapmadığı kaydedildi. Milyarlarca lirayı bulan ödemelerin yapılamamasının sektörde büyük sorunlara neden olduğu ifade edildi.
BirGün’de yer alan habere göre, özel dağıtım şirketlerinin kamuya ödeme yapamadığına, kamunun da özel üretim şirketlerine destek ödemesi yapamadığına işaret eden CHP Genel Başkan Yardımcısı Ahmet Akın, enerji sektörünün yaşadığı açmaza değindi.
Ödemelerin yapılmadığına dikkat çeken Akın, “Türkiye’de bugün elektrik dağıtımının tamamı, üretimin de yaklaşık yüzde 85’i özelleşmiş durumda. Kamunun payının azalmasını bir başarı olarak sunan iktidar, bugün arz güvenliği sağlanması amacıyla yapılan kapasite mekanizması destekleme ödemelerini yapamaz duruma geldi. Her ay ilan edilen ödemelerin Şubat 2022 döneminden bu yana düzenli olarak yapılmadığı ifade ediliyor. TEİAŞ’ın şu an için yapamadığı ödeme tutarının toplamda yaklaşık 1 milyar lira civarında olduğu belirtiliyor” dedi.
17 ŞİRKET BORCUNU ÖDEMEDİ
Kamunun özel şirketlere kapasite mekanizması desteklerini ödememesinin yanı sıra özel dağıtım şirketlerinin de kamuya yapması gereken ödemeleri aylardır yerine getirmediğini belirten Akın, “Türkiye genelinde 21 dağıtım şirketinin büyük bir kısmının TEİAŞ’a ödemesi gereken iletim sistemi kullanım bedelini de ödemediği ifade edilmektedir. 21 dağıtım şirketinden yalnızca 4’unun TEİAŞ’a iletim bedeli ödemesini gerçekleştirdiği, geri kalan 17 dağıtım şirketinin ise iletim bedeli ödemesini yapmadığı belirtilmektedir. Dağıtım şirketlerinin TEİAŞ’a ödemesi gereken iletim bedeli toplam tutarının yaklaşık 6 milyar lira olduğu ifade edilmektedir” ifadelerini kullandı.
FATURALAR DÜŞMÜYOR
Faturaların düşmek yerine arttığını ifade eden Akın, şöyle dedi: “Enerji sektöründe görevli tedarik şirketlerinin elektrik üretim maliyetleri ile ulusal tarife arasından kaynaklı fark nedeniyle Mayıs 2022’ye kadar 23 milyar lira tutarında borçlandığı ifade edilmektedir. Elektrik üretim maliyetlerinin düşmemesi durumunda yılsonuna kadar şirketlerin toplam 50 milyar lira tutarında borçlanacağı ifade edilmektedir. İktidarın aldığı bu kararlar nedeniyle ne faturalar düşüyor, ne de sektör Türkiye’de arz güvenliğini sağlayacak bir yapıya kavuşuyor.
İLETİM BEDELİ ÖDEMEYEN ŞİRKETLER
BEDAŞ: İstanbul Avrupa Yakasında elektrik dağıtıyor. Cengiz Holding, Limak Holding, ve Kolin İnşaat tarafından işletiliyor.
TOROSLAR EDAŞ: Adana, Gaziantep, Mersin, Hatay, Osmaniye ve Kilis’e elektrik dağıtıyor Enerjisa tarafından işletiliyor.
BAŞKENT EDAŞ: Ankara, Zonguldak, Kastamonu, Kırıkkale, Karabük, Çankırı ve Bartın’a elektrik dağıtıyor. Enerjisa tarafından işletiliyor.
DİCLE EDAŞ: Urfa, Diyarbakır, Mardin, Batman, Şırnak ve Siirt’e elektrik dağıtıyor. Eksim Holding Enerji Grubu tarafından işletiliyor
GEDİZ EDAŞ: İzmir ve Manisa’ya elektrik dağıtıyor. Bereket Enerji tarafından işletililiyor.
AYEDAŞ: İstanbul Anadolu Yakas’na elektrik dağıtıyor. Enerjisa tarafından işletililiyor.
ULUDAĞ EDAŞ: Bursa, Balıkesir, Çanakkale ve Yalova’ya elektrik dağıtıyor. Limak Holding, Cengiz Holding ve Kolin İnşaat tarafından işletililiyor.
MEDAŞ: Konya, Aksaray, Niğde, Nevşehir, Karaman ve Kırşehir’e elektrik dağıtıyor. Alarko Holding, Cengiz Holding tarafından işletililiyor.
SEDAŞ: Kocaeli, Sakarya, Düzce ve Bolu’ya elektrik dağıtıyor. Akenerji ve Cez Energy işletiyor.
YEDAŞ: Samsun, Ordu, Çorum, Amasya ve Sinop’a elektrik dağıtıyor. Çalık Holding tarafından işletilmektedir.
AYDEM EDAŞ: Aydın, Denizli ve Muğla’ya elektrik dağıtıyor. Bereket Enerji tarafından işletililiyor.
AKDENİZ EDAŞ: Antalya, Isparta ve Burdur’a elektrik dağıtıyor. Cengiz Holding, Kolin İnşaat ve Limak Holding tarafından işletilmektedir.
OEDAŞ – OSMANGAZİ EDAŞ: Eskişehir, Afyon, Kütahya, Uşak ve Bilecik’e elektrik dağıtıyor. Zorlu Enerji tarafından işletilmektedir.
ARAS EDAŞ: Erzurum, Ağrı, Kars, Erzincan, Iğdır, Ardahan ve Bayburt’a elektrik dağıtıyor. Çalık Holding, Kiler Holding tarafından işletilmektedir.
VEDAŞ: Van, Muş, Bitlis ve Hakkari’ye elektrik dağıtıyor. Türkerler Holding tarafından işletilmektedir.
ÇORUH EDAŞ: Trabzon, Giresun, Rize, Artvin ve Gümüşhane’ye elektrik dağıtıyor. Aksa Enerji tarafından işletilmektedir.
FIRAT EDAŞ: Malatya, Elazığ, Bingöl ve Dersim’e elektrik dağıtıyor. Aksa Enerji tarafından işletilmektedir.
AKEDAŞ: Maraş ve Adıyaman’a elektrik dağıtıyor. Kipaş Holding tarafından işletilmektedir.
ÇEDAŞ: Sivas, Tokat ve Yozgat’a elektrik dağıtıyor. Kolin İnşaat, Limak Holding, Cengiz Holding tarafından işletilmektedir.
TREDAŞ: Tekirdağ, Kırklareli ve Edirne’ye elektrik dağıtıyor. IC İçtaş Enerji tarafından işletilmektedir.
KCETAŞ: Kayseri’ye elektrik dağıtıyor. Kayseri Büyükşehir Belediyesi tarafından işletilmektedir.
