SAMANYOLUHABER- Hükümetler Koronavirüs salgınını kontrol altına almak için her gün yeni tedbirler alırken, karantina günlerinde insanların hayat tarzı da değişiyor.
Salgına bağlı evde geçen hayat tarzının ne kadar süreceğini ise şu anda kimse bilmiyor.
Uzmanlar Koronavirüs'e (Covid-19) karşı bağışıklık sisteminin kuvvetli olması çok önemli. Bunun için nelere dikkat edilmeli?
1) SAĞLIKLI BESLENİN
Vücut ve zihni mümkün olduğunca iyi bir beslenmeyle zinde tutmak aslında her zaman önemli. Özellikle bu zor günlerde beslenme çok önemli.
Sağlıklı beslenmenin kalp ve damar hastalıkları, diyabet ve obezite gibi kronik hastalıklara yakalanma riskini azalttığı belirtiliyor. İyi bir beslenme diğer yandan depresyon ve anksiyete bozukluğu gibi hastalıklara yakalanma ihtimalini de düşürüyor.
Ruh ve zihin sağlığı için en iyi gıdalar, aynı zamanda vücut için de iyi olan gıdalar. Meyve, sebze ve tam tahıllı gıdalarda bulunan kompleks (karmaşık) karbonhidratlar beyne faydalı.
Bu gıda maddelerinden gelen enerji, yavaş bir biçimde açığa çıkıyor. Bu da haliyle ruh hali üzerinde istikrarlaştırıcı bir etki yapıyor.
BROKOLİ VE ISPANAK GİBİ YEŞİL SEBZELER İLE TAVUK VE BALIK
Bağışıklık sistemini güçlendiren bir beslenmenin, A, B, C, D, E vitaminleri ve demir, çinko ve selenyum minerallerini içermesi gerekiyor.
B vitaminleri, brokoli ve ıspanak gibi yeşil sebzelerin yanı sıra fasulye, muz, yumurta, tavuk, balık ve kırmızı pancarda bol miktarda bulunuyor.
B vitaminleri, beynimizin serotonin ve dopamin, yani mutluluk hormonlarını salgılaması için büyük önem taşıyor. Depresyon vak'aları sıklıkla B6, B12 ve B9 yani folik asit eksikliğinde meydana geliyor.
Bağırsakların durumu da ruh hali üzerinde önemli bir etkiye sahip. Kefir, yoğurt, tempeh, lahana turşusu ve kimçi gibi fermente edilmiş gıdalarda bulunan prebiyotikler ve probiyotikler, antiinflamatuar (iltihaplanma önleyici) ve ruh sağlığı üzerinde iyileştirici bir niteliğe sahipler.
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) de zihinsel ve bedensel açıdan iyi hissetmeye yardımcı olacak ipuçları içeren bir liste yayımladı.
Bu listede tütün, alkol ve diğer uyuşturucuların tüketilmesinin zararlı olduğu ve duyu ve duygulara zarar verdiği belirtiliyor.
2) İYİ UYUYUN, UYUMADAN ÖNCE DE EKRANA BAKMAYIN!
Uyku esnasında insan vücudu yılmadan yorulmadan çalışmaya devam ediyor. Hücreler yenileniyor, zehirli maddeler bertaraf ediliyor, bilgiler işleniyor ve hafıza sağlamlaştırılıyor.
Araştırmalar, yetersiz uykunun insanı sağlığı, ruh hali ve hatta duygusal zekâ üzerinde geniş çapta olumsuz etkileri olabileceğini gösterdi. Uyku eksikliği aynı zamanda diyabet, obezite ve kalp hastalıkları gibi kronik hastalıklar karşısında daha savunmasız hâle getiriyor.
Belirli bir beslenme, çalışma ve spor rutinini takip edildiği kadar belirli bir uyku düzenine sahip olmak da çok önemli. İnsanların çoğu için günde 6 ila 9 saat uyku yeterli oluyor.
Her gün aynı saatlerde yatmak ve kalkmanın belirli bir normallik ölçüsünü sürdürme üzerinde önemli bir etkisi var.
Uyuyakalma derdinden muzdarip olanlar yatmadan önce, özellikle de Koronavirüs hakkında haberlerden uzak durmalı. Akşamları dijital bir ekrana bakmaktan mümkün olduğunca kaçınmakta fayda var.
Ekranların yaydığı mavi ışık, uyku kalitesini düşürüyor. Bunun yerine kitap okunabilir.
3)HAYDİ, KALKIP HAREKET EDİN
Hareket, vücudu mutluluk hormonlarıyla dolduruyor. Daha iyi uyunmasını sağlıyor, stresi ve anksiyeteyi azaltıyor ve hafızayı ve algıyı kuvvetlendiriyor.
Hareket etmek ve spor yapmak evde de mümkün. Örneğin DSÖ günde yaklaşık 30 dakika hareket etmek gerektiğini söylüyor. Bu 30 dakikanın güne nasıl yayılacağı hiç önemli değil. Sabah, öğlen ve akşam 10‘ar dakika da yapılabilir. Önemli olan düzenli yapmak ve rutin haline getirmek.
Sporu eve getirmek için sayısız yöntem var. Apartman veya evde merdivenlerden inip çıkılabilir.
Şınav, mekik ve internette videolu anlatımı bulunabilecek onlarca egzersiz var.
Hareket alanı şu zor günlerde kısıtlı olsa da temiz hava kısa bir yürüyüş sağlık için çok faydalı.
Araştırmalar haftada yalnızca iki saat temiz havada yürümenin beden ve ruh sağlığı üzerinde olumlu etkisi olduğunu gösteriyor.
4) BİRLİKTE DAHA AZ YALNIZSINIZ
Arkadaşlar bugünlerde daha önce hiç olmadıkları kadar önemli. Sosyal bağlar sağlık üzerinde aynı beslenme, uyku ve hareket gibi önemli bir etkiye sahip.
Dostlarla akşam yemeği yemek şu anda mümkün olmasa da şartları zorlamak mümkün: Zoom, Houseparty veya Hangouts gibi uygulamalar "birlikte" çay içmeyi mümkün kılıyor.
Aynı şekilde resim yapmak veya herhangi bir hobiyi paylaşmak için de sözleşilebilir. Elbette WhatsApp, Facebook ve benzeri uygulamalar üzerinden akraba ve arkadaşlarla sohbet edilebileceği de unutulmamalı.
Yalnız değiliz. Aslında sosyal değil, fiziki mesafeye ihtiyacımız var!
5) SAKİNLEŞİN, RAHATLAYIN
Sosyal tecrit (izolasyon) aslında dünya dertlerini unutup bir haber okuma molası vermek, geçmişe dönük muhasebe yapmak için çok iyi bir fırsat olabilir.
Uzun zamandır ertelenen ev işlerini yapmak için büyük bir fırsat var. Bahçe işleri, yemek yapmayı öğrenmek, kurabiye pişirmek, yeni tarifler denemek, el işi ve sanat öğrenmek, dikmek, örmek, mobilya inşâ etmek veya yatağın yanında dağ gibi birikmiş kitapları okumak?
Bunların bir kısmını hayata geçirmek için mükemmel bir zaman.
Tecrit dönemini iyi atlatıp atlatamayacağınız konusunda emin değilseniz, DSÖ’nün bir tavsiyesi daha var: Geçmişte karşılaştığınız zorlu durumları aşmak için hayata geçirdiğiniz tedbir ve kabiliyetlerinizi hatırlayın.
Sağlınıza dikkat edin, sağlıklı kalın!