Kamu Emekçileri Sendikaları Konfederasyonu (KESK), OHAL döneminde kamudan ihraç edilen 232 kadın üyesi ile anket yaptı. 29 farklı ilde yaşayan kadınlarla geçekleştirilen anketin sonuçları raporlaştırıldı. “KESK’li Kadın İhraçlar Araştırması” başlıklı raporda yer alan anket sonuçları şöyle:
* Taşeronda kadroya geçirilmeyenler, kayyımlarca işten atılanlar, üniversitelerde sözleşmesi yenilenmeyenler gibi gruplar dahil edildiğinde OHAL nedeniyle kamudan atılanların sayısı 140 bini geçiyor. Sadece OHAL KHK’leri ile ihraç edilen kişi sayısı 116 bin 512. Bunların 22 bin 28’i kadın.
* OHAL döneminde KESK’e bağlı sendikalara üye bin 69’u kadın, 4 bin 218 kişi kamudan ihraç edildi.
* Kadınların yüzde 68’i ihraç edilmeden önce hakkında açılmış herhangi bir soruşturma olmadığını bildirdi.
* Yüzde 50’si ihraç edildiklerinde bekâr olduğunu, yüzde 46.1’i evli olduğunu ifade etti. İhraçtan sonra yüzde 8 oranında medeni durumlarında değişiklik yaşandı. Medeni durum değişikliği; yüzde 4 oranında boşanma veya ayrı yaşama, yüzde 3 oranında evlilik ve yüzde 1 oranında da nişanlılık şeklinde oldu.
* İhraç edilen kadınların yüzde 62’sinin kendileri dışında bir başka kişiye de bakma yükümlülüğü bulunuyor. Kadınların yüzde 35’i çocuk, yüzde 19’u anne, yüzde 17’si baba ve yüzde 3’ü de kardeşine bakmakla yükümlü olduğunu ifade etti.
* Katılımcıların yüzde 72’si kendi evinin sahibi değil. Yüzde 18’i ihraçtan sonra barınma yerini değiştirmek zorunda kaldı. Yüzde 39’u kiracı, yüzde 14’ü ipotekli konut kredisi borçlusu.
* Kadınların yüzde 46’sının kendileri dışında en az bir yakını daha ihraç edildi.
* Kadınların yüzde 17’si ihraç edildikten sonra yaşadığı ili/ilçeyi değiştirdi. Yaşadığı yeri değiştirenlerin yüzde 77’si bekâr yüzde 23’ü evli. Yurtdışı göç oranı toplam göç edenler içerisinde yüzde 5.
* Kadınların yüzde 68’i genel sağlık durumunun iyi olmadığını ifade etti. Sağlık güvencesi konusunda ise yüzde 28’i “anne/babaları üzerinden”, yüzde 25’i “eşleri üzerinden” sağlık sigortalı olduğunu söyledi. Yaklaşık her 4 kadından birinin ise sağlık güvencesi yok.
* Araştırmaya katılanların yüzde 42’si herhangi bir gelir veya desteklerinin olmadığını ifade etti. Kadınların yüzde 22’si çalıştığını söyledi. Yüzde 88’i gelirlerinin yetersiz olduğunu bildirdi.
* İhraç edilen kadınların yüzde 89’u ekonomik durumlarında, yüzde 81’i psikolojik durumlarında, yüzde 66’sı da sosyal/ toplumsal yaşam ilişkilerinde sorunlar yaşadıklarını ifade etti.
VİRÜSLÜ GİBİ HİSSETTİM
Raporda, ihraç edilen kadınların görüşlerine de yer verildi. Bu görüşlerden bazıları şöyle:
HERKES BENDEN KAÇIYOR: Konut kredisini ödemekte zorluk çekiyoruz. İş arkadaşlarım bana telefon etmeye korkuyor. OHAL Komisyonu yetersiz. Sosyal baskı yaşıyorum. Para kazanmak için birinin evine temizliğe gitmek istesem dahi ihraç edildiğimi söyleyemiyorum. Bir kere denedim, “O zaman üzgünüz dediler”. “Etrafa virüs bulaştırıyor ve herkes bu yüzden benden kaçıyor” gibi hissettim. Bugün eşim kapıyı çekip gitse kızıma da kendime de bakacak maddi gücüm yok. Sebebini dahi bilmediğim bir durumdan ötürü tüm hayatım altüst oldu.
EVİM GİTTİ: Geçimimi sağlayamadığım için evimi satmak zorunda kaldım. Çocuklarımın eğitim giderini karşılamada zorlanıyorum.
HÂLÂ ÖĞRETMENİM: Evimi değiştirdim. Arabamızı sattık. Bir psikologdan yardım alıyorum. İlaç kullanıyorum. Ne iş yaptığım sorulunca cevap veremiyorum. Bazen hâlâ “öğretmenim” diyorum.
YALNIZLAŞMAK KÖTÜ: Eşimin işi gereği yurtdışı eğitimleri vardı. Benim yüzümden yurtdışı çıkış yasağı oldu ve firması 4 bin TL maaşından kesti. Eşimin ailesi suçlusu benmişim gibi davranıyor. Psikolojik olarak çok zor. Çoğu arkadaşım sosyal medyadan beni çıkarmış, geri kalanı da telefonla bile aramıyor. Ajitasyon yapmıyorum ama yalnızlaşmak ve unutulmak çok kötü.
EV SAHİBİM GELDİ: Ev sahibim ihraç olduğumu duyar duymaz eve geldi. Çok tedirgindi. İkna etmekte bir hayli zorlandım.
BİZİ TECRİDE KOYDULAR: İnsanlara ihraç olduğumu söylediğimde o an için üzüntülerini belirtiyorlar. Daha sonra beni görünce yollarını değiştiriyorlar. Bunu bilinçli ya da bilinçsiz mi yapıyorlar bilemiyorum. Bildiğim bir şey o da bizleri tecride koydukları.
GEÇİNEMİYORUZ: Ciddi geçim sıkıntısı çekiyoruz. Eşim de ben de ihraç edildik. Ailelerimizin desteği ile geçinmeye çalışıyoruz. Zorlanıyoruz.
KANSER TEHLİKESİ: Sağlık sorunları yaşıyorum. İhraç edildikten sonra ortaya çıkan bir durum. 2017 Nisan ayından beri tedavi görüyorum. Kanser tehlikesi yaşıyorum.
EVİMİ BIRAKTIM: Evimi bir şehirde bırakıp ailemin yanına geçtim. Ailenin yaklaşımı açısından sorun yaşamasam da toplumsal hayattan kopukluk söz konusu.