Sivas Halk Sağlığı Müdürü Uzm. Dr. Levent Sağlam, kanser türlerinin uyarılarını erken keşfetmenin ve bulgularını araştırarak ileri tetkik için hastaların sevk edilmesinin erken tanı şansını arttırdığına vurgu yaptı. Sağlam, "Sağlık çalışanları ve bireyler erken teşhisin değeri hakkında bilgilendirilmelidir. Çünkü erken teşhis, tedavinin başarılı olması adına atılan ilk ve en önemli adımdır." dedi.
Uzm. Dr. Levent Sağlam, kanserin, dünya genelinde giderek artan bir sağlık problemi olduğunu ve toplumlarda önemli bir sosyoekonomik yüke, bireylerde de maddi ve manevi kayıp ve zorluklara yol açtığını anlattı. 4 Şubat Dünya Kanser Günü nedeniyle değerlendirmelerde bulunan Sağlam, "Bunun yanı sıra kanserin önemli bir kısmının önlenebilir olması bu konuya verilen önemin de giderek artmasına yol açmıştır. Dünya Kanser Günü her yıl 4 Şubat Günü Kanser ile ilgili farkındalık ve bilinç düzeyinin artmasını sağlamak, kansere karşı mücadelede önemli bir adım olan doğru bilinen yanlışlardan kurtulmak ve doğruların herkese ulaşmasını hedeflemek amacıyla dünya genelinde kutlanmaktadır." diye belirtti.
"SAĞLIKLI BİR ÇEVRE OLUŞTURULABİLİR"
Her çeşit iş yerinin sağlıklı yaşamı benimsemeye yönelik çalışanlarını motive edici programlar ve politikalar uygulayabileceğine işaret eden Levent Sağlam şöyle devam etti: "Yüzde 100 dumansız iş yerleri oluşturmak ve sigarayı bırakma araçlarına bilgi ve erişim sağlamak gibi önlemler, sağlıklı gıda seçeneklerine erişim sağlanması, işe gidiş gelişlerde fiziksel aktiviteyi teşvik etmek, iş yerlerinde fiziksel aktiviteleri artırmak, daha sağlıklı iş gücü için etkili bir yoldur. Bireyler ve toplumlar, yaygın kanser türlerinin en az üçte birinin daha sağlıklı bir beslenme biçiminin seçilmesi, fiziksel aktivitenin arttırılması ve alkol kullanımının azaltılması ile önlenebileceği konusunda bilgilendirilmelidir. Sigara da eklendiğinde bu rakam yüzde 50'ye ulaşmaktadır. Ayrıca ultraviyole radyasyondan korunma, mesleksel ve çevresel maruziyetlerin önüne geçilmesi ile kanser yükü daha da aza indirgenecektir. Ülkemizde tütün ve obezite eylem planlarımız çok başarılı sonuçlar ile hızla devam etmektedir. Bu programlara ek olarak kanser özelinde Türkiye Radon Haritalandırma ve Eylem Planı, Türkiye Asbest Kontrolü Stratejik Eylem Planı gibi yeni programlar da başlatılmıştır."
"KANSER ÖNLENEBİLİR"
Kanserin yüzde 90 çevresel, yüzde 10 oranında ise genetik faktörlere bağlı oluştuğunu, çevresel faktörler arasında da tütün, alkol, obezite ve enfeksiyonlar ilk sıralarda yer aldığını ifade eden Sağlam, "Dünyada her geçen gün daha fazla insan tütün ve tütün mamullerine, hareketsiz yaşam tarzına ve yanlış beslenme gibi kanserin en önemli risk faktörlerine maruz kalmaktadır. Ülkemizde kanserle mücadelenin en önemli basamağı olan önleme çalışmaları arasında; Tütün Kontrol Çalışmaları, Türkiye Alkol Kontrolü Eylem Planı, Türkiye Obezite ile Mücadele ve Kontrol Programı, Türkiye Asbest Kontrolü Stratejik Planı, Ulusal Radon Haritalaması gibi konu başlıkları yer almaktadır. Bireylerin de kendi özellerinde sağlıklı yaşamı seçmeleri yeni nesillere bırakılacak en güzel hediyedir." ifadelerini kullandı.
Kanser türlerinin uyarılarını erken keşfetmenin, bulgularını araştırarak ileri tetkik için hastaların sevk edilmesi erken tanı şansını artırdığını kaydeden Sağlam, açıklamasında şunları dile getirdi: "Bu nedenle, kanserde erken tanı programları toplumun, sağlık çalışanlarının ve politika oluşturucularının bilgisini arttırmayı hedeflemeli, erken tanı olanakları hakkındaki farkındalığı artırmalıdır. Ülkemizde meme, kalın bağırsak ve rahim ağzı kanserleri için toplumun kaynaklarına ve hastalık yüküne uygun olarak tarama programları yürütülmektedir. Bir tarama programının başarıya ulaşabilmesi için toplum tabanlı olması ve hedef nüfusun yüzde 70'ni kapsaması gerekmektedir. Sağlık Bakanlığı'mızın 'Sağlıkta Dönüşüm Programı' ile toplum tabanlı kanser taramalarına yönelik, ülke genelinde Kanser Erken Teşhis, Tarama ve Eğitim Merkezleri (KETEM) kurulmuş olup hâlihazırda ülkemizde 197 adet KETEM mevcuttur. Yeni KETEM'ler olabildiğince hastane dışında ulaşımı daha kolay Sağlıklı Yaşam Merkezi şeklinde planlanmakta olup tarama oranlarımız yeni açılan KETEM'lerle birlikte giderek artmaktadır. Bireyler de kendi vücutları hakkında bilgi sahibi olmaya, olağan dışı bir değişikliğin fark edilmesi adına teşvik edilmelidirler. Sağlık çalışanları ve bireyler erken teşhisin değeri hakkında bilgilendirilmelidir. Çünkü erken teşhis, tedavinin başarılı olması adına atılan ilk ve en önemli adımdır. Kanser ile mücadele kanser kayıtçılığından tedavi ve palyatif bakıma kadar uzanan geniş bir yelpazeden oluşan oldukça komplike bir süreçtir." CİHAN