KADİR GÜRCAN
Şimdiden yüzyılın önemli krizleri arasına giren Ukrayna işgali, Rusya için fiili bir savaş ABD ve diğer Avrupa ülkeleri için proxy, yani taşeron türü bir mücadele. Bunu hatırlatmakta fayda var. Saray soytarısı gazeteci ve yazar takımı, Biden nefretini engelleyemediği için, ABD'nin fiili olarak savaşın içinde olduğu imajında ısrar ediyorlar. Anlamayacaklarını bildiğimiz için adet olduğu üzere “Bilal'e anlatır gibi anlat!” metodundan medet umuyoruz. Belki işe yarar!
Putin'in cepheyi genişletip, durumunu meşrulaştırmak için kullandığı agresif dil şu ana kadar bir karşılık bulmadı. Nükleer savaş tehdidi karşısında, ülkelerin sessizlikleri “Eh, bizim elimiz de, armut toplamıyor!” iması taşıyor. Krize karşı duyarlı ülkeler, bu işi bürokrasinin yöntemlerini kullanarak profesyonel seviyede tutmaya kararlılar. ABD Savunma Bakanı, “Rusya'nın ne kadar zayıfladığını görmek (ve herkese göstermek) istiyoruz!” bile dedi. Putin karşısında oluşan bloğun bürokratik soğukkanlılığı takdire şayan.
İlginçtir, Rusya-Ukrayna krizi ülkelerin bürokrasiyi kullanma becerileri için de iyi bir gösterge oldu. Krizin dünya bürokrasi ligine beklenmedik oyuncuları dahil etmesi önemli bir kazanım. İşgalin ilk günlerinde, Putin'in zaferine kesin gözü ile bakanlar Ukrayna Devlet Başkanı için “Komedi oyuncusunun yönetttiği ülke işte böyle olur!” demişlerdi. Hala öyle düşünüp, Putin'in zaferi için dua edenler var. Bu savaşta, bizim Saray'ın formda görünebilmesi için kötünün yani Putin'in kazanması gerekiyor. Coğrafik konumun zorladığı moderatör görevi konusunda ite-kaka iş yapmaları bu yüzden.
Meğer Zelensky, kendi çapında ünlü bir komedyen olmakla birlikte, bir çok Hollywood oyuncusunun içine düşmekten korktuğu 'typecast' darlığını aşabilen renkli bir kabiliyetmiş. “Krizler, gizli cevherleri açığa çıkarır!” gerçeği bir kez daha vucut buldu. Ukrayna'nın First Lady'si, eşine “Savaş eşimi değiştirmedi gerçek karakterini ortaya çıkardı.” sözleriyle destek oluyor. Putin'in bundan böyle iyi bir komedyen olma şansı yok. O, 'typecast', steriotype, basmakalıp kötü karakter listesine mahkum oldu. Rus diktatörlük tarihinde şimdiden yerini sabitleyen Putin, kendi üzerinden yapılacak komedi filmlerinde, kötü ve kendisi ile dalga geçilen figür olarak kalacak. Yani komedi filmi de olsa o artık bir villain, kötü adam.
Bir kaç gün önce, Samanyoluhaber sitesinde okuduğunuz gibi, Time Dergisi, yeni sayısını (9-16 Mayıs, 2022) Simon Shuster'in Başkan Zelensky'nin operasyon karargahı ve A takımını anlattığ uzun makaleye yer vermiş. Derginin kapak resminde, savaşın ilk gününden itibaren Zelensky'nin değişmez kostümü olan yeşil T-Short'lü resmi yer alıyor. Şu kadar var ki, şöhreti bilinen derginin kapak konusu yaptığı liderler konusunda her zaman isabetli olduğu söylenemez. Defalarca Trump'ı, geçtiğimiz yirmi yıl içinde bir o kadar da Putin'i ve hatta “Strongmen” diye isimlendirip, Putin, Duterto, bizim Saraylı ve Viktor Urban'ı da kapak konusu yapmış. Bunlar Time'in editör günahları arasında sayılıyor. Bu yüzden derginin kapağına taşıdığı konularda dikkatli olmanız şart.
Zelensky'yi son üç yıldır takip eden Shuster, üç ay önceki Ukrayna Başkanı ile Putin çılgınlığına direnen Ukraynalı Commander in Chief, başkumandan arasındaki değişimi çok iyi anlatmış. Devlet başkanlarının nihai hayalleri olan 'Savaş Dönemi Başkanı' olmak, istemediği halde Zelensky'nin ayağına yuvarlanmış ve 44 yaşındaki Başkumandan “Bu beklemediğim bir şeydi ve ihtiyarlattı.” itirafında bulunuyor. Shuster, bir önceki ziyaretinde gördüğü spot ışıkları ile aydınlatılan çalışma mekanlarının, güvenlik ve kamujlajın had safhaya çıkarıldığı profesyonel bir operasyon merkezine çevrilmiş olmasından çok etkilenmiş. Time yazarı, Zelensky'nin yakın çevresinde, eski sanatçı arkadaşlarından bir grubun olduğuna da dikkat çekmiş.
Putin'in Ukrayna'nın bazı şehirlerinde yaptığı katliamın ardından, hemen hemen her gün ülkeye yeni bir inceleme ekibi geliyor. Bu yoğun trafik içinde, İngiltere Başbakanı Johnson'ın Zelensky'i bizzat ziyareti ciddi bir süpriz oldu. Ne yapacağı belli olmayan deli-dolu Johnson'ı tanıyanlar pek şaşırmadılar.
Kısa bir süre önce Avrupalı liderlerle yüzyüze görüşen Biden'in, Jonhson'dan sonra Ukrayna'yı ziyareti iddiaları konuşulmaya başlayınca, Beyaz Saray Sözcüsü böyle bir girişimin güvenlik açısından çok riskli olduğu ve ABD Başkanı'nın böyle bir planı olmadığını duyurdu. “Tombul Johnson ülkeyi ziyaret eder de, ABD Başkanı bundan geri kalır mı?” diyerek piyasa kızıştıranların hevesleri kursaklarında kalmış oldu. Yukarıda ima etmeye çalıştığım, kriz anlarında bürokratik işleyişteki tutarlılık işte bu. Tecrübeli Başkan Biden, Ukrayna'nın can derdine düştüğü bir zamanda, şahsi popülaritesini köpürtme derdinde değil ve kabinesi içindeki mesai arkadaşları ile ahenk içinde çalışma konusunda oldukça başarılı. Ukrayna ilişkilerindeki kilit isim ABD Dişişleri'nden sorumlu Blinken ve o da işini oldukça iyi yapıyor.
Putin'in Zelensky'ye karşı oluşturduğu suikast timleri, ABD'li askerler tarafından boşa çıkartılmış. ABD ve İngiliz yetkililer, hayati tehlike açısından Zelensky'yi ülke dışında, hiç olmazsa Polonya'nın doğusunda bir yere nakledilmesi gerektiği konusunda ısrar etmişler. Başkan'ın yakın korumaları, Zelensky'nin bu teklife hiç sıcak bakmadığı ve “I need ammunition, not a ride. Askeri muhimmata ihtiyacım var, kaçış biletine değil!” cevabını verdiğini söylüyorlar. ABD'li üniformalı Rambo'lar Zelensky'nin bu tavrını “Riskli ama, çok cesurca” diye takdir ediyorlar.
Rusya-Ukrayna krizinde başrol, kötü karakterler ve genel çerçevesi ile senaryo oluşmuş durumda. Slyvester Stallone için Expendables 4 pek fena bir proje olmaz hani. Filmin alt başlığı bile hazır; “Not A Ride!”
1-https://www.yahoo.com/finance/m/bfc66771-5022-3ce1-9c80-d3f43e9838d1/zelensky%E2%80%99s-wife-says-russia%E2%80%99s.html
2-https://www.yahoo.com/news/inside-zelenskys-world-100029363.html