Ege Bölgesi Sanayi Odası (EBSO), 2014 yılında üretimden satışlara göre belirlediği İzmir'in 100 büyük firmasını açıkladı. Listede önceden olduğu gibi TÜPRAŞ, Petkim ve Philsa yine ilk üç sırada yer aldı. EBSO Yönetim Kurulu Başkanı Ender Yorgancılar, "2014 yılında reel olarak 100 büyük firmanın cirosu yüzde 4,6 üretimden satışları ise yüzde 5 oranında artmıştır. Reel olarak negatif değerlere karşılık gelen bu veriler üretim öncelikli yeni bir büyüme ve sanayileşme stratejisine olan ihtiyacı açık bir şekilde ortaya koymaktadır." dedi.

Üretimden satışlarına göre büyük sanayi kuruluşları çalışmasını 33 yıldır aralıksız yaptıklarını belirten Yorgancılar, değerlendirmeye 30 milyon lira barajını aşan EBSO üyesi firmaların alındığını kaydetti. İlk 100 firmanın 33'ünün bir önceki yıla göre sıralamadaki yerinin yükseldiğini kaydeden Yorgancılar, 38'inin düştüğünü, 14'ünün yerini koruduğunu, 15 firmanın ise listeye yeni girdiğini aktardı. İlk 10'da yer alanların 100 büyük firmanın üretimden satışlarının yüzde 59'unu, ihracatının yüzde 57'sini, istihdamının ise yüzde 37'sini karşıladığını aktardı. Firmaların 2014 yılında Ar-Ge giderlerinin yüzde 62,5 oranında arttığına dikkat çeken EBSO Başkanı Yorgancılar, "Ar-Ge merkezi kurmada gerekli istihdam sayısının 50'den 30'a indirilmesi ile birlikte, farklı kurumlar tarafından da Ar-Ge faaliyetlerinin ciddi bir şekilde desteklenmesi firmaların farkındalığını artırmıştır. Bunun bir sonucu olarak da; 2014 yılında 100 büyük firmamızın Ar-Ge giderlerinde yüzde 62,5'luk ciddi bir artış gerçekleşmiştir. Kimya, gıda ve taşıt sanayi Ar-Ge konusunda öncü sektörlerdir. Firmalarımız gelirlerinin binde 24'ünü Ar-Ge harcamalarına kullanmışlardır." diye konuştu.

'ÜRETİMDEN SATIŞLAR AZALDI'

2014 yılında üretimden satışların yüzde 5 cironun ise yüzde 4,6 arttığını kaydeden Yorgancılar, "Bir önceki yıla göre; hem ciro hem de üretimden satışlardaki artışta az da olsa bir yavaşlama gerçekleşmiştir. Bu yılı farklı kılan verilerden biri de; ilk 100 büyük firmanın ihracatının ülke ortalamasının üstüne çıkarak yüzde 12 artması, ithalatının da yüzde 6,9 azalmış olmasıdır. Bu veriler kurların gerçekçi değerlenmesi durumunda ülke içinde yaratılan katma değerin daha fazla artacağını, büyümenin daha hızlı olacağını ortaya koyması bakımından önem taşımaktadır. Ayrıca küresel talebin yavaş olduğu bir ortamda, komşu ülkeler ve geleneksel Kuzey Afrika pazarlarında yaşanan sorunlara rağmen üyelerimizin alternatif pazar bulma konusunda gösterdiği performans oldukça başarılıdır." değerlendirmesinde bulundu.

'ÜRETİM DIŞI FAALİYET GELİRLERİNDE ARTIŞ'

Ender Yorgancılar'ın verdiği bilgiye göre 100 büyük firma arasında ar-ge çalışması olan 48, yabancı sermayeli 22, zarar bildiren 18, kâr bildiren 82 firma yer alıyor. 2013 yılında zarar eden firma sayısı 26 iken, 2014 yılında 18'e geriledi. Firmaların 2014'te üretimden satışları yüzde 5, ciroları yüzde 4,6, faiz giderleri yüzde 65,1, borçları yüzde 4,1, ar-ge giderleri yüzde 62,5, istihdam yüzde 3,6 ve özsermayeleri yüzde 24,1, üretim dışı gelirleri yüzde73,8, net katma değeri yüzde 44,5, net aktifleri yüzde 11, ihracatı yüzde 12,2, satış karlılığı yüzde 7,4 artarken ithalatı yüzde 6,9, bilanço zararı ise yüzde 63,2 azaldı. Yorgancılar, "Satış karlılığında 2011 ile başlayan azalma eğilimi 2013 yılında devam etmiş, 2014 yılında ise üretim dışı faaliyetlerin etkisi ile yeniden artışa geçmiştir. Önceki yıldan gelen baz etkisinin olumlu katkısıyla birlikte, 2014 yılında görülen son yılların en yüksek kar artışının gerisinde firmaların diğer gelirlerdeki yüzde 74'lük artışı bulunmaktadır. Yani firmalarımızın, üretimleri dışındaki gelirlerindeki artış doğal olarak karlarına da olumlu yansımıştır. Karlılık oranları, 2013 yılında genel Türkiye tablosundaki bozulma nedeniyle azalışa geçmiş, 2014 yılında ise yeniden toparlanmaya başlamıştır. Firmalarımız en önemli yapısal sorunu olan özkaynak yetersizliği konusunda bir önceki yıla göre daha olumlu bir performans sergilemiştir." şeklinde konuştu.

EBSO'nun 100 Büyük Sanayi Kuruluşu arasına giren ilk 10 firma şöyle:
Sıra Firma Ünvanı Ege Bölgesi üretimden net satış (bin TL)
1 Tüpraş A.Ş. İzmir Rafineri Müdürlüğü 13.929.812
2 Petkim Petrokimya A.Ş 3.671.225
3 Philsa Tütün San. ve Tic. A.Ş. -
4 İzmir Demir Çelik A.Ş. 1.734.195
5 Adının açıklanmasını istemedi
6 Abalıoğlu A.Ş. Entegre Tesisi Şubesi -
7 JTI Tütün Ürünleri A.Ş. 925.696
8 Küçükbay Yağ A.Ş. 888.598
9 Kocaer Haddecilik A.Ş. Aliağa Şb. 796.805
10 Özkan Demir Çelik A.Ş. 652.697
CİHAN