Aynı eğilimin devam etmesi halinde bu kalemde ithalatın faturası 2018 sonunda 2 milyar doları geçecek.
GÜMRÜK VERGİLERİ YÜZDE 60’TAN YÜZDE 10’A İNDİRİLDİ
İthalat faturası kabarırken gümrük vergileri yüzde 60’tan yüzde 10’a indirilmesi sebebiyle vergi gelirlerinde kayıp yaşanıyor. Bütün bu teşviklere rağmen et fiyatlarında bir gerileme olmadı, aksine artış devam etti.
TÜİK: SIĞIR ETİNİN KİLOSU KESİMHANEDE 27,44 TL
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre 2016’da 25,03 TL olan sığır etinin karkas kilo fiyatı ithalatın patladığı 2017 yılında 27,44 TL’ye çıktı. Koyun etinin karkas fiyatı 2016’da 24,24 TL iken 2017 yılında 27,82 TL’ye yükseldi. Aynı dönemde kıl keçisi eti ise 22,22 TL’den 25,09 TL’ye yükseldi.
IPA’nın market, kasap ve ticaret borsalarından derlediği güncel rakamlar karkas fiyatının 2018 yılı mayıs ayı sonunda 30 TL’ye yaklaştığını gösteriyor.
Ulusal Et Konseyi’nin açıkladığı verilere göre kesimhane (karkas) fiyatları 2018 yılında da arttı. Sığır (dana) etinde artış yüzde 3,2, koyun (kuzu) etinde yüzde 17,1 oldu. Kamuya ait Et ve Süt Kurumu’nun fiyatları da dahil edildiğinde ortalama fiyatlar sığır etinde yüzde 5,1, koyun etinde yüzde 14,9 olarak gerçekleşti.
KUZU ETİ 4 AYDA İKİ KERE ZAM ŞAMPİYONU OLDU
Etin toptan fiyatı olarak kabul edilen karkas fiyatındaki artış tüketiciye da zam olarak yansıyor. TÜİK’in Mart ayı Tüketici Fiyatları Endeksi’nde (TÜFE) fiyatı en fazla yükselen ürünler arasında kuzu eti yüzde 8,53 artışla 5. sırada yer aldı.
Kuzu eti şubat ayında da yüzde 5,05 artışla yine zam rekoru kıran ürünler arasına girmişti.
DEVLET DESTEKLİ ESK MAĞAZALARI DAHA UCUZA SATIYOR
Tarım Bakanlığı’na bünyesinde faaliyet gösteren Et ve Süt Kurumu’nun (ESK) satış mağazalarında kırmızı et fiyatları 29 TL ila 65 TL arasında değişiyor. Ancak kasap ve marketlerde fiyat aralığı en 39 TL ila 110 TL arasında seyrediyor.
Bu tablo devletin sübvanse ettiği mecraların haricinde satılan etin fiyatının yüzde 20-30 daha pahalı olduğu anlamına geliyor. ESK ile aynı fiyattan et satma yetkisi BİM, A101 ve Migros’a da verildi.
Ancak ESK mağazalarının sayısının az olduğu ve diğer üç markette de belirtilen fiyatlardan etin sınırlı miktarda satıldığı belirtiliyor. Bu yüzden mağazalar önünde zaman zaman uzun kuyruklar oluşuyor.
YILLIK KIRMIZI ET ÜRETİM MİKTARI 1,1 MİLYON TON
Türkiye’de yılda 1 milyon 100 bin ton kırmızı et üretiliyor. Bunun 977 bin tonu sığır, 113 bin tonu koyun-keçi etinden oluştu. Bu miktarda eti elde etmek için yılda 9 milyon 750 bin adet hayvan kesiliyor. Bunun 5 milyon 850 bini küçükbaş, 3 milyon 900 bini ise büyükbaş.
KİŞİ BAŞINA 13,5 KİLO ET TÜKETİLİYOR
TÜİK verilerine göre Türkiye’de 2017 sonu itibarıyla kişi başına 13,5 kilo kırmızı et tüketiliyor. Kişi başına yıllık domuz eti hariç kırmızı et tüketim ABD’de 36 kilo, AB’de 18 kilo. Dünya ortalaması ise 11 kilo.
Uzmanlara göre yetişkin bir birey günde 70 gram kırmızı et tüketmeli. Bu hesapla 80 milyonluk nüfusa göre yılda ortalama kişi başı 25 kilo kırmızı et tüketilmesi gerekiyor.
CUMHURİYET: POLONYA’DAN İTHAL EDİLEN 3 BİN SIĞIRDA DELİ DANA HASTALIĞINA RASTLANDI
Cumhuriyet Gazetesi’nin 26 Mayıs tarihli nüshasında yer alan haber hayvan ve et ithalatında ‘hijyen kurallarına riayet edilmediği’ iddialarını kuvvetlendirdi. ‘İthal ette deli dana skandalı’ başlıklı habere göre Türkiye’nin 2011-2012 yıllarında Polonya’dan ithal ettiği yaklaşık 3 bin sığır etinde “deli dana (BSE)” hastalığına rastlandığı ortaya çıktı.
Skandal Polonya’nın, başlattığı soruşturma kapsamında Türkiye’den adli yardımlaşma talebinde bulunmasıyla öğrenildi. Söz konusu etleri, hem özel şirketlerin hem de Et ve Süt Kurumu’nun ithal ettiği belirtildi.
‘BSE TESTİ YAPMADAN YAPILMIŞ GİBİ RAPOR VERİLDİ’
Polonya’daki et analiz şirketlerinin, kesilen hayvanlara BSE testi yapmadığı halde, yapılmış gibi rapor verdiği tespit edildi.
İfadesi alınan Tarım Bakanlığı uzmanları, söz konusu etlerde deli dana hastalığı olup olmadığını bilmediklerini, tahlil sonuçları Lehçe olduğu için anlayamadıklarını savundu. Deli dana hastalığı et tüketimi yoluyla insanlara bulaşabiliyor.
TARIM BAKANI FAKIBABA: BIRAKIN GARİBANLAR ET YESİN
İnsan sağlığını birebir alakadar eden skandala dair Türkiye’de ise herhangi bir soruşturmanın olmadığı belirtildi.
İddialar hakkında Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanı Eşref Fakıbaba, “Dar gelirli kardeşlerim o eti almasın diye hastalık bahane ediyorlar. Bırakın garibanlar et yesin 29 liraya.” ifadelerini kullanmıştı.