Papa Francesco'nun, Vatikan'da dün düzenlediği ayin sırasında, 20. yüzyılın ilk soykırımının Ermenilere yaptığını söylemesi İtalya'da geniş yankı buldu.

Bazı muhalif siyasiler ve basın kuruluşları, Başbakan Matteo Renzi liderliğindeki hükümete baskı yaparak, Papa'ya destek verici bir tavır koyması ve 'soykırım vardır' demesi çağrısında bulundu.

Türkiye ve göçmen karşıtı aşırı sağcı Kuzey Ligi partisi (Lega Nord) lideri Matteo Salvini, "Büyükelçilerini geri çekmek bir yana, Türkiye'nin Avrupa'ya girmesi yakışık almaz. Şimdi Başbakan Renzi'ye, Avrupa Parlamentosu'na ve parlamentodaki komisyonlara birer mektup yazarak, Türkiye'nin Avrupa'ya katılım müzakerelerinin durdurulmasını isteyeceğim. Papa, Ermeni soykırımı konusunda büyük bir cesaret gösterdi" diye konuştu.

Muhalefetteki İtalya'nın Kardeşleri (FDI) partisi milletvekili Giorgia Meloni ise, "Ermeni soykırımını tanımayan Avrupa Birliği'ne giremez" mesajını sosyal medyadan paylaştı.

Ermenistan'ın İtalya'daki Fahri Konsolosu Pietro Kuciukan da, İtalya hükümetinin sessiz kalmamasını istedi.

Eski başbakanlardan Silvio Berlusconi'nin ailesine ait olan İl Giornale gazetesi ise manşete taşıdığı konu için "Renzi, Papa'yı yalnız bıraktı" başlığını kullandı.

Söz konusu gazete, "Renzi sessiz kaldığı gibi İslami partnerlerini kızdırmamak için, ayin için Roma'da bulunan Ermenistan Devlet Başkanı Serj Sarkisyan'la da bir araya gelmedi. Renzi, Papa ile aynı çizgide olursa Kazak gazını ve Ankara'nın Expo 2015'e (Milano'da yapılacak) getireceği parayı riske atmış olur" diye yazdı.

Başbakan Renzi sessizliğini korurken, Barselona'da katıldığı bir toplantı sonrası gazetecilere konuşan Dışişleri Bakanı Paolo Gentiloni, Papa'ya karşı açıklamalar yapan Türkiye'nin haksız olduğunu savunarak, "15 yıl önce Papa 2. Jean Paul'ün de benzer şekilde ifadeleri olmasını hesaba katarsak Türklerin sert açıklamaları haklı gibi görünmüyor" dedi.

İtalya'nın her zaman, 100 yıl önce şiddete maruz kalan ve acı çeken Ermeni halkı ve hükümetiyle dayanışmasını belirttiğinin altını çizen Bakan, “Soykırım ile ilgili olarak ise her zaman İtalya'nın dostları olan Ermenistan ve Türkiye'yi, daha az gergin konularda bu durumun engel teşkil etmemesi için diyalog halinde olmaya davet ettik" diye konuştu.

Başbakanlık nezdindeki AB İşlerinden Sorumlu Devlet Sekreteri Sandro Gozi de La 7 kanalındaki 'Omnibus' adlı programa katılarak, konuya ilişkin soruları yanıtladı.

Gozi, "Ben bir hükümetin bu konu hakkında resmi bir pozisyon almasının uygun olduğunu düşünmüyorum. Bir hükümet, 'soykırım' kelimesini kullanmamalı. Bizim için en iyisi, 100 yıl öncesinin değil, bugünün Türkiye'sinin sorunlarıyla ilgilenmemiz ve bunların çözümü için onlara yardım etmemizdir" dedi.

Program sunucularının ısrarla İtalya hükümetinin, Ermeni meselesinde "soykırım" kelimesini kullanmamasını eleştirmesi üzerine Gozi, "Sandro Gozi olarak ben soykırım olduğunu düşünüyorum. Ancak bugüne kadar hiçbir hükümetimiz bu konuda resmi bir pozisyon almamıştır. Bence hükümetler ve insanlık, sadece Yahudi soykırımını yadsıyamaz. Çünkü bu tarihi bir gerçeklik olarak kabul edilmiştir" diye sözlerini sürdürdü.

Yakın zamanda Türkiye'nin AB Bakanı (Volkan Bozkır) ile bir araya geldiğini de hatırlatan Gozi, "Onunla 100 yıl öncesindeki Ermeni soykırımını değil, günümüzün; 2015'in sorunlarını konuştuk. Demokrasi, insan hakları ve azınlıklarla ilgili konuştuk. Biz, duvara karşı duvarla değil, diyalog ve müzakerenin bu sorunları çözmek için gerekli olduğunu düşünüyoruz" ifadelerini kullandı.

"Türkiye ve Avrupa'nın ilişkilerinin iyi olduğu dönemde Kürt ve İstanbul'da yaşayan Hristiyan azınlığa ilişkin sorunları büyük ölçüde çözdüğümüzü hatırlatırım" diyen Gozi, sözlerini şöyle sürdürdü: "Papa'nın sözleri, geçmişte Fransa ile de yaşandığı gibi Ankara'yı çok kızdırdı. Tarihin yorumlanması olağan ve önemlidir, mutlak bir tarihsel okuma yoktur ve tarihin yorumlanması güçlü ayrılıklar yaratır. Bizim gibi politika yapanların günümüzün siyasi problemleriyle ilgilenmesi daha makuldür. Hiçbir hükümet bu konuda (Ermeni soykırımı) resmi bir tutum içine girmemeli: bu tarihçilerin görevidir."

Perşembe günü, Fransa, Almanya ve Slovakya'nın AB bakanları ile bir araya geleceğini belirten Gozi, "Şimdi soğuk olan Türkiye-AB ilişkilerini de ele alacağız onlarla ve Türkiye'nin yaptığı bazı endişe verici tercihleri de konuşacağız" dedi.

Birçok platformda İtalya'nın Ermeni Tehciri'ni soykırım olarak tanıdığı belirtilse de, söz konusu ülke hükümet düzeyinde resmen bunu kabul etmiyor.

Ne var ki, 2000 yılında parlamentonun alt kanadı Temsilciler Meclisi'nde yapılan oylamada, İtalyan hükümetine, soykırımı tanıması için Türkiye'yi ikna etmesi önerilmişti. Ancak parlamentonun üst kanadı Senato ise bunu onaylamadı.

2010 yılında bir açıklama yapan, o dönemdeki İtalya'nın Ankara Büyükelçisi Carlo Marsili de, "İtalya kesinlikle soykırımı tanımıyor" demişti.

DHA