AKP Lideri Erdoğan, 15 Temmuz sonrasında Türk Silahlı Kuvvetleri’ni (TSK) tam denetimi altına almak için bir anlamda komutanları tamamıyla siyasetin içine çekti. Erdoğan, 15 Temmuz kumpasını komutanlarla birlikte kurgulayarak onları bir anlamda siyasetin tam da merkezini oturttu. Erdoğan ikinci hamle olarak genelkurmay başkanlarını görevlerinin sonunda milli savunma bakanı yapar hale getirdi. Bu aslında Osmanlı’nın son dönemlerinde tercih edilen bir uygulamaydı. Dönemin padişahları Serasker yani genelkurmay başkanlarını bir anlamda denetimi altında tutmak için harbiye nazırlarını seraskerler arasından atamaya başlamıştı. Bu yöntem cumhuriyetin ilk yıllarında da uygulandı. Osmanlı’nın son genelkurmay başkanlarından Fevzi Çakmak, cumhuriyet döneminin de ilk genelkurmay başkanı idi ve uzun yıllar bu görevde kaldı. 

Atatürk bir anlamda TSK’yı Fevzi Paşa üzerinden kontrol etti. Milli Savunma Bakanları’nın sivillerden oluşması 1960 ihtilaline kadar sürdü, sonra bu uygulamadan vazgeçildi. İşte Erdoğan bir anlamda bu geleneği yeniden Türk siyasetine taşıdı. 15 Temmuz’un baş aktörlerinden Genelkurmay Başkanı Orgeneral Hulusi Akar’ı darbe oyunu sonrasında Milli Savunma Bakanı olarak ödüllendirdi. Akar, 2018 seçimleri sonrasında MSB olarak atandı ve yaklaşık 4 yılı aşkın bir süre bu görevde kaldı. 

 

Akar, Mayıs 2023 seçimleri sonrasında da bu koltuğu halefi olan Genelkurmay Başkanı Orgeneral Yaşar Güler’e devretti. Herkes belki de yeni dönemde de Akar’ın savunma bakanlığına devam edeceğini tahmin ediyordu ama olmadı. Erdoğan, siyaset yaşamında hep yapageldiği adam harcama yöntemini Akar üzerinde de uyguladı. Bakanlıktan alınan Akar şimdi TBMM Milli Savunma Komisyonu başkanı olarak, AKP Milletvekili Mehmet Ali Çelebi ile birlikte IDEF Savunma ve Havacılık Fuarı’nı ziyaret ediyor. Birisi emekli orgeneral diğeri de eski teğmen. Erdoğan bu, koskoca orgeneral ve Genelkurmay Başkanı ile teğmeni aynı potada eritmesini biliyor. Ne diyebil bu bir başarı mı yoksa Erdoğan’ın siyasi çıkarı uğruna insanları ne hale getirdiğinin bir ispatı mı? Ya da tersinden bakalım Akar gibiler siyasi çıkarı uğruna ne hallere düşüyor… Konuyu uzattım farkındayım ama bu girişi yapmak zorundaydım.  

 

Hulusi Akar’ın TBMM Milli Savunma Komisyonu Başkanı, Güler’in MSB’nı olduğu bir süreçte kuşkusuz Genelkurmay Başkanlığı’na en kıdemli komutan olarak Kara Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Musa Avsever’in atanması bekleniyordu ancak olmadı. Erdoğan, Avsever’i vekaleten de olsa Genelkurmay Başkanlığı’na atadı. TSK Personel Kanuna göre, kara kuvvetleri komutanları, genelkurmay başkanı yurtdışına çıktıklarında veya izinli olduklarında vekaleten bu görevi yürütüyorlar. Cumhurbaşkanı’nın yurtdışına çıktığı zaman TBMM Başkanı’nın Cumhurbaşkanlığı’na vekalet etmesi gibi bir şey bu… Peki Erdoğan, Avsever’i neden genelkurmay başkanlığı’na vekaleten veya asaleten atamadı. Oysa aynı Erdoğan, 2018 yılında Genelkurmay Başkanı Akar’ı MSB yaptıktan sonra kara kuvvetleri komutanı olan Yaşar Güler’i hemen Genelkurmay Başkanlığı’na vekaleten sonra da asaleten atamıştı.  

 

Asıl sorulması gereken soru şu; Erdoğan, TSK komuta kademesinin belirleneceği Ağustos Yüksek Askeri Şura’sında Avsever’i asaleten Genelkurmay Başkanı olarak atayacak mı? Erdoğan’ın Avsever’i emekli etme ihtimali var mı? Bunu yakında göreceğiz ancak Ankara kulislerine ilişkin ilginç bir bilgiyi paylaşmak gerekiyor. Avsever’den sonra en kıdemli karacı orgeneraller arasında bulunan 2. Ordu Komutanı Orgeneral Metin Gürak genelkurmay başkanlığına hazırlanıyor. Hatta Gürak için bazı isimler Saray nezdinde ciddi şekilde kulis yapıyor. Bir ekip Gürak’ın Avsever’e nazaran Erdoğan’a daha sadık olacağına ilişkin Saray’da ciddi kulis yapıyor. Gürak lehine kulis yapanların başında Erdoğan’ın en yakın olan isimlerden Fahri Kasırga ile Metin Kıratlı geliyor. İkinci bir ekip ise laik kesimler üzerinde kulis yapıyor. Bu isimlerin başında da 26’ncı Genelkurmay Başkanı emekli orgeneral İlker Başbuğ geliyor. 2008-2010 yıllarında Genelkurmay Başkanlığı yapan Başbuğ, aynı dönemde Gürak’ı tuğgeneral rütbesi ile Genelkurmay İletişim Daire Başkanlığı’na atamıştı. Yani Gürak, Başbuğ’un emrinde 2 yıl çalışmış ve terfilerinde de Başbuğ’un ciddi bir etkisi olmuştu. Başbuğ, Gürak’a sahip çıkıyor. Zira Başbuğ ile Gürak’ın eşleri çok yakın akraba. Bu akrabalık ilişkisinin yanında Başbuğ ve Gürak iki asker olarak aynı ideolojik ilkeler çerçevesinde hareket ediyor. Başbuğ’un etrafından kümelenen ve kendilerini Milli Damar olarak tanımlayan ve gazetecilerin de yoğun olarak bulunduğu ekibe göre Gürak’ın genelkurmay başkanı olması ile TSK’da yeni bir döneme geçilecek ve Gürak bu kesimler tarafından kademeli olarak TSK’yı normal çizgisine döndürecek adam olarak görülüyor. Peki Gürak, beklenildiği gibi bu işin üstesinden gelebilir mi? Gürak sessiz ve sakin bir yapıya sahip. Bir anlamda renk ve koku vermez. Bu yönüyle Başbuğ’a çok benzer.  

 

15 Temmuz Darbe Girişimi öncesinde saat 18.30 civarında Genelkurmay Başkanı Orgeneral Hulusi Akar'dan aldığı emirle Etimesgut'taki Zırhlı Birlikler Okulu ve Eğitim Tümenine gidip hiçbir tankın hareket etmemesi, hareket hâlinde olanların da en yakın birliklere dönmesi; Kara Havacılık Komutanlığında da hiçbir hava aracının uçmaması için denetim yaptı. Saat 22.00 sıralarında Genelkurmay Karargâhına gitti, darbeciler tarafından derdest edildi ve Akıncı Üssü'ne götürüldü. Daha sonra diğer komutanlarla birlikte ertesi gün kurtarıldı. 2016-2017 yılları arasında EDOK Muhabere Hizmet Destek Eğitim komutanlığı, 2017-2018 yılları arasında Türk Kara Kuvvetleri Kurmay Başkanlığı ve 2018-2020 yılları arası TSK Genelkurmay II. Başkanlığı görevlerini yürüttü. 10 Ocak 2020 tarihinde Türk Silahlı Kuvvetleri Libya Askerî Müşaviri olarak görevlendirildi. 2020'de orgeneral rütbesine terfi etti ve 2. Ordu Komutanlığına getirildi. 24 Aralık 2021'de Millî Savunma Bakanı Hulusi Akar tarafından başarılarından dolayı Türk Silahlı Kuvvetleri Üstün Hizmet Madalyası ile ödüllendirildi. 

 

Mart 2023 tarihinde bazı internet sitelerinde Gürak’ın, Erdoğan’ın programlarına alınmadığına ilişkin bir haber yayınlandı ve MSB bu haberi yalanladı. Bu aslında planlı bir haberdi zira bu şekilde Gürak’ı mağdur yaparak iktidarın Gürak’ı sahiplenmesi amaçlandı. Benzer bir durum aslında Başbuğ’un Genelkurmay Başkanlığı öncesinde de olmuştu. Her ne hikmetse Haziran 2008 tarihinde dönemin Başbakanı Erdoğan’ın yine dönemin Kara Kuvvetleri Komutanı Org. Başbuğ’u Genelkurmay Başkanı olarak atamayacağına ilişkin haberler servis edilmeye başlandı. Temmuz 2008’’de bu haberler giderek arttı. Ve haberleri yaptıranlar sonuca ulaştılar. Erdoğan, Ağustos 2008 Yüksek Askeri Şura toplantısından birkaç gün önce teamüllere aykırı bir şekilde Başbuğ’u Genelkurmay Başkanlığı’na atadı. Aynı çevrelerin Mart 2023’den bu yana benzer mağduriyet oluşturma stratejisini Gürak için de uygulaması ilginç! Bakalım Gürak için arka kapı diplomasini işletenler başarılı olabilecek mi? Yani Başbuğ, Gürak’ı Genelkurmay Başkanı yaptırabilecek mi? İşin özeti bu….