Haydi resesyonu biliyoruz da çift dipli resesyon nedir? diyecek olursanız hemen kısaca onu açıklayarak başlayalım:
Mahfi Eğilmez yıllar önce “Ekonomik krizleri anlama rehberi” adlı bir makale yayınlamıştı. Bu makalede en açık haliyle çift dipli resesyonu şu şekilde açıklıyordu “Resesyon ekonomide küçülme halidir. Bununla birlikte ekonomide bir çeyreklik dönemde yaşanacak bir küçülme hali resesyon olarak tanımlanmamaktadır. Genel olarak ekonomik faaliyetlerin daralması, küçülmesi olarak ifade edilse de son yıllarda çok daha spesifik bir tanımlama getirilmiştir. Buna göre eğer bir ekonomide üst üste iki çeyrek GSYH küçülmesi yaşanmışsa o ekonomide resesyon söz konusu demektir.
Resesyon bazı hallerde iki çeyrek sonrasında sona erebileceği gibi bazı hallerde daha uzun süreli olabilir. Bir ekonominin resesyondan iki çeyrek sonunda çıkmasına V tipi çıkış, daha uzun bir sürede çıkmasına ise U tipi çıkış adı veriliyor. Eğer ekonomi resesyondan çıkışa geçtikten sonra yeniden küçülmeye girmişse o zaman da buna W tipi resesyon ya da çift dipli resesyona adı veriliyor.”
İşte Türkiye’nin şu an karşı karşıya olduğu durgunluk riski uzmanlar tarafından çift dipli resesyon olarak görülüyor.
Bloomberg’de konuyla ilgili yayınlanan makalede Türk ekonomisinin geçtiğimiz yılın son çeyreğinde bulunduğu resesyondan bu yılın ilk çeyreğinde çıkabileceği söylense de bunun çok uzun süreli olmayacağı ve yeniden resesyona girilmesi olasılığının yüksek olduğuna değiniliyor.
Özellikle Lira üzerindeki yenilenen baskıların bu yavaşlamada etkili olacağı belirtiliyor.
Bugün açıklanan sanayi üretimi verisine yer verilerek Mart ayında geçtiğimiz Temmuz’dan bu yana görülen en büyük sıçramanın kaydedildiği işaret ediliyor. Ancak haftalarda kurda görülen dalgalanmalar nedeniyle bu toparlanmanın uzun vadeli olamayacağı riskinin altı çiziliyor.
Nomura International ekonomisti İnan Demir teknik resesyonun bu yılın ilk çeyreğinde sona ereceği düşünülse de çift dipli resesyon olasılığının elenemeyeceğini söylüyor.
Demir, Mart sonlarından itibaren devam eden finansal piyasalardaki volatilite ve süregelen politik belirsizlikler yılın ikinci çeyreğinde ekonomik aktiviteler üzerinde baskı yaratacaktır yorumunu paylaşıyor.
Bloomberg Ortadoğu ekonomisti Ziad Daoud sanayi üretimi verisinin yılın ilk çeyreğinde resesyon çıkıldığını işaret eden son kanıt olduğunu söylese de, Lira’da son dönemde görülen çalkantıların bu yılın devamında yeniden resesyona girilmesi konusunda gerçek bir riskin varlığına işaret ettiğini belirtiyor.
İstanbul seçimlerin yeniden yapılmasına dair kararın yeni bir politik kriz periyoduna girilebileceği konusundaki tehditleri artırdığı düşünülüyor.
Ve asıl sorunun ekonominin Lira zayıflığı ile oluşan bir krizi daha kaldırıp kaldıramayacağı olduğu belirtiliyor. Bu çeyrekte Lira gelişmekte olan ülke para birimleri içerisinde %8’lik kaybıyla dolar karşısında en kötü performans gösteren para birimi konumunda.
Goldman Sachs ve Morgan Stanley gibi kurumlar son dönemde Lira’da görülen dalgalanmalar sonrasında büyüme tahminlerini belirgin biçimde aşağıya çekmişlerdi.
Her ne kadar Bakan Albayrak pek çok ekonomistin bu yıl için öngördüğü daralmaya beklentileriyle zıt %2.3’lük bir büyüme beklentisine takılıp kalmış olsa da, Goldman Sachs ekonomistleri Clemens Grafe ve Kevin Daly son raporlarında Lira’nın son dönemde karşılaştığı değer kayıpları sonrası ikici çeyrekte ilk çeyrekte beklenen toparlanmanın yeniden tersine dönebileceğini öngörüyorlar.
Bu yazı paraanaliz'den alınmıştır...
