Orakcı, 2005 yılında 10 bin 27'si tehlikeli yük taşıyan olmak üzere toplam 54 bin 794 geminin boğazdan geçiş yaptığını, 2006 yılında ise buna yakın sayıda geminin boğazı kullandığını vurguladı.
Orakcı, ''Buradan şu mesajı çıkarabiliriz,
İstanbul Boğazı gemi trafiğine doymuştur. Çünkü 2004, 2005 ve 2006 yılları bize aynı rakamları veriyor.Genelleyecek olursak, İstanbul Boğazı'ndan yılda 55 bin gemi geçiyor. Bunların 10 bini, yani yüzde 18'i tehlikeli yük taşıyan gemilerdir'' diye konuştu.
Gemilerin 2004 yılında 143,4 milyon ton, 2005 yılında 143,5 milyon ton, 2006 yılında yaklaşık 145 milyon ton tehlikeli yükü İstanbul Boğazı'ndan taşıdığına dikkat çeken Orakcı, bu yükün büyük bölümünün
ham petrol olduğuna işaret etti.
Orakcı, günde ortalama 400 bin ton tehlikeli maddenin İstanbul Boğazı'ndan geçtiğini kaydederek, tehlikeli yükler açısından dünya ticaretinin gerekli önlemleri alması ve
boru hatları gibi alternatif
taşıma modelleri geliştirmesi gerektiğini söyledi.
İstanbul Boğazı'nı en fazla Türk bayraklı gemilerin kullandığını belirten Orakcı, bunu sırasıyla
Rusya,
Malta ve
Ukrayna bayraklı gemilerin izlediğini bildirdi.
Boğazdan 2005 yılında geçiş yapan gemilerin yaş ortalamasının 23,3 olduğunu ifade eden Orakcı, bu gemiler arasında bulunan bin 363 yolcu gemisinin kendi arasındaki yaş ortalamasının ise 32,1 olduğunu vurguladı.
ÇOĞU KILAVUZ KAPTAN ALMIYOR
Salih Orakcı, İstanbul Boğazı'ndan geçiş yapan gemilerin çoğunun
kılavuz kaptan almadığını belirterek, kılavuz kaptan alma oranının 2005 yılında yüzde 35,4, 2006 yılında ise yüzde 38,3 olarak gerçekleştiğini bildirdi.
Kılavuz kaptanların
kazaları önlemede en önemli faktörlerden biri olduğunu vurgulayan Orakcı, ''Ayrıca,
makine arızası yapan bir gemide kılavuz kaptan olsa dahi kaza riskini önlemede eskort römorkör büyük rol oynar. Dolayısıyla, İstanbul Boğazı'nı kullanan gemilerin eskort römorkör almalarında fayda var'' dedi.
Orakcı, İstanbul Boğazı'nı kullanan gemilerden 2005 yılındaki sadece yüzde 1,8'inin, 2006 yılında da yüzde 2 civarında geminin eskort römorkör kullandığını dile getirdi.
Panama ve Süveyş kanallarından geçen gemilerin kılavuz kaptan ve römorkör kullandığını ifade eden Orakcı, dünyanın en riskli
doğal dar su yolu olan İstanbul Boğazı'nda ise 1936 tarihli Montrö
Boğazlar Sözleşmesi'ne göre uğraksız geçiş yapan gemilere kılavuz kaptan ve römorkör kullanma zorunluluğu bulunmadığını, bunun da ayrı bir risk oluşturduğunu bildirdi.
Orakcı, geçiş yapan gemiler
kural ihlalleri yönünden incelendiğinde, 2005 yılında 250 olan toplam ihlal sayısının 2006 yılında 124 olduğunu kaydetti.
Orakcı, gemi arızaları yönünden ise ortalama her 2,5 günde bir, bir geminin arızalandığını, arızaların büyük bölümünün de gemilerin makine ve dümenlerinden kaynaklandığını söyledi.