Covid-19 salgını ekonomik göstergelerde en çok işsizliği etkiledi. ABD’de işsizlik oranı yüzde 4’ten yüzde 14’e fırladı. Milyonlarca kişi işsizlik maaşı alabilmek için sıraya girdi. Türkiye’de ise yüzde 13,4’lük işsizlik oranı hali hazırda ABD’nin pandemiyle beraber rekor kıran işsizlik oranına denk. Ancak Türkiye’deki işsizlik oranını açıklayan kurum olan Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) en son şubat ayına ilişkin işsizlik verilerini yayımladı. Mart ayına ilişkin veriler ise bugün yayımlanacak.
Buna karşılık Türkiye İş Kurumu’nun (İŞKUR) açıkladığı aylık veriler, işsizliğe ilişkin öncü gösterge niteliğinde. Zira TÜİK’in son açıkladığı veri şubat ayına aitken, İŞKUR kendi veri tabanındaki mayıs istatistiklerini yayımlamış durumda. Mayıs verilerinde işsizlik maaşına başvuranların sayısı görünmese de ocak ile nisan arasında başvurulardaki değişimi görmek mümkün.
Buna göre ocak-nisan arasında Türkiye’de işsizlik maaşına 811 bin 164 kişi başvurdu. Ancak bu başvuruların yüzde 65’i salgının etkilerinin görüldüğü mart ve nisan aylarında gerçekleşti. Ocak ve şubatta toplam 281 bin 540 kişi işsizlik maaşına başvururken, mart ve nisanda bu sayı 529 bin 624 kişi olarak kayıtlara geçti.
Öte yandan bir diğer dikkat çekici tablo ise işsizlik maaşını hak edenlerde yaşandı. Ocak-Nisan arasında işsizlik maaşına 811 bin 164 kişi başvurdu ancak bu kişilerin sadece 309 bin 82’si maaş almaya hak kazandı, 502 bin 82 işsiz ise işsizlik maaşı gelirinden mahrum kaldı.
Sadece nisan ayında 309 bin başvuru
Hükümet 9 Nisan itibariyle işten atmaları yasakladı. Buna karşılık aynı ay işsizlik maaşı başvurularında da rekor kırıldı. İŞKUR’un verilerine göre sadece nisan ayında 308 bin 968 kişi işsizlik maaşına başvurdu. Buna karşılık başvuranların sadece yüzde 22’si işsizlik maaşı alabilmeye hak kazandı. Nisan ayında 69 bin 347 kişiye işsizlik maaşı bağlandı.
İşsizlik maaşına başvuran İşsizlik maaşını hak eden
2018 Mart-Nisan 200 bin 261 99 bin 360
2019 Mart-Nisan 287 bin 56 154 bin 489
2020 Ocak- Şubat 281 bin 540 153 bin 821
2020 Mart- Nisan 529 bin 624 155 bin 261
Geçen yılın iki katı
Bu yılın mart ve nisan aylarındaki başvurular geçen yılla karşılaştırıldığında da vahim tablo daha da netleşiyor. 2019’un mart ve nisan aylarında işsizlik sayı olarak cumhuriyet rekoru kırmıştı. Buna rağmen 2020’nin mart nisan ayı verileri 2019’u katladı. Geçen yıl mart ve nisanda 287 bin 56 kişi işsizlik maaşına başvururken bu sayı bu sene 529 bin 624 oldu. İşsizliğin görece daha düşük olduğu 2018’de ise işsizlik maaşına başvuran sayısı 200 bin 261 kişiydi.
İşten atma yasağı 3 ay daha uzatıldı
İşsizlik maaşına başvurular rekor kırıyor, ancak işten atma 9 Nisan’dan beri yasak. Patronların ücretsiz izne çıkardığı emekçiler günlük 39 liraya geçinmek zorunda bırakılıyor ve bu kişiler işsiz sayılmıyor. İşten atma yasağının 3 ay süreceği duyurulurken dün basına sızdırılan haberlere göre yasağın 3 ay daha uzatılması söz konusu.
