İskender’in Tabutunun Başındaki 22 Filozof ve İmam Gazali

Dünkü ziyaretimizde sorduğum bir soruya Fethullah Gülen Hocaefendi’nin verdiği cevabı yazmadan önce, onuncu yüzyılda yaşamış meşhur tarihçi Mesudi’nin, “Muruc Ez-Zeheb” (Altın Bozkırlar) eserinden bir bölüm aktarayım.

Büyük İskender; İran ve Hindistan seferinden sonra ölünce mumyalanmış cesedi, mücevher süslü altın bir tabuta konulur ve beraberindeki filozoflar tabutun başında toplanırlar. Çünkü hocası Aristo olan Büyük İskender; hayatta iken etrafına aldığı Yunan, Fars ve Hintli filozoflarla toplantılar yapar, sözlerini zevkle dinler ve kararlarını onların görüşlerine göre verirdi.

Tabutun başında filozofların en yaşlısı ve önde geleni şöyle der:

“Her biriniz halkın önde gelenleri için taziye, avam tabakası için ise öğüt niteliğinde bir söz söylesin.”

İlk önce bu filozof ayağa kalkıp, elini İskender’in altın tabutuna koyarak şöyle der:

“İnsanları esir alan kişi esir oldu!”

İkinci filozof kalkar:

“Bu İskender altını gizlerdi, şimdi altın onu gizliyor…”

Üçüncü filozof:

“Bu cesette en zahit kişi, bu tabutta ise en imrenilen kişi yatmaktadır.”

Dördüncü filozof:

“Ne tuhaf, güçlü insan yenildi. Zayıflar gururla eğlensinler!”

Altıncı filozof:  

“Ölümünle bize güzel bir vaaz verdin. Aklı olan bunu düşünsün, ibret almak isteyen bundan ibret alsın.”

Yedinci filozof:

“Pek çok insan senden korkar, arkandan bile konuşamazdı. Şimdi ise huzurundalar ve senden korkmuyorlar.”

Sekizinci filozof:

“Bu nefis ölmemek için ne çok didindi, ama öldü.”

Onüçüncü filozof:

“Ey büyük Sultan! Saltanatın bulutun gölgesi gibi