İnsan beynindeki mikroplastik seviyesi hızla artıyor

Son 50 yılda mikroplastik kirliliğinin hızla artışı, insan beyninde de bu zararlı parçacıkların birikmesine yol açıyor olabilir.

Yeni bir araştırma 1997 ile 2024 arasında yapılan otopsilerde beyin dokularında mikro ve nanoplastik parçacıkların artış gösterdiğini ortaya koydu. Ayrıca bu küçük plastik parçacıklar karaciğer ve böbrek örneklerinde de tespit edildi.

Mikroplastiklerin insan vücudunda yaygın bir şekilde bulunduğu biliniyor. Kan, sperm, anne sütü, plasenta ve kemik iliğinde bile bu parçacıklara rastlandı. Sağlık üzerindeki etkileri büyük ölçüde bilinmese de felç ve kalp krizi gibi durumlarla ilişkilendirildi.

Araştırmacılar, demans hastası olan kişilerin beyin örneklerinde mikroplastik yoğunluğunun yaklaşık altı kat daha fazla olduğunu belirtti. Ancak demansın beyne verdiği zarar nedeniyle bu yüksek yoğunluğun beklenir olduğu dolayısıyla bir neden-sonuç ilişkisi kurulamayacağı vurgulandı. Demans, insanların hafızasını, konsantrasyonunu, düşünmesini ve muhakemesini etkileyen bir hastalık.

Araştırmayı yürüten ABD New Mexico Üniversitesi'nden Prof. Matthew Campen liderliğindeki ekip "Mikro ve nanoplastiklerin çevredeki varlığının hızla artması, bu parçacıkların nörolojik hastalıklardaki ya da diğer sağlık sorunlarındaki rolünü anlamak için çok daha büyük bir çabanın gerektiğine işaret ediyor," dedi.

Mikroplastikler plastik atıkların parçalanmasıyla ortaya çıkıyor. Bu kirlilik Everest Dağı'nın zirvesinden okyanusların derinliklerine kadar gezegenin her yerine yayılmış durumda. İnsanlar bu parçacıkları yiyecekler, içme suyu ve solunum yoluyla vücutlarına alıyor.

Perşembe günü yayımlanan bir başka çalışma, erken doğum yapan kadınların plasentalarında mikroplastik kirliliğinin daha yüksek olduğunu ortaya koydu. Daha önce yapılan bir analiz ise mikroplastiklerin farelerin beyinlerindeki kan damarlarını tıkayarak nörolojik hasara yol açtığını, ancak insan kılcal damarlarının daha büyük olduğunu belirtti.

Nature Medicine dergisinde yayımlanan yeni araştırma, 2016