İhsanoğlu, törende yaptığı konuşmada, bugün İslam adına hareket ettiğini söyleyen bazı çevrelerin hiçbir şekilde İslamı temsil etmediğini vurguladı. Aynı törende, 1977'de Müslüman olan 1960'ların efsanevi pop şarkıcısı Yusuf İslam da fahri doktora unvanı aldı. İhsanoğlu, 1970'li yılların ortalarında akademik çalışma yapmak üzere kimya bölümüne geldiği Exeter üniversitesinin, kalbinde ayrı bir yeri bulunduğunu, Exeter halkının sıcak konukseverliğini de hiçbir zaman unutmadığını belirtti. ''Bu kampusta geçirdiğim bütün güzel günleri her zaman yad ediyorum'' diyen İhsanoğlu, okulun yüksek eğitim düzeyinin yanı sıra o yıllarda bütün Müslüman öğrencilerin cuma namazı kılmasına olanak tanıyan anlayışına da teşekkür etti. Müslüman öğrencilerin, daha sonra kendisinin de kurucu başkanı olduğu Güneydoğu İngiltere Müslüman Birliğini kurduğunu hatırlatan Ekmeleddin İhsanoğlu, şimdi Exeter Üniversitesinde İslam, Orta Doğu ve Körfez Bölgesi araştırmaları kürsülerinin kurulduğunu görmekten büyük mutluluk duyduğunu kaydetti. Bugünün dünyasında yaşanan krizlere de dikkati çeken İhsanoğlu, bu krizlerin kendisinin temsil ettiği uluslararası arenanın mensubu bulunan ülkelerde de etkili olduğunu hatırlattı. Şimdi herkesin kendisine 21. yüzyılın başında niye çözümü olmayan büyük çatışmalar yaşandığı sorusunu yöneltmesi gerektiği söyleyen İhsanoğlu, uluslararası toplumun adil ve herkese alan tanıyan çok kültürlü ve çok inançlı bir yapı haline gelmesinin gereğinin altını çizdi. Herkesin küresel değerler üzerinde bir uzlaşma araması gerektiği uyarısında da bulunan İhsanoğlu, özellikle entelektüel çevrelerin sorunların çözümü için ellerinden gelen desteği kendi alanlarında vermesi gerektiğini vurguladı. İslamın, İngiltere'deki bugünkü imajıyla 30 yıl önceki imajını karşılaştırdığında büyük bir üzüntü duyduğunu da anlatan İhsanoğlu, bugün İslam adına hareket ettiğini söyleyen bazı çevrelerin hiçbir şekilde İslamı temsil etmediğini vurguladı. İslamı yanlış algılayanlarınsa gerçeği arama zorunluluğunu gözden kaçırdıklarını belirten İhsanoğlu, ''marjinallerin eylemleri yüzünden hepimiz zor zamanlar yaşıyoruz. Ben şahsım adına, şeytani amaçlarını İslam örtüsü altında kullanan herkesi kınıyorum'' dedi. İhsanoğlu, İslamla ilgili yanlış düşünceler içinde olanlardan da yargılarında çok katı olmamaları ve İslamı anlamaya çalışmalarını istedi. Exeter Üniversitesi Rektörü Prof. Floela Benjamin'in fahri doktora unvanını sunmasından önce de İhsanoğlu'nun detaylı bir öz geçmişi okundu. İhsanoğlu'nun bilimsel ve kültürel alanda verdiği hizmetlerin yanı sıra kültürler ve dinler arasındaki ilişkilere yaptığı katkıya vurguda bulunulan öz geçmişte, İhsanoğlu'nun pek çok yayına imza attığı ve sadece Exeter Üniversitesi kütüphanesinde 9 adet kitabı bulunduğu hatırlatıldı. Törende fahri doktora unvanı alan Yusuf İslam da duyduğu onuru dile getirdi ve Müslümanlığı seçmesinde neyin etkili olduğunu genç öğrencilere anlattı. Kişinin mutlu olabilmesi için mutlaka bir rayda hayatını sürdürmesi gerektiğini, yaşamının belli bir döneminden sonra içine dönüp İslamı okuyup anlamaya çalıştığını ve hayatına yeni bir yön verdiğini hatırlatan İslam, ''İslam'' sözcüğünün barıştan geldiğine dikkati çekti. Yusuf İslam, rayı olmayan yolculukların çok uzağa erişemeyeceğini de hatırlatarak, bugün İslam adına hareket ettiğini öne süren tehlikeli bazı insanların İslamın değerlerinden çok uzakta olduğunu vurguladı. Fahri doktora unvanı alan Ekmeleddin İhsanoğlu ve Yusuf İslam, daha sonra Rektör Floela Benjamin ve Üniversite senatosu üyeleriyle bahçede fotoğraf çektirdi. İhsanoğlu'na, bu sırada eşi Füsun İhsanoğlu da eşlik etti.