Cep telefonlarından görüntülü konuşturan 3G de bunlardan biri. Toplumda çok fazla rağbet görmese de 3G teknolojisi
işitme engellilerin hayatını kolaylaştırdı. Mesaj yazmakta zorlanan sağır ve dilsizler, görüntülü konuşma sayesinde artık yakınları ve arkadaşlarıyla rahatlıkla
iletişim kurabiliyor. Mesajla anlatamadıklarını işaret dili ile ifade ediyorlar. GSM şirketlerinden de özel
indirim bekliyorlar: "Kampanya olursa
mesaj yazmayı bırakırız."
Çeyiz alışverişi yapan işitme engelli Canan Deler, kendisi gibi işitme engelli nişanlısı Barış
Köroğlu ile 3G'yi kullanarak haberleşiyor. Ev bakmaya mı gidilecek ya da gelinlik mi alınacak? Buluşmalar, 3G teknolojisi kullanılarak ayarlanıyor. Canan Deler, bir
mobilya görüyor ve birlikte bakmak için nişanlısını arıyor.
Murat Çiçek 35 yaşında.
İlkokula başladığı yıl geçirdiği ateşli bir hastalık sonrasında işitme duyusunu kaybetmiş.
Galatasaray Lisesi'nde ikinci sınıfa kadar eğitim alan Çiçek'e göre 3G, umut
vaat ediyor. Okuduğunu anlayamadığını, anlatmak istediğini de yazıya dökemediğini ifade eden Çiçek, bu yüzden 3G'ye yöneliyor. Çiçek işten eve dönerken kendisi gibi işitme engelli eşini arıyor.
Ekmek mi lazım? Hemen görüntülü konuşma devreye giriyor. Çiçek markete gidiyor. Telefonun
kamerasını açıyor ve eşine ne istediğini soruyor. Arkadaşları ve eşiyle iletişim kurarken can simidi gibi 3G'ye sarılan Çiçek, nerede olduğunu da kamerayla anlatıyor.
6 yaşında geçirdiği
menenjit sonucu duyma yetisini kaybeden Funda Döğer'in hayatında da görüntülü konuşma önemli yer tutuyor. Döğer'e göre kamera ile konuşma sistemi,
işitme engellilere büyük
destek sağlıyor. Bunun nedeni Çiçek'in de diğer işitme engelliler gibi yazılı olarak cümle kurarken kendini tam ifade edememesi. Bu durumda imdada görüntülü konuşma yetişiyor. 0-6 yaş grubu çocuklara işaret dili eğitmenliği yapan Döğer, 3G ile kendini daha rahat hissediyor.
Türkçe, Yunanca,
İngilizce ve Almanca olmak üzere dört farklı işaret dili bilen Döğer, "Eğer taleplerimizi tam olarak yazıya dökebilseydik kameraya gerek kalmazdı." diyor. 4 yıldır görüntülü konuşmayı kullanan Funda Döğer, işaret dilinin kendilerini zinde tuttuğunu anlatıyor. Döğer, arkadaşlarıyla buluşacağı zaman hemen alıyor telefonu eline. "İşaret diliyle yarın saat beşte Taksim'de buluşalım. Ondan sonra yemeğe gidelim." diyor. Ya da bir arkadaşının
doğum günü mü var? Hemen görüntülü konuşma ile bir organizasyon yapılıyor. Mesela, memuriyet sınavları yaklaşıyor.
Türkiye İşitme
Engelliler Derneği Eğitim Komisyonu Başkanı
Namık Topçu, hemen diğer işitme engellilerle irtibata geçiyor. Tüm Türkiye'deki tanıdıklarına görüntülü konuşma ile haber veriyor.
Aileler 3G ile hasret gideriyor
Seyhan Sadak (58) ile Meryem Şemsettin (52) de 3G'yi hayatlarının her alanında kullanıyor. 60'larına merdiven dayamış olan ikili, bu konuda
genç nesillerle yarışıyor. Seyhan Sadak, 6 yaşından beri işitme engelli. İlkokul 2. sınıftan sonra okula devam edemeyen Sadak, yazı, işaret dili ve kartpostal gibi iletişim araçlarını kullanmış. Şimdilerde ise MSN ve 3G, Sadak'ın vazgeçilmezi. Altın günlerinde, misafirliklerde ayarlamalar hep 3G ile yapılıyor. Sadak, aynı zamanda farklı şehirlerde yaşayan akraba ve arkadaşları ile de 3G aracılığıyla hasret giderebiliyor. Mesajla istediklerini tam anlatamayan Sadak,
Bursa ve Ayvalık'taki arkadaşlarını arıyor. İşaret dili ile hal hatır soruyor.
Kampanya olsa mesajı bırakırız
İşitme engelliler, 3G'yi yaygın olarak kullanmalarına rağmen herhangi bir operatörün onlara yönelik tarifesi bulunmuyor. Öğretmene, doktora, öğrenciye
kampanyalar düzenleyen operatörlerin sağır ve dilsizler için herhangi bir kampanyası yok. Görüntülü konuşma ücreti normal konuşma ücreti ile aynı. İşitme engelliler görüntülü konuşmanın daha
ucuz olması halinde daha yaygın bir şekilde kullanacağını düşünüyor. Çünkü MSN'nin aksine 3G'yi her yerde kullanabiliyorlar. Mesajda, "Sen gel ev..." şeklinde kendilerini tam olarak ifade edemezken istediklerini 3G ile daha rahat anlatıyorlar. Zorlandıkları halde mesaj yazmaya devam eden sessizler, "Görüntülü konuşmada kampanya olursa mesaj yazmayı bırakırız." diyor.
ZAMAN