HSK’nın hâkimleri ihraç kararıyla ilgili AİHM ne diyor?

Darbe girişiminden hemen sonra ilk önce açığa alma ve akabinde verilen ihraç kararları ile, demokratik bir toplumun en önemli erki olan “hukuk/yargı erki” adeta yerle bir edildi ve tüm geri kalan hakimlere de bağımsız/tarafsız düşünmemeleri mesajı verildi. 

Peki gerçekten bu hâkimlerin ihracı ve akabinde tutuklanmaları ve hatta bazılarının olası kasta varan ölümleri haklı nedenlere dayanıyor muydu? 

İsterseniz bu konuyu uluslararası bir yargı kurumu olduğu kabul edilen Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin (AİHM) kanaatlerine/tespitlerine göre yorumlayalım.

AİHM, 03/03/2020 tarihinde, HSK’nın ihraç gerekçesini bir hakimin (Hakan Baş / Türkiye, Başvuru no. 66448/17) haksız tutuklama başvurusu bağlamında ele aldı. Bu kararın muhatabı bir hakim olunca ve meslekten ihraç edilen yaklaşık 5000 hakimin ihraç gerekçesi aynı olunca haliyle karar da önemli oldu. 

Kararın eleştirilecek yönleri olduğu gibi ulaşılan ihlal tespitlerinin deşifre edilmiş ve bir uluslararası karara bağlanmış olması da hafife alınmayacak bir olgudur. Şimdilik bu yazımızda sadece HSK işlemlerine ve AİHM’in bu yöndeki tespitlerine değineceğiz.

Başvurucu hakkında, 15/07/2016 tarihinde gerçekleşen darbe teşebbüsünü organize ettiği Hükûmetçe iddia edilen Fethullah Gülen yapılanması ile iltisaklı bulunduğu gerekçesiyle cezai soruşturma açılmıştır. 

16/07/2016 tarihinde HSK, 2802 sayılı Hakimler ve Savcılar Kanunun 82. maddesi (görevden doğan suç soruşturması) uyarınca idari soruştur