Hollanda Başbakanı Mark Rutte, Türkiye ile gerilimin yumuşatılmasından yana olduğunu ancak özür dilemeyeceklerini söyledi.
Rutte, katıldığı bir televizyon programında, Türkiye'nin "özür dileyin" çağrısının anımsatılması üzerine "İlişkilerin yumuşatılmasından yanayız. Ama özür dileyerek değil. Deli misin?" yanıtını verdi.
Hollanda, Cumartesi günü Türk seçmenlerle buluşmak üzere Rotterdam'a giden Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile Bakan Kaya'nın inişlerine izin vermedi. Kaya, iniş izninin iptal edilmesinin ardından karayoluyla Hollanda'ya geçti.
Rotterdam'daki Türkiye Başkonsolosluğu'na gitmek isteyen Kaya'ya Hollanda polisi izin vermedi ve "persona non grata" (istenmeyen kişi) ilan edilen Türk bakan, Almanya'ya sınır dışı edildi.
Dışişleri Bakanı Bert Koenders da, gündemlerinde Türkiye'den özür dileme seçeneği bulunmadığını vurguladı. Hollandalı bakan, Türkiye ile diyalog arayışının sonuç vermemesi halinde "sert önlemler almaya hazır olduklarını" söyledi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Hollanda'nın tavrını "skandal ve terbiyesizlik" olarak nitelendirdi ve bedelini ödeyeceklerini söyledi. Erdoğan ayrıca, daha önce "Nazi kalıntısı" olarak tanımladığı Hollanda'nın bu davranışının Avrupa'da Nazism'in "hala ayakta olduğunu" ortaya koyduğunu da öne sürdü.
"Asıl hukuk ihlalini Türkiye yaptı"
Amsterdam Özgür Üniversite Uluslararası Hukuk Bölümü öğretim üyesi Marieke de Hoon, Bakan Kaya'nın sınır dışı edilmesi konusunda Hollanda'nın değil, Türkiye'nin hukuk kurallarını çiğnediğini söyledi.
De Hoon, uluslararası hukuka göre, her ülkenin sınırları içinde kendi patronu olduğunu belirterek, Türk bakanların bu kuralı ihlal ettiğini vurguladı.
Marieke de Hoon, Hollanda'nın, "Türk bakanların referandum kampanyası ısrarı ile iç işlerine müdahale ettiği" tezini kullanabileceğini belirtti.
De Hoon, "Aileden sorumlu bir Türk bakanının bırakın Erdoğan yanlısı kampanyayı, normal koşullar bile Hollanda'ya gelmesine gerek yok" dedi.
Hollandalı öğretim görevlisi, Lahey yönetiminin, bir yabancı bakanın kamu düzenini etkileyecek siyasi çalışma yapmasını engelleme hakkı bulunduğuna dikkati çekti.
Türkiye, 16 Nisan'daki anayasa değişikliği referandumuna hazırlanırken, yurt dışında 2,9 milyon kayıtlı seçmen bulunuyor. Hollanda, 245 bin kişi ile en fazla kayıtlı Türk seçmenin bulunduğu Avrupa'daki üçüncü ülke.