Rutte, Pazar sabahı katıldığı bir televizyon programında, Türk bakanlarının Hollanda'da referandum kampanyası yapmasına izin verilmemesi ile gelişen süreci değerlendirdi.
"Yanlış bir filmin içine düştüm. Daha önce hiç böyle bir şey yaşamamıştım" diyen Rutte, olayların çığırından çıkmasını engellemek için yoğun çaba sarf ettiğini söyledi.
Hollanda, Cumartesi günü Türk seçmenlerle buluşmak üzere Rotterdam'a giden Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile Bakan Kaya'nın inişlerine izin vermedi. Kaya, iniş izninin iptal edilmesinin ardından karayoluyla Hollanda'ya geçti.
Rotterdam'daki Türkiye Başkonsolosluğu'na gitmek isteyen Kaya'ya Hollanda polisi izin vermedi ve "persona non grata" (istenmeyen kişi) ilan edilen Türk bakan, Almanya'ya sınır dışı edildi.
Sadece Cumartesi günü sekiz kez Başbakan Binali Yıldırım'ı telefonla aradığını anlatan Rutte, en son Pazar sabahı saat 02.00'de Rotterdam'da olayların büyümesi üzerine Türk mevkidaşı ile görüştüğünü belirtti.
Hollanda'nın sağduyulu taraf olacağını vurgulayan Hollanda Başbakanı, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın "Nazi kalıntısı" suçlamasının kabul edilemez olduğuna işaret etti.
Türkiye, 16 Nisan'daki anayasa değişikliği referandumuna hazırlanırken, yurt dışında 2,9 milyon kayıtlı seçmen bulunuyor. Hollanda, 245 bin kişi ile en fazla kayıtlı Türk seçmenin bulunduğu Avrupa'daki üçüncü ülke.
"Onlar Türkiye değil, Hollanda vatandaşıdır"
Rutte'ye göre, iki ülke arasındaki en önemli sorun, Türkiye'nin sürekli olarak Hollanda'daki Türklerden "vatandaşlarımız" diye söz etmesi. "Onlar Hollanda vatandaşıdır" diyen Rutte, Hollanda'nın da Türkiye kadar gururlu bir ülke olduğunu söyledi.
Türk hükümet yetkililerinin ağır yaptırım tehdidinin de kabul edilemeyeceğini dile getiren Hollanda Başbakanı, "Biz kendimize şantaj yaptırmayız" dedi.
Başbakan, Bakan Kaya'nın "istenmeyen kişi" ilan edilerek sınır dışı edilmesinin haklı bir davranış olarak değerlendirdi.
Rutte, "Türk hükümetinin iddia ettiği gibi bakan hiçbir diplomatik dokunulmazlığa sahip değildi" diye konuştu.
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile birlikte Hollanda'ya iniş izni iptal edilen Bakan Kaya'nın istenmediğinin altını çizen Rutte, buna rağmen Türk bakanın Rotterdam'a gelmekte ısrarcı olduğunu söyledi.
6 polis yaralandı, 12 gözaltı var
Hollanda Başbakanı, Kaya'nın Rotterdam'a geldikten sonra da değişik yöntemlerle polisi atlatmaya çalıştığını anlattı.
Rotterdam Belediye Başkanı Ahmet Abutalip de, Türkiye'nin Rotterdam Başkonsolosu'nun kendisini kandırmaya çalışarak, "Bakan gelmeyecek diyerek yalan söylediğini" söyledi.
Başbakan Rutte, Bakan Kaya'nın sınır dışı edilmesi nedeniyle Abutalip ve polisin tutumunu överek, teşekkür etti.
Hollanda Başbakanı, Cumartesi akşamı Türk bakanının gelişi sonrası Rotterdam'da yaşanan olayların kabul edilemez olduğunu vurgulayarak, "Herkes haddini bilsin" dedi.
AKP Hollanda Seçim Koordinasyon Merkezi tarafından Rotterdam Başkonsolosluğu önüne çağrılan Türkiye kökenli seçmenlerle yaşanan arbede sonrası altı polis memurunun yaralandığı açıklandı.
Olaylar nedeniyle 12 kişi gözaltına alındı. Polis, "dağılın" çağrısına uymayan göstericilere karşı tazyikli su kullandı.
Abutalip, Türkiye kökenli seçmenlerin Rotterdam Başkonsolosluğu'nun girişimi ile sokağa çağrıldığını öne sürdü.
Hollanda: Diplomatlarımızın güvenliğinden Türkiye sorumlu
Hollanda Dışişleri Bakanlığı, diplomatlarının güvenliğinden Türkiye'nin sorumlu olduğunu söyledi.
İstanbul'da İstiklal Caddesi üzerindeki Hollanda Başkonsolosluğu binasının tepesindeki Hollanda bayrağı indirilerek, yerine Türk bayrağı çekilmişti.
Bakanlık'tan yapılan yazılı açıklamada, "Durum netleşmiş değil. Türkiye'de bulunan Hollanda diplomatik misyonlarının güvenliğinden Türk yetkililer sorumludur. Türkiye'ye konuyla iligli resmi şikayette bulunduk" denildi.
