Güney Kore'de muhalefet partilerinin Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol'un 3 Aralık'taki sıkıyönetim ilanı nedeniyle görevden alınması için meclise sundukları yeni önerge bugün oylandı. Ulusal Meclis'te Devlet Başkanı Yoon'un aldığı sıkıyönetim kararının anayasayı ihlal ettiği gerekçesiyle azline ilişkin önerge kabul edildi.
MECLİSİN KARARI SONRASI GÖZLER ANAYASA MAHKEMESİ'NDE

Reuters haber ajansının aktardığına göre, Yoon'un iktidar partisinden bazı milletvekillerinin de önergeye destek vermesiyle birlikte, 300 sandalyeli mecliste 204 vekil Yoon'un azli yönünde oy kullandı; 85 vekil 'hayır' oyu verirken sekiz geçersiz oy kullanıldı. Bu kararla birlikte görevi askıya alınan Yoon, görevde kalmaya devam edecek. Anayasa Mahkemesi, önümüzdeki altı ay içinde Yoon'un görevden alınıp alınmayacağını değerlendirecek. Yoon eğer görevden alınırsa, ülkede erken seçim süreci başlayacak.

Milletvekilleri, önergenin görüşüleceği oturum için bugün Ulusal Meclis'te toplandı. Ana muhalefetteki Demokratik Parti ve beş küçük muhalefet partisi, Yoon'un sıkıyönetim ilanının anayasaya ve yasalara aykırı olduğu gerekçesiyle devlet başkanının görevden alınması için yeni bir önergeyi meclise sunmuştu. Önergede, 3 Aralık'taki 6 saatlik sıkıyönetim ilanının anayasayı ve yasaları ihlal ettiği, bu yüzden Devlet Başkanı'nın görevden alınması gerektiği belirtildi. Yoon'un sıkıyönetim ilanının ardından sıkıyönetim birliklerine ve polise milletvekillerini tutuklama emri verdiğine dair iddialar da yeni önergede yer aldı.
KABUL EDİLMESİ İÇİN İKTİDAR PARTİSİNDEN 8 VEKİLİN OYUNA İHTİYAÇ VARDI

Önergenin kabulü için meclis üye tam sayısının 3'te 2'sini oluşturan 200 milletvekilinin lehte oyu gerekiyordu. Ulusal Meclis'teki 300 sandalyeden 192'sine sahip olan muhalefet bloğu, nitelikli çoğunluğu sağlayabilmek için iktidardaki Halkın Gücü Partisi'nden (PPP) en az sekiz vekilin desteğine ihtiyaç duyuyordu. PPP’den yedi vekil önergeye desteğini açıklamıştı; bir iktidar vekili daha destek verirse önerge oylamada kabul edilecekti.

Güney Kore Ulusal Meclisi'nde benzer bir azil önergesi, 7 Aralık'ta, PPP milletvekillerinin çoğunun oylamayı boykot etmesi nedeniyle yeterli sayıya ulaşamayıp kabul edilmemişti. Yalnızca üç PPP milletvekilinin önerge için oy kullandığı bildirilmişti. PPP lideri Han Dong-hoon, hafta içinde yaptığı açıklamada, muhalefetin Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol'un görevden alınmasını talep ettiği önergeyi desteklediğini bildirmişti.

Han, Yoon'un meclis tarafından görevden alınmasının şu anda 'tek geçerli yöntem' olduğunu belirterek, "Gelecek azil oylamasında, partimizin milletvekilleri meclis salonuna girerek kendi inanç ve vicdanları doğrultusunda oylamaya katılmalı" ifadesini kullanmıştı.
AZİL SÜRECİ NASIL İŞLİYOR?

Güney Kore'de devlet başkanının görevden alınması için Ulusal Meclis'e sunulan azil önergesinin meclisin üçte ikisi tarafından onaylanması lazım. Diğer siyasilerin azli için ise salt çoğunluk yeterli. Oylamanın ardından süreç Anayasa Mahkemesi'ne intikal ediyor. Azil sürecine ilişkin kanıtları dinleyip değerlendirmek üzere duruşma düzenleyen mahkemenin azli onaylamak veya reddetmek için 6 ay süresi var. Dokuz yargıçtan altısının kararı onaylaması halinde lider görevden alınıyor. Bu durumda 60 gün içinde yeni başkanın seçilmesi gerekiyor. Bu süreç, devlet başkanının istifa etmesi durumunda da geçerli oluyor.

Ne olmuştu?

Devlet Başkanı Yoon, 3 Aralık gecesi televizyonda yaptığı konuşmada, 'muhalefetin devlet karşıtı aktivitelere karışması' gerekçesiyle sıkıyönetim ilan etmiş ancak parlamentonun yaptığı oylamada kararı kaldırması ve ardından bunun Bakanlar Kurulu'nda onaylanmasıyla geri adım atmıştı. Yoon, muhalefeti 'hükümetin işlevini yerine getirmesini engellemekle' suçlayarak, sıkıyönetimin 'Kuzey Kore yanlısı güçleri ortadan kaldırmayı ve anayasal özgürlük düzenini korumayı amaçladığını' savunmuştu.

Sıkıyönetim ilanının ardından Savunma Bakanlığı, ordudaki komutanlara toplantı talimatı verip teyakkuzda olunması çağrısı yapmıştı. Öte yandan 'sıkıyönetim birlikleri' olarak görevlendirilen askerlerin Ulusal Meclis'e girdiği bildirilmişti. Ulusal Meclis'te yapılan acil oturumda sıkıyönetim kararının kaldırılmasına ilişkin verilen önerge, 190 vekilin oyuyla kabul edilmişti. Ulusal Meclis Başkanlığı Ofisi, sıkıyönetimin, yapılan oylamanın ardından 'hükümsüz' hale geldiğini açıklamıştı. Bunun üzerine Bakanlar Kurulunu toplayan Yoon, kabinenin onayının ardından sıkıyönetimi sona erdirdiğini duyurmuştu.