Güney Afrika lideri Jacob Zuma, son 200 yılda beyazların el koyduğu arazilerin gerçek sahipleri siyahlara geri verilmesini teklif etti. 'Geleneksel Liderler Ulusal Evi' açılışında konuşan Zuma, beyazların 1913'ten sonra çok toprağa el koymadığını, 'arazi iddia yasasının' 1800'e kadar olan dönemi kapsaması gerektiğini söyledi.

Cape Town'daki parlamentoda konuşan Zuma şunları söyledi: "Bugünkü arazi kanunları çok orantısız şekilde siyaların aleyhine. Toprakların atalarımıza ait olduğunu ispat etmek çok zor. Biz arazi sahibi olamayız demek çok kolay. Arazi iddia yasasını 1913'ten başlatmak doğru mu? Belki doğru. Ama arazilerin çoğu 1800'den itibaren elimizden alındı. Bu tarih sömürgeciliğin tamamlandığı tarihtir."

'1913 Yerli Toprak Yasası' ile siyahların arazi satın alma ve kiralama haklarının ellerinden alındığını belirten Zuma, bu uygulamanın asıl amacının siyahlarda kalan son verimli arazilere de el konulması olduğunu söyledi.

Zuma, 1800'den önceki el koymaların kabile liderlerinin, soyluların onayı ile gerçekleştiği söylentilerinden dolayı, çok eskide olan haksızlıkları unutmanın doğal olduğunu sözlerine ekledi. Jacob Zuma, siyahlardan arazilerinin alınmasının bugün yaşanan fakirliğin ve eşitsizliğin temel kaynağı olduğunu dile getirdi.

1994'te beyazların ırkçı rejimine son vererek iktidara gelen Afrika Ulusal Kongresi (ANC), '2014'te arazi iddia yasasını' yeniden yürürlüğe koydu. 2019'a kadar gündemde olacak yasadan dolayı, Güney Afrika'da her hafta onlarca siyahın atalarına ait olan arazileri geri isteme başvuruları resmi gazetede yayınlanıyor.

Güney Afrika'da Ekonomik Özgürlük Savaşçıları (EFF) partisi üyesi öğrenciler, son aylarda beyaz koloni dönemine ait sembol heykelleri yıkmış, beyazların dedelerinden çaldığı arazileri iade etmesi için protesto gösterisi düzenlemişti.

Öte yandan milliyetçi beyazlara ait olan Özgürlük Cephesi Artı partisi lideri Pieter Groenewald, Zuma'nın açıklamalarını 'uzlaşıya aykırı ve ırkçı' diye eleştirdi.

ANC hükümeti 1994'te iktidara geldiğinde tarım arazilerinin %30'unu siyah çiftçilere dağıtma sözü verse de, son 22 yılda söz verilen rakamın yaklaşık üçte biri siyahlara dağıtılabildi.Cihan CİHAN