Güneş tutulması için artık sayılı saatler kaldı . Tüm dünyada olduğu gibi Türkiye'de de büyük bir heyecanla beklenen doğa olayı ile ilgili en çok merak edilen konulardan biri olan Güneş tutulması nasıl ve neyle izlenir ?
GÜNEŞ TUTULMASI NASIL İZLENİR?
Uzmanlar güneş tutulması sırasında güneşe özel koruma olmadan dürbün, teleskop veya çıplak gözle asla bakılmaması gerektiği konusunda uyarıyor.
Güneş tutulması nasıl izlenir, nereden görülür? Güneş tutulması neyle izlenir ve çıplak gözle görülür mü, göze zararlı mı?
Zira, tutulma sırasında güneşe korumasız veya yeterli koruma olmadan bakılması durumunda gözlerde uzun vadede hasar yaratan etkiler meydana gelme ihtimali bulunuyor.
Güneş tutulmaları veya diğer güneş olayları sırasında güneşi gözlemlemek için özel filtreler kullanılması göz sağlığı açısından büyük önem taşımaktadır.
GÜNEŞ TUTULMASI NE ZAMAN GERÇEKLEŞECEK?
Önemli gök olayları takvimine göre tutulmalar yılda 4 kez oluyor, ikisi ay tutulması, ikisi güneş tutulması olarak geçiyor. 2022 takvimine göre ise güneş tutulmasının ikincisi 25 Ekim'de gerçekleşecek.
GÜNEŞ TUTULMASI TÜRKİYE'DE SAAT KAÇTA GÖRÜNECEK?
Parçalı Güneş tutulması, Türkiye Saati ile 12:40 ve 15.05 saatleri arasında meydana gelecek.
Tutulmanın maksimum evresi ile 13.50 olacak. Bu sürede Güneş diskinin yüzde 50'si örtülecek.
GÜNEŞ TUTULMASI HANGİ ÜLKELERDE GÖRÜNECEK?
Güneş tutulması, İzlanda, Avrupa, Kuzey-doğu Afrika, Ortadoğu, Batı Asya, Hindistan, Batı Çin'den gözlenebilecek.
Güneş tutulmasına küsûf, Ay tutulmasına husûf denir.
Peygamberimiz, oğlu İbrâhim’in öldüğü gün Güneş tutulması üzerine şöyle demiştir: “Ay ve Güneş, Allah’ın varlığını ve kudretini gösteren alâmetlerdir. Bunlar hiç kimsenin ölümünden veya yaşamasından/doğmasından dolayı tutulmazlar. Ay veya Güneş tutulmasını gördüğünüz zaman, açılıncaya kadar namaz kılın, dua edin.” (Buhârî, “Küsûf”, 1, 15) Küsûf namazının sünnet olduğu ve cemaatle kılınmasının daha faziletli sayıldığı konusunda müctehidler arasında görüş birliği bulunmakla birlikte, hüsûf namazının sünnet olup olmadığı ve cemaatle kılınıp kılınmayacağı tartışmalıdır.”
Küsuf ve Husûf namazları
Küsuf namazı:
Güneş tutulduğu zaman, cuma namazını kıldıran imam, ezansız ve ikametsiz en az iki rekat namaz kıldırır. Kıraati gizli veya açıktan okur. Kıraatte uzun sure okumak iyidir.
Namazdan sonra da güneş açılıncaya kadar kıbleye doğru ayakta veya cemaate karşı oturarak dua eder. Böyle bir imam bulunmazsa, bu namazı herkes, kendi evinde tek başına da kılabilir. Sahrada da kılınabilir.
Küsuf namazında imam-ı a'zama, imam-ı Malik'e ve imam-ı Ahmed'e göre, hutbe okunmaz. İmam-ı Şafii’ye göre, namazdan sonra hutbe okunması müstehaptır.
Husuf namazı:
Ay tutulduğu zaman, herkes kendi evinde tek başına olarak güneş tutulması namazı gibi, kıraati gizli veya açıktan okuyarak iki veya dört rekat namaz kılması iyi olur. Bu namazın camide cemaatle kılınması da, caizdir.
Bu namaz, iki rekat kılınırsa sabahın sünneti gibi, dört rekat kılınırsa ikindinin sünneti gibi kılınır.
Küsuf ve hüsuf namazı nasıl kılınır, kaç rekattır?
Güneş tutulduğu zaman, ezansız ve kametsiz olarak, en az iki rek'at olmak üzere ister yalnız ve ister cemaatle Küsüf Namazı kılınır. İmam her rek'atta normal namazlara göre daha uzun ve açıktan kıraatte bulunur. Namazdan sonra imam kıbleye karşı ayakta veya cemaate dönük şekilde oturarak dua eder. Cemaatle kılınmadığı durumlarda bu namaz tek başına da kılınabilir.
Küsûf namazının sünnet olduğu ve cemaatle kılınmasının daha faziletli sayıldığı konusunda müctehidler arasında görüş birliği vardır.
Şiddetli rüzgâr, aşırı yağmur, aşırı soğuk ve benzeri durumlarda, bunların can ve mal kaybına yol açabilecek doğal âfete dönüşmemesi için dua etmek ve bu anlamda iki rek‘at namaz kılmak güzel (müstehap) bulunmuştur. Nitekim Peygamberimiz şiddetli bir rüzgâr estiğinde şöyle dua etmiştir:
"Allahım! Senden rüzgârın en hayırlısını, rüzgârla gönderdiklerinin en hayırlısını isterim. bu rüzgârın kötülüğünden, bu rüzgârdakilerin kötülüğünden ve rüzgârla gönderdiğin şeylerin kötülüğünden sana sığınırım" (Tirmizî, “Da‘avât”, 48, 88; Müslim, “İstiska”, 15).
Bu durumlarda namaz ve dua, tabiat olaylarının insanlarda ve çevrede hâsıl edebileceği olumsuz etkilere karşı Allah'tan yardım dileme mahiyetindedir.
Güneş ve ay tutulmasında ikişer rekât nafile namaz kılmak, tutulmaları önlemek, yahut gidermek için değildir. Belki bu hâdiseler, böyle ibadetlerin vakitleri olmasındandır. Nasıl güneş göğün tam ortasına gelince öğle namazının vakti geldi, diyor, namaz kılıyorsak; güneş tutulunca, yahut ay kapanınca da, işte böyle iki rekât sünnetin vakti geldi deyip Resûlullah’a ittiba ederek namaza duruyor, dünyayı ve kâinatı vaz ettiği kanunlarıyla idare eden Rabbimize hamd ve şükürler ediyoruz.
Kaldı ki, iki rekât namaz kılma sünneti, sadece bu iki hâdiseye münhasır değildir. Bütün felâketlerde, sel yangın, zelzele ve düşman tehlikesi gibi hallerde Allah’a yönelmek, mahuz kalınan bu gibi afetlerden ümmet-i Muhammed’i korumasını niyaz etmek de sünnettendir. Her türlü beşerî tedbirlerin yok olup, tesirsiz kaldığı demlerde Rabbimizden meded umup, imdad istemek en güzel ve zaruri bir ilticadır. Başka Ümit kapısı, imdat yeri de yoktur zaten.
Dinî meseleleri bilmeyen bazı itikatsız kimseler, bu namazları, başlayıp bitmesi hesaplarla belli olan bu hâdiseleri önlemek, yahut gidermek için kılınan namazlar zannettiklerinden itiraz ediyor, ehl-i imanı zan altında tutmak istiyorlar. Halbuki, bu gibi hâdiseler böyle namazların vaktidir, edâ etme zamanıdır. Yoksa önleme, giderme sebebi değildir. Nitekim günde beş vakitte kıldığımız namazlar da, zamanı değiştirmek, gidişatı önlemek için olmayıp vakitlerinin gelişinden dolayı kılınan namazlar olduğu gibi.
AY TUTULMASI NE ZAMAN?
2022 yılı önemli gök olayları takviminin yayımlanmasıyla birlikte ay tutulmasının ne zaman yaşanacağı belli oldu.
Buna göre; Tam ay tutulması 8 Kasım 2022 Salı Günü saat 14.00‘da başlayacak.
AY TUTULMASI TÜRKİYE'DEN İZLENEBİLECEK Mİ?
8 Kasım tarihinde gerçekleşecek olan ay tutulması, Avrupa, Afrika ve Asya'dan gözlenebilecek. Ancak tutulma Türkiye'de gündüz saatine denk geldiği ve hava aydınlık olacağı için görülemeyecek