Özel Yetkili Ağır Ceza Mahkemeleri'nin kaldırılmasının çok riskli bir karar olacağını belirten uzmanlar uyardı: Bu mahkemelerinin gerekliliği üzerindeki tartışmalar, hukuk değil siyaset merkezli sürdürülüyor. Ülkede terör ve organize suçlar sona mı erdi ki, bu mahkemeler gereksiz görülmeye başlandı? Ergenekon ve Balyoz davası gibi Türkiye'deki derin yapıları deşifre eden Özel Yetkili Ağır Ceza Mahkemeleri'nin kaldırılmasına ilişkin yasal çalışma yapılmasına uzmanlardan tepki geldi. Türkiye'deki terör ve organize suçların artması nedeniyle kurulan özel yetkili mahkemelerin bir ihtiyaç olduğunu belirten uzmanlar, “Türkiye'de terör ve organize suçlar sonamı erdi ki bu mahkemeler gereksiz görülmeye başlandı?” sorusunu gündeme getirdi. Avrupa'da da çeşitli örneklerinin bulunduğuna dikkat çeken uzmanlar, Türkiye'de bir günde, bazen bir haftada yaşanan terör olaylarının Avrupa ülkelerinde 10 senede meydana gelmediğini vurguladı. Buna rağmen Avrupa ülkelerinde Türkiye'deki özel yetkili mahkemelere benzer mahkemelerin olduğunu kaydeden uzmanlar, Fransa, Almanya, İrlanda, İspanya ve İngiltere gibi ülkelerde terör ve organize suç yargılamalarının diğer suçların yargılandığı mahkemelerden farklı mahkemelerde yapıldığına işaret etti. AVRUPA'NIN DA İHTİYACI Türkiye'deki silahlı terör örgütlerinin eleman sayısının bazı Avrupa ülkelerinin ordusundan daha fazla olduğuna vurgu yapan uzmanlar, PKK, Hizbullah ve El-Kaide' class='textetiket' title='El Kaide haberleri'>El Kaide gibi örgütlerin ellerindeki silahların da bu ordulardan daha çok olduğunu da kaydetti. Avrupa ülkelerinin bile özel yetkili mahkemelere ihtiyaç duyduklarını belirten uzmanlar “Biz niye ihtiyaç duymayalım?” sorusunu yönetti. Özel yetkili mahkemelerin kaldırılmasının polis ve jandarmadaki terör ve narkotikle mücadele birimlerindeki yapılanmayı da altüst edeceğine de belirten uzmanlar, çözümün bu mahkemeleri kapatmak değil, belki bu mahkemelerin iş yükünü düşünerek yargılamaların daha hızlı görülmesi için yeni mahkemelerin kurulması gerektiğini dile getirdi. Özel yetkili mahkemelerin kapatılmasını en çok terör örgütleri, organize suç örgütleri ve örgütlü uyuşturucu kaçakçılarının istediğine dikkat çeken uzmanlar, “Bu mahkemeler kapatılırsa en çok onlar sevinir” tespitinde bulundu. Özel yetkili ağır ceza mahkemelerinin gerekliliği üzerine yapılan tartışmaların, genelde teknik hukuk düzeyinde değil siyasi görüşler seviyesinde yapıldığına dikkat çeken uzmanlar, bunun da en büyük sebebinin, son zamanlarda kamuoyunda çok sık gündeme gelen ve Türkiye tarihinde daha önce örneği görülmeyen Ergenekon ve Balyoz davaları gibi her kesimden insanların sanık olarak yargılandığı davaların özel yetkili ağır ceza mahkemelerinde görülmesi olduğunu kaydetti. Bu davalarda, medyada yıllarca gazetecilik ve yazarlık yapmış kişilerin, üst rütbeli muvazzaf ve emekli askerlerin, emniyet mensuplarının, üniversite hocalarının, MİT mensuplarının, siyasi parti mensupları ile üst düzey bürokratların ciddi suçlamalar nedeniyle yargılandığını ifade eden uzmanlar, bu açıdan özel yetkili ağır ceza mahkemelerinin varlığı konusunda yapılan eleştirilerin hukukilikten çok siyasi maksatlarla yapıldığını belirtti. Konuyla ilgili bir diğer olumsuzluğun ise Türkiye'deki terör ve organize örgütlerin durumu olduğunu belirten uzmanlar, belki de dünyada en çok tür terör örgütünün bir arada bulunduğu tek ülkenin Türkiye olduğunu dile getiriyor. GÜVENLİK ETKİLENMEZ Mİ? PKK, Hizbullah, El Kaide, DHKP-C ve TİKKO gibi örgütlerin elindeki silahların çoğu Avrupa ülkesinin ordusunda bile bulunmadığına dikkat çekiyor. Türkiye'nin mafyalaşmış adi suç örgütleri açısından da çok zengin olduğunu vurgulayan uzmanlar, özellikle büyük kentlerde adli süreçlerin yavaş işlemesi ve yeterince etkin olmaması nedeniyle organize suç örgütlerinin sayısının oldukça fazla olduğunu kaydederek, “Bunların faaliyetlerinin arttırarak devam ettirmesi ülkenin iç barışına ve fertlerin devlete olan güvenini sekteye uğratacağı aşikardır” değerlendirmesini yapıyor. ÖRGÜTLERİN İŞİNE YARAR Türkiye'de terör ve organize suçlara karşı 1970'li yıllarda kurulan DGM'ler ile başlayan ve özel yetkili mahkemeler ile devam eden hukuksal bir birikim bulunduğunu kaydeden uzmanlar, bu birikimin sadece hakim ve savcılarda olmayıp polis ve jandarmada da oluştuğunu belirtiyor. Bu birimlerin yasal mevzuata göre kurulduğunu kaydederek, özel mücadele ve imkanlar kullandıklarına dikkat çeken uzmanlar, “Bu nedenle, CMK'nın 250'nci maddesi ile görevli mahkemelerin kaldırılması halinde, terör ve suç örgütleriyle mücadele eden kolluktaki bu birimlerin de kaldırılması ve tüm mevzuattaki farklılıkların giderilmesi gerekecektir. Böyle bir değişiklik ise ülkemizin terör ve organize suçlarla mücadeledeki hukuksal birikiminin tamamını bir anda yok etmek anlamına gelecektir. Bu da en çok örgütlerin menfaatine yarayacaktır.” tespitinde bulunuyor. HAKİM VE SAVCI GÜVENLİĞİNİ SAĞLAMAK ZOR Şu anda özel yetkilimahkemelerde çalışan hakimve savcıların ayrı mekanlarda çalıştığı, lojmanlarında ekstra güvenlik önlemi olduğu gibi bir çoğunun da yakın korumasının bulunduğuna dikkat çeken uzmanlar, bu suçların yargılamasının diğer mahkemelerde görülmesi halinde bu davalara bakan mahkemelerdeki hakimve savcıların güvenliğinin sağlanması sorununun gündeme geleceğini vurguluyor. AİHM NASIL DEĞERLENDİRİYOR? Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi açısından özel yetkili mahkemeleri değerlendiren uzmanlar, AİHM'in bir mahkemenin bağımsız ve tarafsızlığını, özel koşulları içinde değerlendirdiği bilgisini veriyor. Bu yapılırken hakimlerin atama şekillerine, teminatlarına, dışarıya karşı bağımsız ve tarafsız bir görüntü verip vermedikleri gibi kriterleri mercek altına aldığına dikkat çekiliyor. DGM'lerle ilgili birçok karara imza atan AİHM'in bu davalarda DGM'leri otomatik olarak yani sırf terör suçlarına bakmakla görevlendirilen mahkemeler olarak kurulmuş olmasını yargı bağımsızlığı ve tarafsızlığına aykırı görmediğine işaret eden uzmanlar, “AİHM, bu mahkemelerde sadece askeri bir hakim bulunmasını sanıklarda haklı bir korku oluşturacağı gerekçesiyle adil yargılanma hakkına aykırı bulmuştur. Hatta bir davada, yasa değişikliği ile askeri hakimlerin yerine sivil mahkemelerin atandığı bir olayda adil yargılanma hakkının ihlal edilmediği sonucuna varmıştır” bilgisini veriyor.