Uzmanlar
kurban etinin tüketimine ilişkin uyarılarda bulunuyor. Kimlerin bayramda et tüketmemesi gerektiği, etlerin nasıl muhafaza edileceği ve nasıl tüketilmesi gerektiği konusunda bilgi veren uzmanlar, alternatif usuller de öneriyor.
Memorial Ataşehir Hastanesi
Beslenme ve
Diyet Bölümü’nden Uz. Dyt. Şefika Aydın
Selçuk, bayramın sağlıklı geçirilmesi için, etin kesemi, pişirilmesi ve saklanmasının çok önemli olduğunu vurguladı. Beslenme hakkında da bilgi veren Şefika Aydın Selçuk, uygun koşullarda kesilmeyen hayvanın etinin bulaşıcı hastalıklara yol açabileceğini ifade etti. Kemik ve et sularının
besin değerinin olmadığını vurgulayan Selçuk, özellikle kilolu hastalar ve
kalp,
damar ve
tansiyon hastalarının da et suyu tüketiminden uzak durmasını istedi.
Etin kısık ateşte pişirilmesinin sağlık açısından önemli olduğuna vurgu yapan Selçuk, yemeklere iç yağı konmaması konusunda da uyarıda bulunuyor.
Beslenme ve Diyet Uzmanı Simge Çıtak da kolesterol ve
kalp damar hastalıkları olan kişilerin Kurban
Bayramı'nda et tüketimi konusunda daha dikkatli olmaları gerektiğini söyledi. “Sakatatların doymuş yağ ve kolesterol içeriği yüksektir.” diyen Çıtak, şöyle devam etti: “Bu nedenle özellikle kolesterol hastalarıyla kalp-damar hastalığı riski taşıyan kişiler sakatat tüketiminden kaçınmalıdır. Ayrıca yağlı etlerin doymuş yağ ve kolesterol içerikleri yüksektir. Görünür yağlar ayrılsa bile kırmızı etin ortalama yağ içeriği yüzde 20'dir.
Bayram günü kesilen kurbanın eti, bekletilmeden birkaç saat içinde pişirilerek tüketilir. Oysa yeni kesilmiş etlerdeki sertlik hem pişirmede hem de sindirimde zorluk yaratır. Bunun sonucunda
midede şişkinlik, hazımsızlık gibi sıkıntılar ortaya çıkar. Bu rahatsızlıkların yaşanmaması için özellikle mide rahatsızlıkları çeken kişilerin, eti 24 saat beklettikten sonra tüketmeliler. “
Kurban Bayramı’nda rahatsızlanmamak için yapılmaması gerekenleri anlatan Çıtak, bunları da şöyle özetledi: “Güne hafif bir kahvaltıyla başlayın. Tek yanlı beslenmekten kaçının. Et,
sebze, süt ve tahıl grubu yiyeceklerden hepsinden ölçülü tüketin. Bol bol su için ve sıvı tüketin. Sıvı gereksinmenizi su, taze
meyve suyu,
ayran gibi sağlıklı içeceklerle karşılayın. Ziyarete gittiğiniz her evde
tatlı yememeye dikkat edin. Bazı ziyaretlerde sadece içecek ikramını kabul edin veya tatlıyı çok
küçük porsiyonlarda tüketin. Gün içinde çok yediyseniz
akşam sadece yoğurt ve meyve tüketin, bu öğününüzü hafif geçirin. Mutlaka yürüyüş yapın. Bayram ziyaretlerinizi, mesafeler yakınsa yürüyerek yapın. Her gün 30 - 60 dakika tempolu yürüyerek hem bağırsak hareketlerinizi düzenler hem de yavaşlayan metabolizmanızı hızlandırabilirsiniz. Ayrıca fazla kalori aldığınızda da
yakmak için fırsat yaratmış olursunuz. Cezbeden ikramlarla baştan çıkmamak için bayram ziyaretlerine veya gezmeye aç gitmeyin. Bayramda bilinçsizce çikolata ve tatlı tüketimi mide yanması, bağırsak bozuklukları gibi şikayetlere neden olabilir. Bir öğünde almanız gereken kaloriden fazlasını almış olabilirsiniz, bir sonraki öğünü sadeleştirerek günlük enerji alımınızı dengeleyin. Bayram sonunda sağlıklı beslenme alışkanlıklarınıza dönün, '3 günde 3 kilo verdiren' tehlikeli diyetlerden uzak durun. Metabolizmanızı daha da yavaşlatmaktan başka bir işe yaramaz! Porsiyonlarımızı ayarlamanın kolay yolu, tatlı veya yemekte kullanılan kaseleri, pasta ve yemek tabaklarını küçük boy
tercih etmektir.”
Kurban etinin sağlıklı bir şekilde saklanması için de uzmanlar şu önerilerde bulunuyor: Etin uzun süre saklanması için uygun koşullar sağlanmalıdır. Doğru saklanmaz ve doğru çözülmez ise etin yararlılığı azalacak,
gıda zehirlenmesi riski artacaktır.
Etler küçük parçalarda ev halkının kişi sayısı düşünülerek tek pişirimlik porsiyonlar halinde dondurulmalıdır. Etleri dondurmada yağlı kâğıt veya
buzdolabı poşetleri kullanılabilir.
Buzdolabında et -2 derecede en fazla 1 hafta beklerken, derin dondurucuda -18 derecede 4- 6 ay muhafaza edilebilir. Eti küçük parçalar ve hatta kıyma yapıp buzdolabında bekletirseniz kıyma 3-4 gün içinde bozulacaktır. Bu sebeple en iyi yöntem buzdolabının derin dondurucu kısmıdır.
Etler kıyma haline getirmek yerine parça halinde saklanırsa vitamin kayıpları daha az olur. Dolaptan çıkan
kemikli veya kemiksiz parça et, yapılacak yemeğin türüne göre çözdürme sonrası da parçalanabilir. Örneğin; parça et çıkarılıp kuşbaşı veya kıyma haline de getirilebilir.
Etler bir gün öncesinden veya akşam kullanılacak ise; sabahtan buzdolabında bekletilerek çözdürülmelidir. Acele pişecekse çözdürme programı olan
mikrodalga da kullanılabilir. Yanlış yöntemler etin içinin her yerini aynı derecede çözmeyecektir. Çözülen etin bir kısmı kullanılıp kalanı tekrar dondurulmamalıdır.
Etler kullanılmadan önce marine edilebilir. Sarımsak, soğan, limon, salça, süt, yoğurt gibi besinler marinasyon için tat verir etin yumuşak pişmesini sağlar.
Et ızgara pişirilecekse çok yüksek ateş olmamalıdır. Yüksek ısı etin dış yüzeyini pişirebilir fakat iç yüzey pişmez. Yüksek ısıda hızlı pişen etin dış kısmı çabuk sertleşecektir.
Özellikle
mangalda pişecek etler de, mangal ile etin birbirine uzaklığı 15cm olmalıdır. Etin zararlı
kanserojen duman çekmemesi ve etin iyi pişmesi için uzaklık önemlidir.
Etler buzdolabında 3-5 gün kıyma halinde ise 2 gün saklanabilir. Derin dondurucuda 6 aya kadar saklanabilmektedir.