31 fizikçi Türk şirketlerine kapı açacak üyelikten vazgeçilmemesi için
Başbakan Erdoğan'a
mektup yazdılar.
Türkiye dünyanın en büyük parçacık fiziği araştırma merkezi olan
Avrupa Nükleer Araştırmalar Merkezi'ne (CERN) üye olmaktan vazgeçti. 1961'den beri dünyanın en büyük fizik deneylerinin yapıldığı ve en ileri teknolojilerin geliştirdiği CERN'de Türkiye gözlemci üye olarak yer alırken 2009'da tam üyelik için başvurmuştu. Türk şirketleri için devrim niteliğinde yenilikleri hayata geçirebilecekleri CERN ihalelerine de
veda etmek anlamına gelen tam üyelikten vazgeçilmesi hızlandırıcı ve parçacık fizikçilerini ayaklandırdı. Başbakan Erdoğan ve
Dışişleri Bakanı Davutoğlu'na mektup yazan 31 fizikçi yanlıştan dönülmesini istedi. CERN ile müzakereleri yürüten Türkiye
Atom Enerjisi Kurumu ise üyelik için 70 milyon lira vermeyi ‘verimli' bulmadığını belirtti
Başbakan Erdoğan'a bildirdi. Son kararı Başbakan verecek.
Yüzyılın deneyiyle yıla damgasını vuran CERN'de Türkiye 1961'den beri gözlemci üye. 2006'dan itibaren ise ilişkiler sıkılaştı. Türkiye Atom Enerjisi Kurumu CERN ile 2008'de iyi niyet anlaşması yaptı. Başbakan Erdoğan ve Cumhurbaşkanı Gül CERN'i ziyaret ederek tam üyelik hedefini dile getirdi. Nihayet 23 Ocak 2009'da tam üyelik için başvuru yapıldı. Gayri Safi Yurtiçi Hasıla'nın yaklaşık yüzde 1-1,5'i kadar üyelik
aidatı ödenen CERN'e ‘asosiye' üyelik başvurusunun daha uygun olduğu belirtildi.
CERN'e tam üye olmak sadece fizikçileri ilgilendirmiyor. Prestijinin yanı sıra Türk şirketleri için de büyük bir kapı açılacaktı. Mektuba
imza koyan parçacık fizikçisi,
Boğaziçi Üniversitesi'nden Doç. Dr. Erkcan Özcan 2006'dan 2011 yılına kadar CERN'de çalışmış. Özcan öncelikle CERN'e üye olmanın aidatı verdim bitti kadar kolay olmadığına dikkat çekiyor. Özcan, CERN'in 35-40 yıllık projeler yürüttüğü için üye ülkeye uzun dönemli baktığını ve teknolojik altyapısının da uygun olup olmadığını denetlediğini söylüyor. Üyelik aidatının ülkenin GSYH'si ile doğru orantılı olduğunu kaydeden Özcan kendi hesaplarına göre Türkiye'nin yıllık 50 milyon dolar ödemesi gerektiğini vurguluyor.
Yedek kulübesini istedik
Türkiye'nin başvuru sürecini ise Özcan şöyle anlatıyor: “2010 içinde ilk görüşmeler başladı, 2011'de CERN'den
teknik bir
heyet Türkiye'ye geldi ve incelemelerde bulundu. Hazırlanan teknik raporda Türkiye'nin üyeliğe hazır olduğu vurgulandı. Zaten Yüzyılın Deneyi'nde
İstanbul 'dan EAE Makine
Sanayi ile Bursa'dan Makine Freze Kalıp kalorimetre parçasını yaptı. 20 ülkeli CERN Konseyi'nde de
adaylık oylamasından ‘
evet' cevabı çıktı. Son aşamada Türkiye CERN ile aidat pazarlığı için masaya oturdu. Ve bir ay önce öğrendik ki Türkiye tam üyelik başvurusunu geri çekiyormuş.”
HABERİN DEVAMI İÇİN TIKLAYIN
RADİKAL