Mela Huseynê Bateyî; ünlü bir Kürt din alimi, ilk ve en önemli Kürtçe Mevlîd'in yazarıdır. Hakkari'nin yetiştirdiği önemli değer olan Mela Huseynê Bateyî, maalesef Türkiye'de hakkettiği ölçüde tanınmıyor. Yüzyıllardır peygamber sevgisini, en güzel dile getiriliş şekli olan ilk Kürdçe Mevlid'in yazarı Melayê Bateyî'nin doğum tarihi ile ilgili farklı tarihler olsa da eserleri ile Kürtler arasında aynı canlılığını koruyor. Aksiyon Dergisi'nde Melayê Bateyî'yi haber yapan Haşim Söylemez onun hakkında özetle şöyle der: “Hemdê bê hed bo xwedayê alemîn, Ew xwedayê daye me dînê mûbîn…” (Âlemlerin rabbine sonsuz hamdolsun. O Allah ki, bize o büyük dini bahşetmiş...) diye başlayan Mevlidin yazarı Seydayê Bateyî, bir dönemin medreseler şehri olan Hakkari'nin yetiştirdiği en önemli şahsiyetlerden olan Bateyî'nin mevlidi, 600 beyit ve 1200 mısradan oluşuyor. Dili diğer Kürtçe mevlitlere göre biraz daha edebi olmakla birlikte, mısralardaki ahenk ve ritim onun daha çok okunmasının tercih sebebidir. Daha önce Hakkari Merkeze bağlı olan ve sonradan Şırnak'ın Beştüşşebap ilçesine bağlanan Bate ( Güney Yaka) köyünde medrese eğitimi gören ve veren Bateyî, burada vefat etmiş ve kabri de buradadır. Eserleri: En önemli eserleri olan; Divan, Kürtçe mevlit ve Zembilfiruş destanı ile birlikte üç tane Hamahîl'i de vardır. Özellikle Zembilfiruş, ‘klasik Kürt edebiyatı'nın başyapıtları arasında sayılıyor, Kürdoloji uzmanları tarafından belirttiğine göre: Beteyî; Musul, Dohuk, Erbil, Miks başta olmak üzere çok sayıdaki medresede önemli âlimlerden ders alır. Eğitim dönemindeki altın çağını Veli Mir Hasan Medresesi'nde yaşar. Daha sonra çeşitli medreselerde hocalık görevinde de bulunan Melayê Bate, edebi kişiliğinin yanı sıra aldığı tıp eğitimiyle de bölgede nam salan birisidir. Gençlerin eğitimine değer verilmesi gerektiği üzerinde duran Bate, aynı zamanda dönemin yöneticilerine önemli raporlar hazırlar. Mirlere kafa tutan Bate, vergi borcunu ödeyemeyen köylüleri Hakkâri Miri'ne karşı savunur. Mir, borçları sileceğini; ancak kendisinin de buna karşı bir şeyler yapması gerektiğini söyler. Bate, 150 gencin eğitim masrafını üstleneceğini taahhüt eder ve köylülerin bütün borçları silinir. İşte Kürt dünyasının önemli şahsiyeti Mela Huseynê Bateyî'nin 7. Göbekten torunu Seydayê Mela Salih Kaval ile görüşen Dünya TV ekibi, hem Melayê Bateyi'nin hayatını torunlarına anlattı hem de ona ilişkin kasideleri ve mevlidi torununun ağzından dinledi. Bu çok özel program yarın Dünya TV'nin haber klasik programı Nêrîn'de (Bakış) ekrana gelecek. Nêrîn her cumartesi saat 20:00'de Dünya TV ekranlarında yerini alıyor.