Türkiye ise güçlü bir lobi oluşturamadığı için milli davaları savunamıyor. Devletin ilgisizliği, eğitim eksikliği ve ekonomik güçsüzlük en büyük sorun. Fransız Ulusal Meclisi'nde kabul edilen sözde soykırım yasası lobilerin önemini bir kez daha ortaya koydu. Ermeni diasporası, bugüne kadar 18 ayrı ülkenin sözde soykırımı tanımasını sağladı. Farklı ülkelerde yaşayan yaklaşık 5 milyon Ermeni, etkili bir lobi çalışması yürüterek istediğini alıyor. Türkiye ise yurtdışındaki vatandaşlarından yeterince faydalanamıyor. 118 ülkede yaşayan 5 milyon Türk, diğer milletler kadar etkili lobi çalışmaları yürütemiyor. Uzmanlara göre bunun en büyük sebebi ortak hedef belirlenememesi. Konuyla ilgili birçok araştırmaya imza atan Prof. Dr. Tayyar Arı, lobicilik konusunda devlet politikası oluşturulmamasından şikayetçi. Yurtdışındaki Türklerin örgütsel çalışmalarını çok zayıf buluyor. Alman Yeşiller Partisi Milletvekili Cem Özdemir ise diasporanın rakamsal büyüklüğünden ziyade toplum içindeki sosyal gücünün önemli olduğunu belirtiyor. Türk asıllı milletvekilleri, sanatçılar ve akademisyenlerin kendi insanlarıyla iç içe olmadığını vurguluyor. Bulundukları toplumun gündemini etkileyebilecek Türk asıllı kişilerin bireysel hareket ettiğine dikkat çekiyor. Lobicilikte yetersiz kalmanın bir başka sebebi de kalifiye olamamak. Eğitim seviyesinin düşüklüğü ve ekonomik yetersizlik gurbetçilerin öne çıkmasını zorlaştırıyor. Yurtdışındaki diplomatik temsilciler de Türk sivil toplum kuruluşları ile yeterince işbirliği yapmamakla suçlanıyor. Türkiye, yurtdışında yoğun nüfus bulunduran ülkeler arasında yer alıyor. Resmî rakamlara göre 118 ülkede 5 milyondan fazla Türk yaşıyor. Dışişleri Bakanlığı’nın verilerine göre Fransa’da bulunan Türk sayısı ise 359 bin. Fransa İçişleri Bakanlığı’nın verilerine göre bu rakam 450 bine ulaşıyor. Ancak Türkler ulusal davalarını savunma konusunda pek çok nedenden ötürü başarısız oluyor. Uzmanların ortak görüşü Türklerin Avrupa’ya yeni göç etmiş olması en önemli neden. Henüz ikinci kuşak olan yurtdışındaki Türklerin, gerek ekonomik, gerekse bulundukları toplumlarda yeterli kariyer yapamamış olmaları yaşadıkları toplumu etkilemelerini im- kânsız kılıyor. Yurtdışında yaşayan Türklerin eğitim seviyelerinin düşüklüğü, ekonomik yetersizlikler ve yaşadıkları topluma göre değil de Türkiye merkezli farklılıklara dayanan gruplaşmaları, yaşadıkları toplum ile entegre olmalarını engelliyor. Amerika’da yaşayan Türkler konusunda en ciddi çalışmaya imza atmış olan Prof. Tayyar Arı, lobicilik konusunda devlet politikasının olmayışından şikayetçi. Yurtdışında yaşayan Türklerin örgütsel çalışmalarını çok zayıf olarak yorumlayan Arı, Amerika’da siyaseti yönlendirme anlamında etkilerinin bulunmadığı görüşünde. Avrupa’da durum ise Amerika’daki kadar iç karartıcı değil; ancak nüfusun potansiyeline göre de ortaya konulan iş yeterince parlak değil. Bu kıtada 4 milyon 20 bin dolayında Türk vatandaşı bulunurken bunlardan kimileri bulundukları ülkelerin meclislerine girmeyi başarabilmiş. Hatta bazıları Avrupa Parlamentosu’na kadar uzanmış durumda. Almanya’da yaşayan Türklerin en büyük sorununu eğitim olarak gören Cem Özdemir, “Bu konuyu sık sık gündeme taşımak durumundayız. Türkiye çözümün parçası olabilir.” diye kaydediyor. Siyaset Ekonomi ve Toplum Araştırmalar Vakfı’nda görevli Doç. Dr. Talip Küçükcan, azınlıkların bulundukları ülkelerde etkin olabilmelerini ancak kendi aralarında kuracakları STK ile mümkün görüyor. Küçükcan, Türklerin demokratik haklarını talep etmede yeterli olmağını vurguluyor. İstanbul Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ahmet Kavas da, “Önce insanlarımızı yaş adıkları toplumlara faydalı kılmalıyız.” diyor. Kavas ayrıca şu öneriyi getiriyor: “Yurtdışında yaşayan Türkleri taşımalı imam ve öğretmenlerle yetiştirme çabasından vazgeçelim. Yurtdışında yaşayan Türkler kendi içinden öğretmen, imam, avukat, doktor çıkarsın. Bu insanlar, içinde yaşadığı topluma rehber olmaya katkıda daha faydalı olur.” Hollanda Sosyalist Partisi Milletvekili Emine Bozkurt ise yurtdışındaki Türklerin dernek kurmalarının, yaşadıkları topluma entegresinde olumsuz etki yapabildiği uyarısında bulunuyor. Bozkurt’a göre bu riski en aza indirmenin yolu kurulan dernek ya da vakıfların temel hareket noktalarının yaşadıkları toplum olması ve sosyal hayatta aktif olmaları. Ülke dışında 5 milyon Türk yaşıyor Dışişleri Bakanlığı'nın verilerine göre yurtdışında yaşayan Türk vatandaşlarının sayısı 4 milyon 782 bin 348. Gayri resmi rakam ise bundan bir milyon daha fazla. Gurbetçilerin en fazla tercih ettiği ülke Almanya. Resmi veriler 2 milyon 500 bin Türk'ün burada yaşadığını gösteriyor. Fransa'da ise yaklaşık 500 bin Türk var. Hollanda'da 351 bin, Amerika'da 250 bin, Avusturya'da 200 bin, Avustralya'da 138 bin Türk ikamet ediyor. Zaman