Hükümetin yeni bir kanun tasarısıyla Yüksek Öğretim Kurulu’na (YÖK) üniversitelerin özerkliğini sona erdirecek geniş yetkiler tanıması vakıf üniversitelerini isyan ettirdi. Tasarıya göre vakıf üniversitelerini yöneten mütevelli heyetlerini artık YÖK belirleyecek. YÖK, lüzum görmesi durumunda üniversitenin kapısına kilit vurabilecek. Kimin doçent olup olmayacağında da son söz artık YÖK söyleyecek.

Tasarıya tepki gösteren Vakıf Üniversiteleri Birliği soluğu Ankara’da aldı. Birliğin Başkanı Rifat Sarıcaoğlu TBMM’de yetkililerle biraraya gelerek bu düzenlemeden vazgeçilmesini istedi. Taraf’a konuşan Sarıcaoğlu, düzenlemenin Anayasa’ya aykırı olduğunu belirterek tasarının yasalaşması halinde AYM’ye başvuracaklarını söyledi. Anayasa Hukuku Profesörü Ergun Özbudun ise düzenlemenin Anayasa’ya aykırı olduğunu dile getirdi.

Vakıf Üniveristeleri Birliği Başkanı Rifat Sarıcaoğlu:

Anayasanın 130. maddesi net bir şekilde vakıf üniversitelerine mali ve idari özerklik veriyor. Mütevelli heyetini YÖK’ün ataması özerkliğe zarar veren bir durum. Bu da Anayasa’ya aykırı. Güler Sabancı, üniversitesine 300 milyon dolar para harcayacak, ama kendi yönetim ekibiyle çalışamayacak. Böyle bir şey olamaz. AKP, özel üniversiteleri konuşurken şimdi vakıfları devletleştirmeye bakıyor. 80 üniversiteye yatırım yapan insanlara bundan sonra yatırım yaptıramazsınız. Ayrıca devlet üniversitesinde görev yapan akademisyenlerin vakıf üniversitesinde görevlendirilmesini de kaldırıyorlar. YÖK’e göre Türkiye’de 15 bin doktoralı eleman açığı var. Bu yasa çıkarsa üniversitelerdeki öğretim üyesi açığı nasıl kapanacak. Bunun için Meclis ile temastayız. Cumhurbaşkanımızdan da randevu istedik. Bunlarda başarılı olamazsak AYM’ye başvuracağız.

Anayasa Hukuku Prof. Dr. Ergun Özbudun: Kesinlikle yanlış bir iş. Vakıf üniversitelerinin özerkliğini büyük ölçüde ortadan kaldıran bir düzenleme. Bu durum Anayasa’ya da aykırı. Mütevelli heyet seçiminin YÖK’e bağlanması üniversiteler üzerinde çok önemli bir hükümet baskısı demek. Muhtemelen böyle bir kanun çıksa bile Anayasa Mahkemesi’ne götürüldüğü takdirde, iptal sonucu çıkar. Bu kanunla akademisyenlerin söz ve araştırma hürriyetleri daha büyük ölçüde kısıtlanır. 

Yeni yasa taslağında bulunan ve YÖK’e geniş yetkiler tanıyan düzenlemeler şöyle: Üniversitelerin yönetim mekanizması olan mütevelli heyeti YÖK tarafından belirleniyor. YÖK’e lüzum görmesi halinde üniversite kapatma yetkisi veriliyor. Öğrencilikten atılma geri getiriliyor. Doçentlik yetkisi bağımsız bir kurum olan Üniversiteler Arası Kurul’dan (ÜAK) alınıp YÖK’e devrediliyor. Bu ise muhalif isimlerin doçent ve profesör ünvanı almalarının önüne geçilmek istenmesi olarak yorumlanıyor. Doktora denklik ÜAK’dan alınıp YÖK’e devrediliyor. Devlet üniversitelerinden vakıf üniversitelerine hoca görevlendirilmesi sona erdiriliyor. Ayrıca idari ve mali özerkliğe sahip vakıf üniversitelerine eğitim denetimi dışında mali denetim de geliyor.

Taraf